R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil
-jadval Xorijiy valyuta bo‘yicha pul mablag‘larining harakati
Yüklə 5,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
9.8-jadval
Xorijiy valyuta bo‘yicha pul mablag‘larining harakati Pul tushumlari Pul to‘lovlari Mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan tushgan xorijiy valyuta bo‘yicha pul mablag‘lari tushumi Ishlab chiqarish (muomala) xarajatlariga kiritilgan xorijiy valyuta bo‘yicha sarf xarajatlar Konvertasiya hisobiga tushgan pul mablag‘lari tushumi Ishlab chiqarishni rivojlantirishga qilingan xorijiy valyuta bo‘yicha sarf xarajatlar Xorijiy valyuta ko‘rinishida olingan kreditlar bo‘yicha pul mablag‘lari tushumi Mahsulot yetkazib beruvchilarga xorijiy valyuta bo‘yicha to‘lovlar Boshqa manbalar hisobiga kelib tushgan xorijiy valyuta bo‘yicha pul mablag‘lari tushumi Kredit bo‘yicha to‘lovlar, shu jumladan foizlar boshqa maqsadlar uchun sarflangan xorijiy valyuta bo‘yicha to‘lovlar Xorijiy valyutadagi pul mablag‘lari oqimi tahlil qilib o‘rganilar ekan, birinchi navbatta xo‘jalik yurituvchi subyektning mavjud bo‘lgan valyuta mablag‘larining yil boshiga qoldig‘iga jami valyuta tushumlarini qo‘shish va jami sarflangan valyuta mablag‘lari ayirish orqali hisobot davri oxiridagi valyuta qoldig‘iga tengligi tekshiriladi. Pul mablag‘larining yil boshiga va yil oxiriga qoldiqlari “Buxgalteriya balansi”ning 320-satrida ko‘rsatilgan pul mablag‘lari summasiga ham o‘zaro muvofiqligi o‘rganiladi. Shundan so‘ng, xorijiy valyuta mablag‘lari qaysi manbalar hisobiga kelib tushganligi va qanday maqsadlarda sarflanganligiga baho beriladi. Tahlil yakunida xorijiy valyuta bo‘yicha sof pul mablag‘lari hajmini oshrish imkoniyatlari ko‘rsatib beriladi. Shuni ta’kidlab o‘tish kerakki, 9 – sonli “Pul oqimi to‘g‘risidagi hisobot” nomli BHMSda belgilangan qoidalarga muvofiq xorijiy valyutadagi operasiyalardan pul oqimlari O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan operasiya amalga oshirilgan kun uchun belgilab qo‘yilgan almashtirish qiymatidan foydalanib, O‘zbekiston Respublikasi valyutasida aks ettiriladi. Xorijiy sho‘‘ba jamiyatining pul oqimi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan belgilangan pul oqimi kelib chiqqan vaqtdagi almashtirish kursi 217 bo‘yicha qayta hisoblanishi kerak. Xorijiy valyutaning almashtirish kursi o‘zgarishidan kelib chiqadigan amalga oshirilmagan daromad va zarar pul mablag‘i harakati hisoblanmaydi. Biroq almashtirish kursi stavkalari o‘zgarishning xorijiy valyutada saqlanayotgan yoki to‘lanishi lozim bo‘lgan pul mablag‘iga yoki ularning ekvivalentlariga ta’siri pul mablag‘lari harakatini hisobot davri boshlanishi va oxirida bir-biriga muvofiqlashtirish uchun pul oqimi to‘g‘risidagi hisobotda aks ettiriladi. Bu miqdor operasiya, investisiya va moliya faoliyati natijasida vujudga keladigan pul oqimidan alohida ko‘rsatiladi va agar pul mablag‘larining bu harakati hisobot davrining oxiridagi pul almashtirish kursida aks etadigan bo‘lsa, tafovutga qo‘shiladi. Yüklə 5,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|