Qurilish ekologiyasi ” fanidan

shidan saqlashda quyidagilarga amal qilish lozim
17

: 
er osti muxandislik kommunikatsiya qurilishlarida quvurlar va kabellar yotqizish 

qoidalariga to‘liq rioya qilish lozim (7-rasm);

har xil quvur va kabellar yotqizilayotganda ekologik maydon-ning kengligiga rioya 

qilish zarur (8-rasm);

muxandislik kommunikatsiya quvurlari, har xil kabellar maxsus tunel qazilib, shu 

tunel orqali o‘tkazilishi lozim.

5-rasm. Yer osti muxandislik kommunikatsiya qurilishi. 

17
Neil S. Grigg (2003) Water, wastewater, and stormwater infrastructure management. USA - 

p. 243. (p. 25-32)

---

76

6-rasm. Ekologik maydonning kengligi. 
Ushbu tadbirlar amalga oshirilsa, tuproq ifloslanmaydi va kommunikatsiya quvur hamda 

kabellarining ishlashi ustidan nazorat qilinishi osonlashadi.

12.3Qurilish jarayonidagi chiqindilarni qayta ishlash. Yerlar eski va xaroba
binolardan yangi binolar qurish uchun tekislanmoqda. Shu bilan birga hozirgi vaqtda 
buzilayotgan binolardan chiqayotgan chiqindilar muammosi paydo bo‘lmoqda. O‘tgan
zamonlarda foydalanishga yaroqsiz binolar portlatilib, so‘ngra chiqindilari tozalangan. Buning 
natijasida betondan, oyna siniqlaridan, metalldan uyumlar hosil bo‘lgan. Bu uyumlarni
tashishda yuk mashinalaridan foydalanib, ular keyinchalik yana qayta ishlatish uchun olib 
ketilar edi. Jadal sur’atlarda rivojlanayotgan qurilish, eski xaroba uylarning ko‘pligi va ulardan
chiqayotgan chiqindilar muammoga aylanmoqda. Chiqindilarni tashish eng oqilona fikr emas. 
Bu chiqindilarni qayta ishlab, bu muammoning ta’sirini kamaytirish mumkin. Chiqindilarni
qayta ishlash yaqin kelajakda eski binolarni qayta buzish jarayonining ajralmas qismiga 
aylanadi. Qayta ishlash jarayonidan keyin shisha, g‘isht, plastik, lom va boshqa shu kabi
mahsulotlarni qurilish sohasida asosiy xom ashyo materiali sifatida foydalanish mumkin.