|
TORPAQ SOXULCANI – torpaqda yaşayaraq torpaqəmələgəlmə
prosesində və torpağın münbitliyinin formalaşmasında mühüm rol
oynayır.
TORPAQ SUYU – torpaqda hərəkəti və bitki üçün əlverişliliyi ilə
fərqlənən müxtəlif su formaları. A.A.Rode bərk, yumşaq-asılı, sərbəst
(qravitasiya və kapilyar) və buxarşəkilli (torpaq havasında) su formaları
ayırır. Bitki üçün yumşaq-asılı və sərbəst su daha əlverişlidir. T.s.
torpaqəmələgəlmə proseslərində böyük əhəmiyyət kəsb edir.
TORPAQ ŞƏRAİTİ – torpağın bitki və heyvanın həyatı üçün
əhəmiyyət kəsb edən xassələri: mexaniki tərkibi, kimyəvi xassələri,
torpağın flora və faunasının inkişaf dərəcəsi, rütubətlik, aerasiya və s.
TORPAQ TİPLƏRİ – torpaq təsnifatının əsas taksonomik
vahidləri. Müasir genetik torpaq təsnifatının əsasını torpaq profilinin
quruluşu təşkil edir. Genetik torpaq tipi dedikdə birtipli iqlim şəraitində,
eyni mənşəli, vahid morfoloji quruluşlu və birtipli ana süxurlar üzərində
əmələ gələn torpaq qrupu nəzərdə tutulur. Yer kürəsinin hər yerində
torpaqəmələgətirən amillər eyni təsirdə olmadığından ayrı-ayrı
zonalarda müxtəlif keyfiyyətli və müxtəlif inkişaf səviyyəli T.t.-nə rast
gəlmək olur. Morfoloji quruluşuna, fiziki, fiziki-kimyəvi xassələrinə
görə T.t. yarımtipə, növə, növmüxtəlifliyinə bölünür. Azərbaycan
ərazisində T.t.-nin şaquli zonallığı aydın görünür. Dağ-çəmən, qonur
449
dağ-meşə, qəhvəyi dağ-meşə, qara, dağ şabalıdı, boz-qonur, boz və s.
T.t. var.
Dostları ilə paylaş: | 
