LABORATORIYA № 1 QURILISH MATERIALLARINING FIZIK VA MEXANIK XOSSALARINI ANIQLASH 1.1 To‘g‘ri geometrik shakldagi namunalarning o‘rtacha zichligini aniqlash. I. Laboratoriya ishining maqsadi: -Talabalarni mexnat xavfsizligi bilan tanishtirish;
- materiallarning ba'zi xossalari bilan tanishtirish;
- tabiiy tosh materiallari, hamda tog‘ jinslari haqidagi ma'lumot bilan
tanishtirish.
II. Tayanch iboralar -fizik, kimyoviy, mexanik xossalar; mustahkamlik;suvga, sovuqqa chidamlilik
- issiq. o‘tkazuvchanlik
III. Laboratoriya ishini bajarish uchun zarur bo‘lgan materiallar ва asbob – uskunalar: - texnikaviy tarozi, tarozi toshlari, shtangensirkul, hajm o‘lchagich, vakuum
nasos yoki vakuum eksiqator, parafin yoki mum, cho‘tka, sment-qumli
qorishmadan ishlangan 40x40x160 mm li namuna;
- nomuntazam shaklli tabiy tosh materiallari, Le-Shatele xajm o‘lchagich,
- elektron toroz, quritish javon, na’munani quruq holda saqlovchi idish;
-shisha tayoqcha, voronka.
IV. Laboratoriya ishini faollashtiruvchi savollar 1.To‘gri va noto‘g‘ri geometrik shakldagi namunalarda o‘rtacha zichlik
qanday aniqlanadi?
2.Mineral nima? Minerallarga misol keltiring.
3.To g‘ jinsi nima? Tog‘ jinslarga misollar keltiring.
4.Tog‘ jinsi minerallarining qattiklik shkalasini yozib ko‘rsating.
5.Qattiklikni aniqlash uslubini tushuntirib bering.
6.Materialni ishqalanishga bo‘lgan mustahkamligi qanday aniqlanadi?
V. Tayanch atamalar ta'rifi. Zichlik.- Material massasining mutlaq, zich hajmiga bo‘lgan nisbati
uning zichligi deyiladi.
O‘rtacha zichlik- Material (g‘ovaklari va bo‘shliqlari bilan) massasining
xajmiga bo‘lgan nisbatiga o‘rtacha zichlik deyiladi.