QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov


 Naxçıvanın dağlıq ərazilərində doludüşmə ildə 4-5 günə, düzənliklərdə isə 2-3 günə bərabərdir.      6



Yüklə 4,26 Mb.
səhifə633/706
tarix28.12.2021
ölçüsü4,26 Mb.
#15875
növüDərs
1   ...   629   630   631   632   633   634   635   636   ...   706
5. Naxçıvanın dağlıq ərazilərində doludüşmə ildə 4-5 günə, düzənliklərdə isə 2-3 günə bərabərdir.     

6. Azərbaycanın düzənlik ərazilərində dolunun düşməsi 4-5 ildə 1 dəfə, qərb rayonlarında isə 2 ildə 1 dəfə 

müşahidə edilir.  

Ə.C.Əyyubov və X.Ş.Rəhimov (2000) orta çoxillik materialları  təhlil edərək respublika ərazisində dolu 

hadisəsinin, hündürlük qradiyentinə görə  təkrarlanmasını  aşağıdakı kimi göstərir. Böyük Qafqazın cənub 

yamacının öndağlıq hissələrində ildə 1 dəfə, alçaq dağlıq hissələrində isə 2 dəfə dolu düşməsi ehtimalı vardır. 

1000 m yüksəklikdən yuxarıya doğru dolu düşməsinin təkrarlanması artır. 1000 m-dən 2000 m-ə  qədər dolu 

düşməsinin  şaquli qradiyenti hər 100 m-də 0,4 günə  bərabərdir. Dəniz səviyyəsindən 2300 m-dən 2700 m-ə 

qədər dolu düşməsinin təkrarlanması daha çox (7-8 gün) ehtimala malikdir. Müəlliflərə görə Böyük Qafqazın 

şimal-şərq yamacında dolu düşməsi ən çox 2200-2400 m yüksəklikdə müşahidə edilir, burada illik təkrarlanma 

3-4 günə qədər təşkil edir. Kiçik Qafqazın dağətəyi hissəsində dolunun təkrarlanması ildə 1 dəfə, aşağı dağlıq 

hissədə ildə 3 dəfə, 2300-2700 m yüksəklikdə isə ən çox - 9-11 gün təşkil edir. Kiçik Qafqazın cənub yamacında 

dolunun  ən çox təkrarlanması 2400-2900 m yüksəklikdə müşahidə edilərək 7-8 günə çatır. Naxçıvan MR-də 

dolunun  ən çox təkrarlanması 2800-3200 m yüksəkliyi  əhatə edərək 5-6 günə çatır. Talış dağlarında dənizin 

yaxınlığı dolu buludlarının əmələ gəlməsinə şəraiti azaltdığı üçün dəniz kənarında dolu 2-3 ildən bir, 1000-1200 

m yüksəklikdə isə ildə 2 gün düşür.  

Dolu düşməsinin ortaillik sayının dəniz səviyyəsindən yüksəklikdən asılılığı 23.5 cədvəldə verilir (Cabba-

rov, 1978).  


Yüklə 4,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   629   630   631   632   633   634   635   636   ...   706




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin