Qatlam sharoitidagi neft va gazning tarkibi

Qaynash 
harorati, 
o
S 
Kritik 
harorati, 
o
S 
1 
Metan 
0,554 
-184 
-161,5 
-82,5 
2 
Etan 
1,049 
-182,8 
-88,3 
32,2 
3 
Propan 
1,55 
-189 
-42,2 
96,8 
4 
Izobutan 
2,067 
-145 
-10,2 
134 
5 
Butan 
2,085 
-135 
-0,5 
153,1 
6 
Vodorod 
0,0695 
-259 
-252,5 
-240 
7 
Azot 
0,967 
-209,8 
-195,8 
-147,1 
8 
Karbonat angidrit 
1,529 
-56,6
*
-78,5 
31,1 
9 
Vodorod sulfid 
1,19 
-82,9 
-61,8 
100,4 
10 
Geliy 
0,138 
-272,2 
-268,5 
-268 
11 
Argon 
1,379 
-189 
-185,7 
-122 
Uglevodorodlar aralashmasi molekulyar massasi M quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
i
n
i
i
y
M
М




1
(5.12) 
bu yerda: 
i
Ì
– aralashma tarkibidagi 
i
ta komponent-larning molekulyar massasi; 
i
y
 
- birlik hajmdagi komponentlar ulushi. 
Tabiiy gazlar asosan metandan iborat ekanligini nazarda tutsak neftli gazlarning unga 
nisbatan molekulyar massasi katta bo‘ladi, ya’ni neftli gazlar tarkibida etan, propan butan va 
izobutanlar miqdori ko‘p bo‘ladi. 
Nazorat uchun savollar 
1.
Gazning kimyoviy tarkibi qanday? 
2.
Metanli, naftenli va aromatik uglevodorodlar bir birlaridan nima bilan farq qiladi? 
3.
Kaustobiolitlar nima? 
4.
Neftning kimyoviy tarkibi qanday? 
5.
Tabiiy gaz tarkibida qanday nouglevodorod qo‘shimsalar bo‘ladi? 
6.
Tabiiy gazning afzalliklari nimada? 
7.
Suyuq va suyultirilgan gaz deganda nimani tushunasiz? 

---

8.
Tabiiy gaz va uning tarkibidagi uglevodorodlarning xossalarini ayting? 
9.
Neftni fraktsiyalarga ajratish deganda nimani tushunasiz? 
10.
Neftning xossalarini ayting? 
11.
Neftning qovushqoqligi deganda nimani tushunasiz? 
12.
Kondensatsiya hodisasini izohlab bering? 
 
 

---

Document Outline

• 5.2 - jadval
  • Tabiiy gazlarning fizik xossalari
  • Nazorat uchun savollar