Qurilish ekologiyasi ” fanidan

Qurilish chiqindilarini qurilish maydonida qayta ishlashning afzallik tomonlari 

quyidagilardan iborat: 
Qurilish jarayonidagi chiqindilarni bir joydan ikkinchi joyga ortish, tushirish va 

tashish xarajatlari kamayadi.

Qurilish maydonidagi chiqindilar uchun maxsus joyga to‘lanadigan xarajatlar 

bo‘lmaydi.

Qurilish belgilangan maydonga donador (shag‘al, chaqiq tosh va sh.k.) qurilish 

materiallarini keltirish kamayadi. Chunki buzilgan inshootning o‘zidan chiqadigan

materiallarining yetarliligi sababli, ularni sotib olishga, biror joydan keltirishga mablag‘ talab 
etilmaydi.
Qulay va kam xarajat yo‘l bilan qurilish materiallariga ega bo‘linadi. 

Qurilish jarayonining atrof-muhitga salbiy ta’sirini va chiqindilarning miqdorini 

kamaytirish uchun ularni yig‘ib, tarkibi bo‘yicha taqsimlab, qayta ishlashga jo‘natish eng
samarali yo‘l hisoblanadi. Chiqindilarni qayta ishlash jarayoni ishlab chiqarishning o‘sishiga, 
shu bilan birga uning tabiatga, ekologiyaga bo‘lgan ta’sirini kamaytirishga yordam beradi.
Bunday qayta ishlangan materiallardan foydalanish qurilish materiallarini tejashga va 
chiqindilar miqdorining kamayishiga imkon yaratadi.

Qurilish chiqindilarini qurilish maydonida qayta ishlashning kamchiligi materiallar
tarkibi bo‘yicha taqsimlanmaydi. Bunda qo‘shimcha elektr energiyasi, tashish ishlari va shu 

---

77
kabilar uchun mablag‘ talab etiladi. Chiqindilarni qayta ishlash jarayonida ba’zi hollarda 

ulardan sezilarli zararli moddalar ajralib chiqish ehtimoli mavjud.

Mustaxkamlash uchun savollar: 
1.

Shaharsozlikda ekologik jihatlar nimalardan iborat?

2.

Shaharsozlikning ekologik muammosi deganda nimani tushunasiz?

3.

Urboekologiyaga ta’rif bering?

4.

“Madaniy” qatlamga ta’rif bering?

5.

Shaharsozlik faoliyatida ekologik talablar qanday yo‘nalishdan iborat?

6.

Shaharsozlik faoliyatida ekologik talablarning asosiy yo‘nalishlarini ta’riflab bering?

7.

Qurilish jarayonini tashkil etish talablariga nimalar kiradi?

8.

Qurilishga maydon tanlashda nimalarga ahamiyat berish kerak?

9.

Loyihalash ishiga ta’rif bering?

10.

Qurilish loyihasi qanday qismlardan iborat bo‘ladi?

11.

Ob’ekt yoki muxandislik inshooti joylashgan hudud to‘g‘risidagi ma’lumotlarda

nimalar aks ettirilishi lozim?