224
korxonadagi moddiy qiymatliklar saqlanishini yaxshilash
bo‘yicha takliflar beradi;
aniqlangan kamomad va oshiqchaliklar bo‘yicha ma’muriy
tekshiruv o‘tkazish uchun komissiya tarkibini tavsiya qiladi.
Inventarizatsiyaga doir ishlar hajmi kam va korxonada taftish
komissiyasi mavjud bo‘lgan hollarda inventarizatsiya o‘tkazish mazkur
komissiyaga yuklatilishi mumkin.
Ish hajmi katta bo‘lganda mulklar va moliyaviy majburiyatlarni bir
paytda
inventarizatsiya
qilish
uchun
ishchi
inventarizatsiya
komissiyalari
tashkil etiladi. Uning tarkibi quyidagicha bo‘lishi
mumkin:
korxona bo‘linmasi rahbarining vakili (ishchi komissiya raisi);
mutaxassislar (iqtisodchi,
buxgalteriya xodimi, muhandis,
texnolog, tovarshunos, omborchi va b.).
Ishchi inventarizatsiya komissiyalari tarkibiga inventarizatsiya
qilinadigan mulklarni, baho shakllanish tartibini,
dastlabki hisobni va
hokazolarni yaxshi biladigan tajribali xodimlar kiritilishi mumkin. Shu-
ningdek, korxonaning ichki audit bo‘limi va tashqi auditorlik tashkiloti
mutaxassislari ham jalb qilinishi mumkin. Ishchi inventarizatsiya ko-
missiyalarining soni va tarkibi korxona rahbarining buyrug‘i (farmo-
yishi) bilan tasdiqlanadi (№19-BHMSga 1-ilova).
–
tekshirilayotgan asosiy vositalar, tovar-moddiy qiymatliklar, pul
mablag‘lari, olinadigan va to‘lanadigan schotlar bo‘yicha haqiqiy
qoldiqlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni ro‘yxatga aniq va to‘liq kiritish;
–
tovar-moddiy qiymatliklarning ajralib
turadigan xususiyatlarini
(navi, tipi, markasi, o‘lchami, bahosi hamda texnik belgilari)
inventarizatsiya ro‘yxatida to‘g‘ri aks ettirish;
–
inventarizatsiya
natijalarini
o‘z
vaqtida
va
to‘g‘ri
rasmiylashtirish hamda korxona buxgalteriyasiga belgilangan tartibda
taqdim etish.
Inventarizatsiya komissiyalari a’zolari kamomad va oshiqcha-
liklarni yashirish maqsadida qasddan noto‘g‘ri ma’lumotlarni kiritgan-
liklari uchun qonunchilikda belgilangan tartibda javobgarlikka
tortiladilar.
Inventarizatsiya boshlanishidan oldin komissiyalar a’zolariga
buyruqdan ko‘chirma, raislariga esa plombalagich topshiriladi. Buyruq-
da inventarizatsiya o‘tkazish ishlarining
boshlanish va yakunlanish
muddatlari ko‘rsatiladi.
225
Ishchi inventarizatsiya komissiyalari zimmasiga quyidagi majbu-
riyatlar yuklanadi:
–
moddiy qiymatliklar va pul mablag‘larini saqlash joylarida
hamda ishlab chiqarishni inventarizatsiya qilish;
–
korxona buxgalteriyasi xodimlari bilan birgalikda inventari-
zatsiya natijalarini aniqlash, kamomad
va oshiqchaliklarni hisobga
o‘tkazish hamda tabiiy kamayish me’yorlari doirasidagi kamomadlarni
hisobdan chiqarish bo‘yicha takliflar ishlab chiqishda ishtirok etish;
–
tovar-moddiy qiymatliklar kirimi, saqlanishi va berilishini
tartibga keltirish hamda me’yordan oshiqcha va ishlatilmayotgan
qiymatliklarni sotish bo‘yicha takliflar ishlab chiqish;
–
obyektlarni tekshirish natijalari bo‘yicha inventarizatsiya
ro‘yxatlari va dalolatnomalarini rasmiylashtirish.
Bulardan tashqari, ishchi inventarizatsiya komissiyasi a’zolari
quyidagilar uchun mas’ul hisoblanadi:
–
korxona rahbarining buyrug‘iga muvofiq inventarizatsiya
o‘tkazish muddatlari va tartibiga rioya qilinishi;
Inventarizatsiya boshlanish kuniga moddiy qiymatliklar kirimi va
chiqimiga doir barcha hujjatlarga to‘liq ishlov berilib,
analitik hisob
kartochkalariga yozilgan va qoldiqlar chiqarilgan bo‘lishi lozim.
Inventarizatsiya o‘tkazish chog‘ida komissiya a’zolaridan biror-
tasining ishtirok etmasligi inventarizatsiya natijalarini haqiqiy emas deb
hisoblashga asos bo‘ladi.
Ishchi inventarizatsiya komissiyasi tovar-moddiy qiymatliklarning
mavjudligini tekshirishga kirishishdan oldin, quyidagi ishlarni amalga
oshirishlari lozim:
–
yordamchi
xonalar,
podvallar
va
oddiy
qiymatliklar
saqlanadigan joylarni
plombalash;
–
barcha o‘lchov asboblarining to‘g‘riligini va ularning
tamg‘alash muddatlariga rioya qilinishini tekshirish;
№19-BHMSga 1-ilova.
Dostları ilə paylaş: