Qurilish ekologiyasi ” fanidan

Energiya samarador bino va inshootlar. Bino va inshootlarda energiya resurslarini
samarali ishlatilishi texnik amalga oshadigan, iqtisodiy asoslangan, ijtimoiy va ekologik nuqtai 
nazardan maqbul hamda dastlabki hayot ko‘rinishini o‘zgartirmaydigan innovatsiya qarorlarini
qo‘llanilishi hisobidan erishiladi. Energiya samarador bino va inshootlarga past energiya talab 
qiladigan va nol energiya talab qiladigan bino va inshootlar tegishli bo‘lishi mumkin.

Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlar. Ushbu bino va inshootlarda an’anaviy
manbalardan energiya talabini pasayishiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadigan noan’anaviy (qayta 
tiklanadigan) energiya manbalarini qo‘llanilishi bo‘yicha maxsus tadbirlar ko‘zda tutilgan.
Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlarning qoidalari: noan’anaviy (quyosh, grunt 
va sh.k.) energiya manbalarini ishlatilishi, to‘siq konstruksiyalarni super izolyatsiyasi, so‘rib
olinadigan havoning issiqligini va kanalizatsiyadan oqib tushadigan issiqlikni foydalanishga 
tiklash, umumiy maydonning energiya talabi ko‘pi bilan 15 Vt/m
2
. 


Bioiqlimiy arxitektura. Arxitekturaning yo‘nalishlaridan biri yorqin ifodalangan oynali
mufassallik ishlatilganlik hisoblanadi. Bioiqlimiy arxitektura – qurilishda nisbatan ko‘rinishi 
yoshdir. Bioiqlimiy arxitekturaning asosiy qoidasi – tabiat bilan o‘zaro mosligi va uy-joy
binolarini tabiatga yaqinlashtirishga intilishdir. 
18
Биноларни энергия самарадорлиги соҳасида Ўзбекистон-Норвегия ҳамкорлиги 

доирасида “Ўзбекистонда биноларни энергия аудити” ва “Кадрлар салоҳиятини

ривожлантириш бўйича – натижалар ва мақом Норвегия дастури” ахборот семинарининг 
материаллари. Тошкент, 05.03.2014. www.eenor.uz,
www.ensi.no
.

---

80

Baquvvat bino va inshootlar. Ushbu bino va inshootlarning muhimlilik darajasiga
energiya tejamkor texnologiyalarni tanlashda texnik qarorlar, ya’ni bir vaqtning o‘zida 
ekologik toza qurilish materiallari qo‘llanilganligi bilan qurilgan binolarni mikroiqlimini
yaxshilashga va atrof-muhitini muhofazalashga yordam berish hisoblanadi.