QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov


Mülayim zonanın yarpağı tökülən meşələri (enliyarpaq meşələr)



Yüklə 4,26 Mb.
səhifə188/706
tarix28.12.2021
ölçüsü4,26 Mb.
#15875
növüDərs
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   706
 

7.1.3. Mülayim zonanın yarpağı tökülən meşələri (enliyarpaq meşələr).  Tayqa meşələrindən cənubda 

yerləşir. Bu meşələr mülayim iqlim şəriatində bitir, illik yağıntıların miqdarı 700-dən 1500 mm qədər təşkil 

edir. Mülayim temperatura və aydın seçilən mövsümlərə malikdir. İlk vaxtlar enliyarpaqlı meşələr  şimali 

Amerika, bütün Avropa, Yaponiyanın bir hissəsi, Avstraliya və  Cənubi Amerikanın cənub hissəsində geniş 

ərazilər tuturdu. Beləliklə, bu meşəlik bir-birindən yüksək dərəcədə təcrid olunduğundan növ tərkibi tundraya 

nisbətən zəngindir. ABŞ-ın mərkəzi rayonlarının  şimal hissəsində  fıstıq-ağcaqayın meşələri, Viskonsin və 

Minnosetdə  ağcaqayın-cökə meşələri, ABŞ-ın qərb və  cənub  ştatlarında palıd və gikori meşələri, Appalaç 

dağlarında palıd-şabalıd meşələri yayılmışdır. Avropa, Asiya, o cümlədən Cənubi Qafqaz regionlarında bu 

meşələrdə fıstıq, palıd növləri, vələs, cökə, şabalıd, qovaq və s. ağac cinsləri üstünlük təşkil edir.  

Enliyarpaq meşələrin yarus quruluşu iynəyarpaqlı meşələrə nisbətən xeyli mürəkkəb olub üçə qədər ağac 

yarusu, kol və ot yaruslarından təşkil olunmuşdur.  Şimali Amerikanın ilkin meşələrində  məskunlaşan 

heyvanlardan maral, boz və qara dələlər, sığın, boz tülkü, Amerika vaşağına rast gəlinir. Ornitofauna müxtəlif 

və zəngindir.  

Enliyarpaq meşələr zonasında iynəyarpaqlılardan şam meşələrinə də rast gəlinir. İnsan sivilizasiyasının olduqca 

inkişaf etməsilə əlaqədar olaraq enliyarpaq meşələrin pozulmamış sahələrinə təsadüf etmək çətindir. Onların əksər 

hissəsi mədəni (kənd təsərrüfatı) qruplaşmaları ilə əvəz olunmuşdur.  




Yüklə 4,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   706




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin