3.
Yog‘ochning asosiy xossalari.
4.
Yog‘ochning nuqsonlari
5.
Yog‘ochni chirish, qurtlash va yonishdan saqlash.
6.
Yog‘och materiallar va buyumlar.
1.
Umumiy ma’lumotlar
Yog‘och eng qadimgi qurilish materiali bo‘lib,
er sharida notekis
tarqalgan. O‘rmon qayta tiklangani uchun yog‘och bitmas-tuganmas qurilish
materiallari va buyumlari zaxirasidir.
Yog‘och tayyorlanadigan o‘rmonlar Rossiya, Xitoy, Ukraina, Kavkaz,
Qozog‘iston kabi mamlakatlarda ko‘plab uchraydi.
Yog‘och
Yuqori mustahkamlik, qayishqoqlik,
issiqlik izolyasiyalovchi,
suv va organiq erituvchilarga chidamlilik xususiyatlariga ega. YOg‘och oson
qayta ishlanadi,
yelimlash, mix qoqish mumkin. Ammo tolasimon tuzilishi
tufayli
xossalarining turliligi, namlikdan deformatsiyalanishi, yonuvchanligi,
chirishi kabilar yog‘ochning kamchiligidir. Qurilishda yog‘och xari, taxta,
shpal, brus, hollarida ishlatiladi. Yog‘ochni qayta ishlaganda hosil bo‘lgan
payraxa va qipiqdan fibrolit, arbolit, yog‘och tolali va yog‘och payraxali
plitalar tayyorlash mumkin.
Yog‘ochning sifati uning turiga bog‘liq. Yog‘och
olinadigan daraxtlar
igna bargli va bargli turlarga bo‘linadi. Igna bargli daraxtlarga qarag‘ay,
qoraqarag‘ay, tilog‘och, oq qarag‘ay, kedr va boshqalar kiradi. Bargli
daraxtlarga eman, oq qayin, qora qayin, shumtol, arg‘uvon kabilar kiradi.
Markaziy Osiyo tog‘larida o‘sadigan
archa va terak, ko‘k terak, chinor
kabilar bino va inshootlar qurilishida to‘sin, ustun, pol, ship, muqarnas, karniz,
eshik, rom kabi buyumlarni olishda ishlatiladi. Chinor, yong‘oq
va nok
daraxtidan shkaf, javon va turli o‘ymakor buyumlar ishlanadi.
Dostları ilə paylaş: