Qərar vermək probleminin ümumi ifadəsi

Ölçü seçimi

 

Hər bir mərkəzi meylin ölçüsü müəyyən şərtlərdə dəyərli edən xüsusiyyətlərə malikdir.

Dəyişiklik aşağıdakı formula ilə qiymətləndirilir:

Bununla birlikdə, ümumi nümunədəki standart sapma daha çox istifadə olunur:

Bəzi səbəblərin ortalamadan daha yüksək və ya əksinə daha aşağı olan dəyərlərin daha tez -tez meydana gəlməsini dəstəklədiyi hallarda, asimmetrik bir paylama meydana gəlir.

Asimmetriya indeksi ( A ) aşağıdakı formula ilə hesablanır:

Hər hansı bir səbəbin orta dəyərlərin və ya onlara yaxın olanların üstünlük təşkil etməsinə kömək etdiyi hallarda, müsbət bir kurtozlu bir paylama meydana gəlir. Paylamada həddindən artıq dəyərlər üstünlük təşkil edirsə və eyni zamanda daha aşağı və daha yüksəkdirsə, bu cür paylanma mənfi kurtozla xarakterizə olunur və paylanmanın mərkəzində bir çökəkliyə çevrilərək iki zirvəyə çevrilir.

Kurtosis indeksi ( E ) aşağıdakı formula ilə müəyyən edilir:

 

Əksər interval tərəzilərinin qurulması prinsipi tanınmış "üç siqma" qaydasına əsaslanır. Normal paylama xarakteristikasının bütün dəyərlərinin təxminən 98% -i M 3 aralığına . Ən sol ən sağ aralıqlar açıq qalırsa, xüsusiyyətin mümkün olan bütün dəyişmə aralığını əhatə edəcək bir standart sapmanın bir hissəsini ölçərək qura bilərsiniz. 

Məsələn, Kendall bir divar ölçüsü təklif etdi ("standart on"). Başlanğıc nöqtəsi olaraq "xam" nöqtələrdəki arifmetik orta alınır. Solda və sağda standart sapmanın ½ -ə bərabər olan intervallar ölçülür. Bu yanaşma psixologiyada çox istifadə olunur.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ortalamanın sağ tərəfində 6 -dan 10 -a qədər divar olacaq, sonuncusu açıqdır. Ortalamanın solunda 5 -dən 1 -ə qədər divara uyğun olan fasilələr olacaq və ən sol tərəf açıq olacaq. İndi "xam nöqtələr" oxuna qalxırıq və "ham nöqtələr" vahidlərində intervalların sərhədlərini qeyd edirik. M = 10.2, = 2.4 olduğundan sağa 1/2 , yəni 1.2 "xam nöqtə" təxirə . Beləliklə, intervalın sərhədi 11.4 "xam nöqtə" olacaq. Beləliklə, 6 -cı divara uyğun olan intervalın sərhədi 10,2 -dən 11,4 nöqtəyə qədər uzanacaq. Bir "xam" dəyər bu aralığa düşəcək - 11.

Ortadan sola, 5 -ci divara uyğun olaraq 9 - 10.2 aralığını alırıq. Bura 2 "xam" dəyər daxildir: 9 və 10. Buradan görürük ki, divarların miqyasında bəzən eyni sayda divar fərqli sayda "xam" nöqtəyə düşəcək. 

Prinsipcə, divar ölçüsü n> 200 nümunə ölçüsü və xüsusiyyətin normal paylanması ilə ən azı sıralı miqyasda ölçülən istənilən məlumatdan qurula bilər.

Bərabər intervallı miqyas qurmağın başqa bir yolu, yığılmış tezliklərin bərabərliyi prinsipinə görə intervalları qruplaşdırmaqdır. Normal bir paylanma ilə, ortalama dəyər qruplarının yaxınlığındakı xüsusiyyət bütün müşahidələrin əksəriyyətini təşkil edir, buna görə də bu dəyərin bu sahəsindəki intervallar daha dar olur və paylama mərkəzindən uzaqlaşdıqca artar. Buna görə də, belə bir faiz dərəcəsi yalnız yığılmış tezliyə nisbətlə bərabərdir.