Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk



Yüklə 2,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/205
tarix28.12.2016
ölçüsü2,57 Mb.
#3725
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   205
QURAN VƏ ELMƏ GÖRƏ YARADILIġIN 
MƏRHƏLƏLƏRĠ 
Elmi  nailiyyәtlәrә  vә  Quran  ayәlәrinә  nәzәrәn  mәlum 
altı mәrһәlә һaqqında müxtәlif fikirlәr irәli sürmәk olar. 
1.  Әllamә  Tәbatәbai  ―әl-Mizan‖  әsәrindә  Fussilәt 
surәsinin 9-cu ayәsini izaһ edәrkәn yazır: 
―Burada  ―مْي‖  [yəvm]  (gün)  sözündәn  mәqsәd  zaman 
kәsiyidir.  Adi  danıĢıqda  iĢlәdilәn  gün,  yәni  Yer  kürәsinin 
öz  oxu  әtrafında  bir  tam  dövrü  müddәti,  iyirmi  dörd  saat 
(sutka)  deyil.  Bu  versiya  tәbii  ki,  yanlıĢdır.  Gün  sözü 
özündә çoxlu һadisәlәri sığdıran müәyyәn zaman kәsiyinә 
aid olması (әrәb dilindә) çox geniĢ yayılmıĢ һaldır‖. 
                                                 
1
 Haks,
 
―Qamusi-kitabi-müqәddәs‖. 


43 
 
Sonra Ali-Ġmran surәsinin 140-cı, Yunus surәsinin 102-
ci ayәlәrinә istinad edәrәk yazır: 
―Allaһın  Yeri  yaratdığı  iki  gündәn  mәqsәd  Yerin 
yaradıldığı iki mәrһәlәni әһatә edәn zaman kәsiyidir‖. Nә 
üçün  bir  gün  deyil,  mәһz  iki  gün  deyildiyinә  gәlincә, 
bilmәliyik  ki,  bu  iki  mәrһәlә  bir-birindәn  tamamilә  fәrqli 
mәrһәlәlәr olmuĢdur‖. 
Sonra diqqәti göylәrin vә Yerin altı gündә (mәrһәlәdә) 
yaradıldığına  çәkib  bildirir  ki,  bu  mәrһәlәlәrin  dördü 
Fussilәt  surәsindә  açıqlanmıĢdır  (iki  mәrһәlә  Yerin 
yaradılıĢı,  iki  mәrһәlә  isә  göylәrin  yaradılması  һaqqında, 
yәni tüstü һalından yeddi sәmanın formalaĢmasınadәk). O, 

غثسا
مبيا ح
‖  [ərbəətu  əyyam]  (dörd  gün)  ifadәsini 
özünәmәxsus  Ģәkildә  izaһ  edir  ki,  növbәti  sәһifәlәrdә  bu 
һaqda söһbәt açacağıq
1

2. Ustad Misbaһ Yәzdi ―مبيا خزس‖ [sittətu əyyam] altı gün 
һaqqında (Әraf, 56) iki eһtimalı qeyd edir: 
a) Hәftәnin altı günü (adi günlәr); 
Onun  fikrincә  bu  fikir  әһli  kitab,  xüsusilә  yәһudilәr 
arasında  mәĢһurdur.  Onlara  görә  Allaһ  yaradılıĢı  bazar 
günü  baĢladı,  cümә  günü  sona  yetirdi.  ġәnbә  günü  isә 
istiraһәt etdi. Bu eһtimal doğru deyil
2

b) YaradılıĢın altı mәrһәlәsi. 
O,  ―مْي‖  [yəvm]  sözünün  Quranda  һansı  mәnalarda 
iĢlәndiyindәn  söһbәt  açaraq  bildirir  ki,  ―مْي‖  [yəvm]  sözü 
gün  mәnasından  fәrqli  mәnalarda  da  iĢlәnmiĢdir.  Buna 
dәlil  olaraq  Yusuf  (54),  Nәһl  (8),  Hәcc  (47),  Mәaric  (4) 
ayәlәrini vә ―Nәһcül-bәlağә‖dәn bir һәdis qeyd edib nәticә 
alır  ki,  bütün  bunlar  altı  gündәn  mәqsәdin  yaradılıĢın  altı 
                                                 
1
 ―Әl-Mizan‖, c. 17, sәһ. 363-364. 
2
 ―Maarifi-Quran‖ sәһ. 241-243. 


44 
 
mövsümü, 
mәrһәlәsi 
olması 
eһtimalının 
daһa 
mәqsәdәuyğun olduğunu göstәrir. 
O, Fussilәt surәsinin 9-12-ci ayәlәrini izaһ edәrәk yazır: 
―Eһtimal  vermәk  olar  ki,  iki  gündәn  mәqsәd  göyün 
yaradılmasındakı  iki  mәrһәlәdir.  Ġlk  mәrһәlә  qaz  vә  tüstü 
mәrһәlәsi,  ikinci  isә  yeddi  göy  mәrһәlәsi. Yerin  yaradılıĢı 
da  һәmin  Ģәkildә  olmuĢdur.  Birinci  mәrһәlә  qaz  vә  maye 
һalı, ikinci mәrһәlә isә qәlizlәĢmiĢ, bәrkimiĢ mәrһәlәsi
1

3.  Ustad  Mәkarim  ġirazi  Ә`raf  (54),  Fussilәt  (9-12) 
surәlәrinә  vә  elmi  kәĢflәrә  nәzәrәn  yaradılıĢın  eһtimal 
olunan altı mәrһәlәsini belә izaһ edir: 
Birinci:  Kainatın  qaza  oxĢar  kütlә  Ģәklindә  olması 
mәrһәlәsi. 
Ġkinci: Ondan böyük kütlәlәrin ayrılıb mәrkәzi kütlәnin 
әtrafına fırlandığı mәrһәlә. 
Üçüncü: GünәĢ sisteminin yarandığı mәrһәlә. 
Dördüncü:  Yerin  soyuq  vә  yaĢam  üçün  әlveriĢli 
vәziyyәtә gәlmәsi mәrһәlәsi. 
BeĢinci:  Yerdә  bitkilәrin  vә  ağacların  yaranması 
mәrһәlәsi. 
Altıncı:  Yer  üzündә  insan  vә  һeyvanların  yaranması 
mәrһәlәsi. 
O, Fussilәt surәsinin 9-12-ci  ayәlәrini izaһ edәrkәn bir 
neçә mәqamı önә çәkir: 
a)  ―مْي‖  [yəvm]  (gün)  sözünün  digәr  mәnalarda  - 
mövsüm,  mәrһәlә  mәnasında  iĢlәnmәsi  geniĢ  yayılmıĢ 
һaldır; 
b)  ―نث‖  [summə]  (sonra)    ifadәsi  eһtimal  ki,  Yerin 
yaradılıĢının göylәrin vә göy cisimlәrinin yaradılmasından 
sonra baĢ verdiyinә iĢarәdir. 
                                                 
1
 Yenә orada. 


45 
 
―نث‖  [summə]  (sonra)  ifadәsi  adәtәn  zaman  һaqqında, 
bәzәn  isә  bәyan  һaqqında  (sadәcә  söһbәtdә  birinci 
cümlәnin  ikinci  cümlәdәn  sonra  gәldiyini  bildirir)  iĢlәnir. 
Әgәr  birinci  mәnada  iĢlәnәrsә,  bu,  göylәrin  yaradılıĢının 
Yerin  yaradılıĢından  sonra  baĢ  vermәsi  demәkdir.  Lakin 
ikinci  mәnada  iĢlәnәrsә,  göylәrin  yaradılıĢının  Yerdәn 
qabaq  baĢ  vermәsinin  düĢünülmәsi  mәneәsizdir.  Yәni 
sadәcә  bunları  bәyan  edәrkәn  (insanların  diqqәt 
mәrkәzindә  olduqları  üçün)  öncә  Yerin  yaradılmasından, 
sonra isә göylәrin yaradılıĢından söһbәt açır. 
Ġkinci  mәna  elmi  kәĢflәrlә  aһәngdar  olması  ilә  yanaĢı, 
Quranın  digәr  ayәlәri  ilә  dә  uyğundur.  Buna  dәlil  olaraq 
Naziat surәsinin 27-33-cü ayәlәrini göstәrmәk olar. Burada 
Yerin  yaradılması  ilә  bağlı  mәsәlәlәrin  göylәrin 
yaradılıĢından sonra baĢ verdiyi göstәrilir
1

4.  Doktor  Maurice  Bucaille  yaradılıĢın  altı  mәrһәlәsi 
һaqqında yazır: 
―Tövratda  söһbәt  adi  altı  gündәn  gedir.  Yeddinci  gün 
isә  (Ģәnbә)  Allaһ  istiraһәt  etdi.  Bu  gündәn  mәqsәd  iki 
günçıxanla  iki  günbatan  arasındakı  zaman  fasilәsidir. 
Quranda  ―مْي‖  sözü  iĢlәnmiĢ,  lakin  mövsüm,  mәrһәlә 
mәnasını ifadә etmiĢdir. Yeddinci gün dedikdә isә mәqsәd 
istiraһәt 
deyil. 
Bu 
mәqam 
Quranın 
elmi 
möcüzәlәrindәndir‖. 
O,  Әraf  (54)  vә  Fussilәt  (9-12)  surәlәrinin  mәlum 
ayәlәrini izaһ edәrkәn müasir elmin yaradılıĢın mәrһәlәlәri 
һaqqındakı eһtimalları ilә bağlı yazır: 
―Müasir  elmә  görә  Kainat  ağır  tәrpәniĢli  qaz 
kütlәsindәn  tәĢkil  olunmuĢdur.  Onun  әsas  tәrkibi 
һidrogendәn, digәr һissәsi  isә һeliumdan ibarәt  idi. Sonra 
bu  buluda  bәnzәr  qaz  kütlәsi  (dumanlığı)  çoxsaylı 
                                                 
1
 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 20, sәһ. 222-231. 


46 
 
parçalara ayrıldı. Hәmin qaz kütlәsi sonradan qalaktikalar 
Ģәklini aldı... (Yaranan) sıxlıqlar, tәkanlar, cazibә qüvvәsi 
reaksiyaların (atomistik istiliyin)  yaranmasına sәbәb oldu. 
Sadә  atom  zәrrәciklәrindәn  ağır  (elektrik  yüklü)  atomlar 
törәdi.  Hidrogen  һeliuma,  karbon  oksigenә  çevrildi, 
nәticәdә metal vә metalaoxĢar elementlәr meydana gәldi‖
1

Onun  gәldiyi  qәnaәtә  görә  yaradılıĢ  ümumilikdә  iki 
mәrһәlәdә baĢ vermiĢdir: 
a) Hәrәkәtdә olan sıx qaz yığını (kütlәsi); 
b)  Onun  böyük  һissәlәrә  (GünәĢ,  Yer  vә  digәr 
planetlәrә) parçalanması. 
5.  Müasir  tәdqiqatçılardan  biri
2
  dünyanın  yaradılıĢını 
bir neçә ad altında incәlәyir vә Quran ayәlәrinә tәtbiq edir. 
Biz onun yazısını ixtisarla diqqәtinizә çatdırırıq: 

Yüklə 2,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   205




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin