Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
QƏRB VƏ ġƏRQ ELMĠN GÖZÜ ĠLƏ
ġәrq vә qәrb haqqındakı baxıĢları nәzәrdәn keçirmәzdәn öncә bir elmi mәsәlәyә diqqәt yetirmәk zәruridir. Yer kürәsi ġimal vә Cәnub adlanan iki qütbә malikdir. Digәr baxımdan isә Yer öz oxu vә GünәĢ әtrafına fırlandığı üçün Yerdәki müĢahidәçi sәhәr çağı GünәĢin bir tәrәfdәn çıxıb, axĢam çağı digәr tәrәfdәn batdığını güman edir (Bu görmә hissinin yanılmasının nәticәsidir). Adi 1 ġәhristani, ―Ġslam vә astronomiya‖, sәh. 32-34. 101 hәyatda vә bir elmi termin kimi GünәĢin doğduğu yerә Ģәrq, batdığı yerә isә qәrb deyilir. Hәr bir insana nisbәtdә yuxarı vә aĢağı anlayıĢları mövcuddur. Bu, göy vә Yerdir. Demәli, hәr bir insana nisbәtdә altı tәrәf nәzәrdә tutula bilәr. BaĢqa sözlә desәk, üzü ġimal qütbünә dayanmıĢ müĢahidәçinin ön tәrәfi ġimala doğru, arxa tәrәfi isә Cәnuba doğru olur. Hәmin müĢahidәçinin sağında Ģәrq, solunda isә qәrb yerlәĢir. Yer kürәsindә hәr an GünәĢin doğması (çıxması) vә batması prosesi baĢ verir. Yәni Yer kürәĢәkilli olduğundan daim Yerin bәzi nöqtәlәrindә GünәĢ çıxır vә bәzi nöqtәlәrindә isә batır. Bundan baĢqa GünәĢ hәr gün müәyyәn saatda çıxır vә müәyyәn saatda da batır ki, öncәki günün günçıxan vә günbatan saatları ilә fәrqlәnir. Demәli, hәr bir müĢahidәçinin dayandığı nöqtәyә nisbәtdә Ģәrq vә qәrb fәrqli ola bilәr. Yәni hәr bir insan harda olursa olsun, ona nisbәtdә bir Ģәrq vә bir qәrb var. Belә dә demәk mümkündür ki, Yer kürәsinin Ģәrqlәri vә qәrblәri var vә hәr an yenilәnir. Çünki Yer daim öz oxu әtrafında hәrәkәt edir vә hәr an Yerin müxtәlif nöqtәlәri üçün yeni Ģәrq vә qәrb meydana gәlir. Bu mәnada ilin günlәrinin sayı qәdәr tülu (günün doğması) vә qürub (günün batması) mövcuddur. Nәticәdә yeni Ģәrq vә yeni qәrb mövcuddur. Yüklə 2,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|