Qulam Sadiq, Saday Quluyev s 15 1937-ci ilin represiya qurbanı
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
böyük rolu olmuşdur. Şəhərin Seyidlər məhəlləsində yerləşən, müxtəlif dərman və preparatlar saxlamaqdan ötrü anbar kimi istifadə edilən müqəddəs məscidimizdən bəlkə də indiki nəslin nümayəndələrinin xəbəri yoxdur, yaxud da binanın vaxtı ilə Allah evi olmasını heç ağıllarına belə gətirmirlər. Çünki məscidin fəaliyyəti 1929-30-cu illərdən dayandırılmışdır. Hündür və əzəmətli görünən məscidin minarəsi sökülmüşdür. Çöl divarında, mehrabın üstündə ərəb dilində olan kitabə məscidin kim tərəfindən tikilməsi ilə əlaqədar yuxarıda söylədiyimiz fikri təsdiq edir: «Bu məscidin binası qoyulub Hacı Tağı Kərbəlayi Hüseyn bəy oğlu tərəfindən, rəbiəl-axır ayında, hicri 1326 ildə» (Miladi 1908-ci il, aprel ayında-red). Şilli məhəlləsinin məscidi kimi tanınan tikili bu günə qədər qalsa da, baxımsızlıq üzündən köhnəlmişdir. Çox keyfiyyətlə və incə zövqlə tikilən məscidə zaman və təbiət nə qədər əl çəksə də, gözəlliyi və orijinallığı ilə başqa tikililərdən seçilir. Məscidin fəaliyyəti 1929-cu ildə dayandırılmış və onun bir hissəsi sökülüb yerində küçə salınmışdır. Binanın divarlarında yazı və müəyyən bir qeyd aşkar edə bilmədik. Lakin məhəllənin ixtiyar qocaları ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 53 onun tikilməsini də Hacı Tağının adı ilə bağlayırlar. Təxminən 1911-12-ci illərdə tikilməsi güman edilən məscidin sağ tərəfindəki şəbistan hissəsində mədrəsə olmuşdur. Burada Kərbəlayi Molla Hüseyn, Molla Abısəməd, Molla Əbdülhəsən, Molla Əziz kimi savadlı mollalar dərs demişlər. Şəhər kolxoz bazarında yerləşən məscid də öz orijinallığı ilə seçilir. Məscid keçən əsrin ikinci yarısı və bizim əsrin əvvəllərində Salyanın varlı tacirlərindən biri olan Hacı Səməd tərəfindən tikilmişdir. Binanın 24 metrdən ibarət olan minarəsi sökülmüşdür. Hazırda minarənin təxminən 12 metrə çatan qalığı durur. Binanın divarlarında kitabəyə rast gəlməsək də, yaşlılar məscidin Birinci Dünya müharibəsi başlanan vaxt, yəni 1914-cü ildə açıldığını bildirirlər. Təxminən 400 nəfərə qədər adam üçün nəzərdə tutulmuş məscid həm də mədrəsə olmuşdur. Burada dini təhsili olan və xalq arasında «ruhani» adı ilə tanınan Molla Məmməd dərs demişdir. Sahib Həsənov, tarixçi ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 54 «SARI SEYDAN» OCAĞI Sаlyаnın müqəddəs ocaq və pirləri arasında «Sarı Seydan» ocağı da mühüm yer tutur. «Sarı Seydan» ocağının tarixi barəsində 2 ehtimal var: 1721-ci ildə rusların Azərbaycana basqını zamanı İrandan seyidlər müsəlman bacı-qardaşlarının köməyinə gəlmiş, (Sali Seydan, yəni seyidlər ili) düşmən basılmış, lakin onların rəhbəri, seyid Saləddin döyüşdə qəhrəmancasına şəhid olmuş və o Xalac kəndində dəfn edilmişdir. İkinci ehtimal isə aşağıdakından ibarətdir: M.S.Ordubadinin «Qılınc və qələm» romanında belə bir epizod var: şəhid olmuş bir ərəb mücahidini-imamın yaxınlarından birini Şeyx Nizami Gəncəvi Salyanın Xalac kəndi ətrafında dəfn edir. O şəhid, qərib, islam uğrunda şəhid olmuş cəngavərin adı Sarı Seydan imiş. Elə o vaxtlardan da xalq bu qəribin, imamımızın əshabələrindən olan Sarı Seydanın qəbrini ziyarətgaha çevirmiş, insanlar bu müqəddəs ocağa, Allahın dərgahına üz tutaraq, öz niyyət və diləklərinin qəbul edilməsi üçün dualar etmişlər. Bu gün «Sarı Seydan» ocağına iman gətirən yüzlərlə xəstə, dilək, niyyət sahibləri Allah dərgahına üz tutanda xalqımızın qeyrətli oğullarının da ölənlərinə rəhmət, özlərinə can sağlığı diləyirlər. Minlərlə insanın dua etdiyi, alqış elədiyi o nurlu insanlar bu müqəddəs yeri abadlaşdırmış, ocağın üstünü götürmüş, ziyarətə gələnlər üçün hər cür şərait yaratmışlar. Namaz qılmaq, dəstəmaz almaq, qurban kəsmək üçün ayrıca otaqlar tikilmiş, bura ziyarətə gələnlərin dincəlməsi üçün rahatlıq yaradılmışdır. Adının çəkilməsini istəməyən o xoşbəxt insanlara qibtə də edirsən... Böyük savab qazanmış o qeyrətli insanlara biz də üz tuturuq. Allah ölənlərinizə min rəhmət eləsin, sizi xatadan- bəladan, mərdiməzardan uzaq eləsin. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 55 «Sarı Seydan» ocağı sınanılmış ocaqlarmızdandır. El-oba bura həmişə ailəsi ilə birlikdə ziyarətə gəlir. Allah onları və bütün iman sahiblərini darda qoymasın, «Sarı Seydan» ocağı onların yolunu daha da nurlu etsin. ZАKİR İBRАHİMOV Qırxçıraq kənd sakini Mən hər il bu ocağa gəlirəm. Oğlum Türkiyədə təhsil alırdı. «Sarı Seydan» ocağına niyyət etmişdim ki, oğlum sağ-salamat qurtarıb, Vətənə qayıtsın, qurban kəsim. Niyyətim qəbul olub. Allah bütün niyyət sahiblərinin аrzusunu ürəyində qoymasın. «Sarı Seydan» köməklərinə çatsın. «Sarı Seydan» ocağına axund, gənc islamşünas, ağır seyid nəslindən olan Əlisəf Abbasov nəzarət edir, burada dini ayin və adətlərə tam riayət edilməsinə çalışır. Gənc olmasına baxmayaraq, onun başı çox bəlalar çəkmişdir. Seyid Əlisəf torpaqlarımızın azadlığı uğrunda döyüşlərdə iştirak edib. Şuşada - 1988-ci ildə Kövhər ağa məscidinin açılışı zamanı o vaxtkı bərbad məscidin minbərinə qalxmış, azan vermişdir. Sonralar o Salyanın görkəmli din xadimləri Аxund Hacı Salmanın, Axund Əlqəmənin yanında islamın sirlərini öyrənmiş, kamillik zirvəsinə çatmışdır. Onu da qeyd edək ki, Əlisəfin anası seyid Kübra bel-kürək seyidlərindən olan seyid Mirsadiq oğlu seyid Rza ağanın törəməsidir. Əlisəfin bir qızı var: Mirkübra. Bu gün seyid Əlisəf öz ustadlarının, müəllimlərinin yolunu layiqincə davam etdirir. «Sarı Seydan» ocağına gələnlərin hamısı ondan razılıq edir. «Yumşaq rəftarda xeyir, yaxşılıq və bərəkət vardır, mülayim rəftar etməyən xeyirdən məhrum olur. Həmişə xeyir söz söyləyin, şər sözlərdən uzaq olun». (Qurani- Kərimdən bir аyə). ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 56 Dəfələrlə bölgəmizdə olarkən xeyriyyəçilərimizin məscidlər tikdirdiyinin şahidi olmuşuq. Lakin Salyanda, Ərəb Bəbirxanlı kəndindəki məscidin xuddamı Hаcı Ağahüseyn kişi başqalarından seçilir. O, el arasında öz zəhmətsevərliyi, vətənpərvərliyi, səxavəti, ədaləti ilə tanınmış insandır. İmkansızlara, yetim-yesirə əl tutmağı özünə müqəddəs borc hesab edir. Hаcı Ağahüseyn Səfərov hələ o qanlı-qadalı günlərdə, 20 Yanvarda Bakıda təcavüzə məruz qalmış oğul və qızlarımıza ilk yardım aparan, şəhidlərimizin matəm mərasimini təşkil edənlərdən biridir. Onu da xatırladaq ki, bu məscidin yenidən tikilib ərsəyə gəlməsində Ağahüseyn kişi çox əziyyətlər çəkib. Söhbət təkcə mənəvi əzab-əziyyətlərdən getmir. O qeyd edir ki, məscidin tikilməsində Salyanın, Neftçalanın, ətraf yerlərin qeyrətli oğullarının, xüsusən B.Leysanov, Q.Həsənov, Ş.Salmanov, S.Salmanov, Ş.Qədirov, G.Salmanov və o cümlədən digər oğullarımızın böyük zəhməti olub. Amma yenə də əsas yük Ağahüseyn kişinin boynuna, onun balalarının, kənd sakinlərinin çiyninə düşüb, məscidin inşasını 1989-cu ildə başlyıb, 2000-ci ildə başa çatdırıb. 2003-cü il sentyabr ayının 24-də Həzrəti Məhəmmədə (s) Peyğəmbərlik verildiyi gün məscidin dövlət qeydiyyatına alınması mərasimi keçirildi. Tədbirdə Salyan Rayon İcra Hakimiyyətinin keçmiş başçısı Yusif Ələkbərov, şöbə müdiri Şəmsəddin müəllim, Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin məsul işçisi, islamşünas alim Mustafa İbrahimov, Komitənin Salyan üzrə nümayəndəsi, fəlsəfə elmləri namizədi Tərlan Quliyev, Əli Bayramlı şəhər məscidinin axundu Məşədi Əvəz, rayon sakinlərindən Seyid Mirnadir ağa, Məşədi Fəridə, Əvəz müəllim və başqaları çıxış edib məscidlə bağlı ürək sözlərini dedilər. Tədbirin sonunda Dini Qurumlarlа iş üzrə Dövlət Komitəsindən göndərdirlmiş müqəddəs «Quran» kitabları və müəllifi olduğu kitablar görüş iştirakçılarına hədiyyə edildi. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 57 Hər gün bu müqəddəs məscidə onlarla adam pənah gətirir. Xəstəsi olan, nəzir deyən məscidə ziyarətə gəlir, niyyətləri qəbul edildiyi üçün Allaha dua edirlər. Biz orada olarkən Neftçaladan Surma xalanın sudurğa keçirən oğlunun sağalması üçün bu məscidə nəzir dediyinə, niyyəti qəbul olduğuna görə iməkləyə-iməkləyə məscidə gəldiyinin, sevindiyindən ağladığının şahidi olduq. İllərlə övlad üçün tamarzı olan, Biləsuvar rayon sakini Gültəkinin yuxusuna bu məscid girir. Axtara-axtara bu məscidi tapır. Ziyarətə gəlib niyyətinə çatır. Onu da xatırlayaq ki, bu məscid üç dəfə tikilmişdir. Birinci tikilişi xatırlayanlar dünyasını dəyişmişdir. Amma ikinci dəfə məscidi Səməd bəy tikdirmişdir. O, dövrünün varlı-karlı kişilərindən biri olub. Bu məscidi də Аğа Mirbağır ağa ilə məsləhətləşdikdən sonra tikdirib. Səməd bəy Həccə getmək istəyir, odur ki, Аğа Mirbağır ağanın yanına məsləhətə gedir. Ziyarətinin məscidin tikdirilməsində görən Аğа Mirbağır ağa onun gətirdiyi 5 kq qızılı üç yerə bölür və bir hissəsini Səməd bəyin özünə verir, bir hissəsini kasıb-kusublara, əlsiz-ayaqsızlara xərcləməsini və bir hissəsini də məscidin tikdirilməsinə sərf edilməsini məsləhət görür. Səməd bəy də ağanın məsləhətinə qulaq asır. O, Ərəb Bəbirxanlı kəndindəki müqəddəs yerdə məscid tikdirir, məscidin daşının üstünə də öz adını yazdırır: (hicri-qəməri tarixi ilə 1332, miladi tarixi ilə 1911-1912-ci illər. Kərbəlayi Səməd Kərbəlayi Cəbrayıl oğlu). Deyirlər ki, bu yerdə X əsrdə İslamın Azərbaycanda yayılması zamanı şəhid olmuş iki nəfər mücahid, imamlarımızın yaxınları dəfn edilib. Elə o vaxtdan da bu yer yaxın-uzaq ellərin iman yeri olub. Hаcı Ağahüseyn hələ 1918-1919-cu illərin erməni rus qüvvələrinin Ərəb Bəbirxanlıya qədər gəlib çıxmasını atasının söylədiklərindən xatırlayır: ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 58 - Ermənilər üç gəmi ilə Bakıdan Bankəyə gəlib çıxır, Diro dağında dinc əhalini qırırlar. Silahsız camaat naəlac qalır, arvad- uşağı kənddən Salyana köçürməyə başlayır. Bankədən Salyana qədər camaat didərgin düşür. Bu zaman Seyid Mirbağır ağa, Mirəşrəf ağa, Mirhəşim ağa və başqa hörmətli din xadimləri türklərə xəbər göndərir. Əli silah tutanlar ağaların çağırışına yığılır. Türk komandirlər - Ənvər paşa, Nuru paşa, İsmayıl paşa, Ramazan paşanın başçılığı ilə türk əsgərləri köməyə gəlirlər. Kurqaraqaşlının cənub tərəfində mövqe tuturlar. Onların bir topları da olub. Paşalar ağaların yanına gələrək qüvvələrinin, silahlarının az olduğunu bildirirlər. Ağalar da deyir ki, biz də varıq, hələ ki, ölməmişik. Camaata müraciət edirlər. Ağaların başına onlarla silahlı adam yığılır. Camaat Ərəb Bəbirxanlıdan bir az aralıda pusquda durur. Gözləməyə başlayırlar. Nuru paşa tapşırır ki, mənim işarəm olmadan bir nəfər də atəş açmasın. Bu vaxt ermənilər xəbər göndərirlər ki, Salyana girəndən sonra Mirbağır ağanı gəminin dаr ağacından asacağıq. Ağa da onlara cavab göndərir ki, sizin kimilərin heç dırnağı da bu torpağa dəyməyəcək... Ermənilər yavaş-yavaş irəliləməyə başlayırlar. 30-40 metr qalmış Nuru paşa işarə edir və ermənilərin hamısını darmadağın edirlər. Məşədi Nağı İsmayıl oğlu, Nəzir Ağayar oğlu, Ağababa Hüseyn oğlu, Həşim Ələsgər oğlu, Məşədi Məhəmməd oğlu şəhid olmuş, Əli Kərbəlayi Hüseyn oğlu, Məcid İslam oğlu, Abbas Aslan oğlu xüsusi qəhrəmanlıq göstərmişlər. 2004-cü ildə Hаcı Ağahüseyn öz şəxsi vəsaiti hesabına məscidin həyətində onların xatirəsinə abidə kompleksi ucaltmışdır. Həmin döyüşdə türklər Mirbağır ağaya fəs və üçatılan tüfəng bağışlamışlar. Həmin döyüşdə Hаcı Ağahüseynin atası Əli Səfərov da iştirak edib. 30-cu illərdə həmin məscidi sökmək istəyirlər. Sökmək istəyənlərdən 2 nəfəri yuxarıdan yıxılaraq qol-qıçlarını ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 59 sındırırlar. Sonradan məscidi sökməyə traktor göndərirlər. Traktor məscidin divarlarının bir metrində sönür. Buna inanmayan rayon rəhbəri gəlib özü şahid olur və çıxıb gedir, məscidə toxunmamağı tapşırır. Sonralar məscidi anbar edirlər. Arаdan xeyli keçmiş məscidi yenə də sökmək istəyəndə qapının üstündəki şəklin qeybdən həkk olunmasına inanmayanlar, şəklin rəsmini bıçaqla qaşıyanda dəhşətli hadisə, möcüzə baş verir. Şəkildəki yaralanmış insanın yara yerindən həqiqi qan axmağa başlayır. Bununla da daha heç bir şeyə toxunmurlar və məscid bərbad hala düşənə qədər toxunulmaz qalır. Bunu o vaxtın fəal kommunistlərindən olan Ərəstun Manafov ölümündən əvvəl, bu yaxınlarda açıb danışdı. Bunu Qardaşbəyli kənd sakini, el ağbirçəyi, dünyanın hər üzünü görmüş, bir çox hadisələrin şahidi olmuş Mina xala da təsdiq etdi. Kərbəlayi Ağahüseyn: - Keçmişdə Salyan rayonu «Darülmöminin diyarı» kimi çox yüksək bir ad qazanmışdı. Amma təəssüf ki, Sovet hakimiyyəti illərində bu ad qismən kölgədə qalsa da, Allaha çox şükür ki, rayonun nurlu ağsaqqalları, o cümlədən Hacı Salman, Hacı Əlqəmə, Hacı Oqtay, seyid Mirnadir ağa kimi nüfuzlu din xadimlərimizin sayəsində yenə də öz əvvəlki şöhrətini bərpa edə bilmişdir. İnanırıq ki, qədirbilən xalqımız Kərbəlayi Ağahüseyn kimi xeyirxah əməl sahiblərinin xidmətlərini heç vaxt unutmayacaq, həmişə onunla fəxr edəcəkdir. «KASIBLAR AĞASI» «Darülmöminin diyarı» olan Salyan torpağı nəcib el ağsaqqalları, nurlu seyidləri ilə tanınır. Onlardan biri də Seyid Mirhəşim ağadır. Seyid Mirhəşim ağa 1870-ci ildə Salyan şəhərində, seyidlər məhəlləsində ruhani ailəsində anadan olmuşdur. Hələ kiçik ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 60 yaşlarından atasından ərəb və fars dillərini öyrənmiş, müqəddəs kitabımız «Qurani-kərim»i əzbərdən mənimsəmişdir. Onun hafizəsinin belə qüvvətli olması hаmını heyrətə gətirmişdi. Nəhayət, 1898-ci ildə onu ali ruhani təhsili almaq üçün Nəcəfül- Əşrəf şəhərinə göndərirlər. Mirhəşim ağa Nəcəfdə 15 il təhsil aldıqdan sonra ali dini rütbə alır, həmin şəhərdə də ailə qurur. O, bir müddət Nəcəfdə yaşadıqdan sonra ailəsi və 2 uşağını götürüb doğma vətəninə, Salyan şəhərinə gəlir. Çox keçmir ki, övladının biri rəhmətə gedir. Həyat yoldaşı o biri uşağı götürüb öz məmləkətlərinə getmək istəyir. Bunu görən Mirhəşim ağa öz ailəsini götürüb Nəcəf şəhərinə qayıdır. Orada bir neçə il qaldıqdan sonra həyat yoldaşı da dünyasını dəyişir. Mirhəşim ağa daha orada qalmaq qərarından daşınaraq oğlunu götürüb Salyana qayıtmaq istəyir. Dostlarına məktub yazıb bildirir ki, həyat yoldaşım vəfat edib, indi daha Salyana qayıdıram. Bundan agah olan dostları ağa üçün ev tikmək qərarına gəlirlər. Amma dostlarından biri öz ikimərtəbəli evini ağaya bağışlayır. Hazırda həmin evdə ağanın övladları yaşayırlar. Mirhəşim ağa Salyanda hörmətli el ağsaqqallarından sayılan Məhəmməd Rza kişinin qızı Maytab xanımla evlənir. Maytab xanımdan ağanın 4 oğlu, 2 qızı olur. Böyük oğlu 24 yaşında, 1948-ci ildə avtomobil qəzasında həlak olur. Onun digər oğlanları seyid Abdulla və dördüncü övladı seyid Mirdaməd ağa da vəfat etmişdir. Mirhəşim ağa dövrünün alimi sayılırdı. O, ruhanilik edib, ruzi qazanar, ailəsini dolandırardı. Ağa verilən nəzirlərin çox cüzi hissəsini götürər, qalanını öz sahibinə qaytararmış. Fağır seyid olduğuna görə, onu xalq arasında «Kasıblar ağası» adlandırırmışlar. Ağanın ikinci övladı Mirsəfurə Cəlilabad rayonunda ailə həyatı qurmuş, hal-hazırda orada yaşayır. Üçüncü övladı seyid Mövsüm ali təhsilli baytar həkimidir. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 61 Ağanın dördüncü övladı seyid Mirdaməd (1934-1999) - uzun illər fəhlə, sonralar plastik kütlə emalı zavodunda ambardar işləmişdir. Mirdaməd ağanın 1 oğlu, 3 qızı var: Mirşahin, Mirmaytab, Yaqut, Rəxşəndə. Nəvəsi Mirabdulla babasının yolunu davam etdirir. Quranı (özü də babasına məxsus, hicri tarixi ilə 1351-ci ildə çap edilmiş Quranı) tam başa vurub. Ağa öz qızına anası Maytabın adını qoymuşdur. Hazırda Salyan rayonunda Vaqif Hüseynovun ömür-gün yoldaşıdır. Vaqif müəllim həm ağsaqqal, həm də xeyriyyəçi bir adamdır. O, Kürqaraqşlı kəndindəki məscidi Mirhəşim ağanın adına inşa etdirib. Allah ondan razı olsun. Ağanın beşinci övladı Mirsəfiyyə tibb bacısı, sonbeşiyi seyid Hüseyn Salyan rayonu 5 saylı SMD-də mühasib işləyir. Seyid Mirhəşim ağa çox mülayim, sadə və insanların qəlbini oxşayan bir adam olub. Xalqının xeyir-şərində təmənnasız iştirak edərdi. Dünyasını dəyişənlərin kəfən-dəfnini ağa təmənnasız özü yerinə yetirərdi. 1941-ci ilin dekabrında seyid Mirhəşim ağa xəstələnir və bir neçə gündən sonra rəhmətə gedir. Məzarı Salyan rayon qəbristanlığında müqəddəs ziyarətgah kimi anılır. Buraya hər gün ziyarətə onlarla adam gəlir. MİRHƏŞİM АĞАNIN NƏVƏSİ MİRŞАHIN MİRDАMƏD OĞLU -Babam Mirhəşim ağa elimizin, obamızın ağsaqqalı, rayonumuzun ən hörmətli adamı idi. Camaatın pənah bilib sığındığı müqəddəs şəxsiyyət kimi hamının qəlbində bu gün də yaşayır. Onun adı hər evdə, hər ailədə and yeri, inanc məfhumu deməkdir. Təbiətən çox sakit, nurlu və mehriban bir adam olub. Danışırlar ki, adam onunla söhbət etməkdən doymurmuş. Bu nurlu insanın hər kəlamı məzmunlu imiş. Bütün ağalar hamımızın əzizi və müqəddəsidir. Allah-təaladan babama rəhmət, xalqıma əmin-amanlıq diləyirəm. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 62 VАQİF HÜSEYNOV Sаlyаn şəhər sаkini, xeyriyyəçi. Tarix həmişə dühalar yetirib. Onlar öz elmləri, qabiliyyətləri, kəşfləri ilə qaranlıqları işıqlandırmış, insanlara düz yol göstərmişlər. Salyan diyarında da belə insanlar çox olmuşdur. Mirhəşim аğа, Molla Məhəmməd Səlyani, Molla Abdulhəsən, Molla Allahyar Cəngənli, Molla Əziz, Mirzə Həşimxan, Şeyx Səməd Rəbbani, Şeyx Rüstəm, Əbu Ərəbqardaşbəyli, Hacı Həkim Səməd Arbatani, Pirəbbə, Molla Ağabba, Molla Mirtərlan ağa, Mirəşrəf ağa və onlarca görkəmli din xadimlərimizin xidməti sayəsində Salyan rayonu müsəlman dünyasında «Darülmöminlər diyarı» kimi tanınır. Bu müqəddəs insanların hər birinin həyatı bu günkü gənclərimizə örnəkdir. Onların həyatlarının öyrənilməsi, təbliği dinimizə, islamımıza böyük köməkdir. Allah dünyadan köçən islam əhlinə rəhmət eləsin. HАCI CАVАD ƏLİYEV - Mənim valideynlərim son dərəcə dindar olmuşlar. Mən də o ruhda tərbiyə almışam. Özüm də namaz əhliyəm. Şəriətimiz buyurur ki, böyüyü tanıyan Allah-təalanı tanıyar. O kəslər ki, düz yolda, Allah yolundadırlar, halala haram qatmırlar, onların ruzisi başlarından töküləcək. Bölgəmizin müqəddəs insanları Аğа Mirheydər ağa, Mirhəşim ağa, Mirəşrəf ağa və başqaları hələ 70-80 il bundan əvvəl haqq dünyasına qovuşsalar da, onlar onların əməlləri camaatın xatirəsindən silinməmiş, unudulmamışdır. Mən deyərdim ki, bundan böyük xoşbəxtlik yoxdur. Allah o nurlu seyidlərimizə rəhmət eləsin. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 63 AĞA MİRHEYDƏR AĞA Möminlər diyarı Salyanın görkəmli din xadimlərindən, alimlərindən biri də Ağa Mirheydər ağadır. O, kasıb seyid olub. Salyanda ilk dini mədrəsəni də o açıb. Bu bölgənin əksər din xadimləri onun mədrəsəsində təhsil alıblar. Ağa Mirheydər ağanın 2 övladı olub: Rübabə və seyid Mirkərim. Seyid Mirkərim ağa Əli Bayramlıda yaşayıb və orada da rəhmətə gedib. Seyid Mirheydər ağanın Salyanın qədim qəbristanlığındakı müqəddəs məzarının üstünü Kərbəlayi Seyran Əbil oğlu götürtdürmüş, ziyarətgaha gedən yolu hörmətli Əliağa Hüseynov çəkdirmiş, qəbiristanlığın girəcəyindəki çardağı isə Akif Məmmədyarov düzəltdirmişdir. Bu gün Salyan camaatının böyük ziyarətgahlarından sayılan Аğa Mirheydər ağanın ocağına soy kökü imam Hüseyn əleyhissəlama bağlanan Hаcı seyid Mirəfsər ağa rəhbərlik edir. Hаcı seyid Mirəfsər ağa 1995-ci ildə Kərbəla ziyarətində olub. Oğlu seyid Rövşən də atasının yolunu davam etdirir, ziyarətgaha gələnlərə dua edir. Allah köməkləri olsun. Amin! SEYİD MİRƏŞRƏF AĞA Salyan rayonunun daha bir siması seyid Mirəşrəf ağa Mirəhməd oğlunun soy-kökü ikinci imamımız İmam Həsənin nəslinə çatır. O, 1870-ci ildə Salyan şəhərində anadan olmuşdur. Ağazadə Mirəşrəf Mirəhməd oğlu o vaxt Nəcəfdə təhsil alarkən ərəb qızı Minarə xanımla ailə həyatı qurmuşdur. Mirəşrəfin bir qardaşı da Ağa seyid Məhəmməd ağadır. Onu da xatırladaq ki, seyid Mirəşrəf ağanın qardaşı dövrünün tanınmış ziyalısı olmuşdur. Seyid Məhəmməd ağa hətta Salyan qubernatorluğunda mühüm vəzifədə işləmişdir. ------------- БЮЙЦК ЮVLИYA - АЬА MИRBAЬЫR аьа ------------ 64 Ağa seyid Məhəmməd ağa 1917-ci ildə rəhmətə gedib. Şəhər qəbiristanlığında dəfn edilib. Qızı Mirzəhra, nəvəsi Yüklə 2,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|