palmanın bir neçə növü, at şabalıdı, yapon saforası və s. bitkilər iqlimə uyğunlaşdırılmışdır. Azərbaycan
faunası iqliməuyğunlaşma nəticəsində xeyli dəyişmişdir (bataqlıq qunduzu, yenot, xallı maral və s.).
Soyuqdan qorunmaq üçün daha radikal mühafizə forması mövcuddur: isti ölkələrə miqrasiya (quşların
köçməsi, yüksək dağ keçisi qışda aşağı yüksəkliklərə enir və s.), qışlama – qış dövründə yuxuya gedir (marmot,
dələ, boz ayı, yarasa-bunlar bədənlərinin temperaturunu sıfır dərəcəyə qədər endirərək metabolizmi və bununla
da qida maddələrindən istifadəni ləngidir).
Heyvanların əksəriyyəti isə inkişafını dayandıraraq hərəkətsiz olur. Bu hadisə diapauza adlanır və
həşəratların müxtəlif inkişaf mərhələsində (yumurta, sürfə, barama, hətta kəpənək) baş verir, lakin mülayim en-
liyin bir çox orqanizmləri (canavar, maral, dovşan və s.) bu dövrdə daha aktiv həyat fəaliyyətində olur, bəziləri
isə hətta çoxalır (şahzadə pinqvini).
Beləliklə, temperatur mühüm limitləşdirici faktor olub orqanizm və populyasiyalarda adaptasiya
proseslərinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir.
Dostları ilə paylaş: |