Радиотехник тизимлар назарияси асослари


-rasm.  S a n i t a r i y a - h i m o y a m in t a q a s in i f u n k s io n a i



Yüklə 3,17 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə34/52
tarix03.12.2023
ölçüsü3,17 Mb.
#171977
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   52
Atrof muhitni muhofaza qilish va shahar iqlimshunosligi. 2-qism (S.Qosimova)

20-rasm. 
S a n i t a r i y a - h i m o y a m in t a q a s in i f u n k s io n a i
tash k illash tirish sx em a si
1 — bosh korxona; 2 — seliteb hudud; 3 — birga bo ‘ladigan
korxonalar; kommunal-transport ob 'ektlari va sanoat majmuasining
jamoat markazi; 4 — sanoat majmuasining jamoat markazi; 5 —
sanoat atrof himoya k o ‘kalamzorning bosh koixonaga yaqinla-
shuvining hisobiy oraiig ‘i; 6
— 
birga bo ‘ladigan koixonalarning
bosh korxonaga yaqinlashuvi sanitar jamoat markazining hisobiy
oralig ‘i;
7 — 
sanoat majmuasi jamoat markazining joylanishini
sanitar chegarasini belgilovchi sanoat chiqindiiari: chang, oitin-
gugurt gazi, uglerod oksidi, azot oksidi va boshqalarni hisobiy
oralig ‘i; A
; — 
sanoat oldi k o ‘kalamzorlashtirish mintaqasi; A2

seliteb oldi k o ‘kalamzorIashtirish mintaqasi; B
— 
rejalashtirish
uchun mo'ljallangan mintaqa; V — qishloq xojaligida foydalana-
digan mintaqa; A — zavodoldi mintaqaosti; A f
— 
sanoatoldi
ko ‘kalamzorini joylashtirish mintaqasi; B: — rejalashtiruvda foy-
dalaniladigan sanitar chegaralov mintaqaosti; B2
— 
birga keladi-
gan ishlab chiqarish joylashtiriladigan mintaqaosti; B3 — kommu-
nalosti; A2t — seliteb ko ‘kalamzori joylashtiriladigan mintaqaosti;
A22 —jamoat markazi joylashtiriladigan mintaqaosti.
Shu m unosabat bilan korxonalar ishlab chiqarish chiqin- 
dilari ajralib chiqishining sanitar tavsiflari, ulaming xarakteri 
va qiymati, ham da um umiy ta ’siri bo ‘yicha farqlanadi.
82
www.ziyouz.com kutubxonasi


Sanoat uzellari va rayonlarni joylashtirish va tashkil- 
lashtirish yo‘llari ko‘p jihatdan tabiiy-iqlim sharoitiga ko‘ra 
belgilanadi (zararli to ‘plam larning yig‘ilishi va t o ‘pla- 
nishining atmosfera sh a ro itijo y relyefi, o ‘simliklar tavsifi 
va boshqalar).
Shu sababdan korxonalarni sanitar tavsif b o ‘yicha aj- 
ratiladi va ularni maqsadga muvofiq ravishda guruhlanishi- 
ni va shahardagi o ‘rni aniqlanadi;
— ayrim;
— ketm a-ket, ko ‘pqatorli.
Sanoat rayonlari ishlab chiqarishning sanitar-klassi- 
fikasiyasiga, transport aloqasiga va seliteb hududga nisbatan 
joylashuv sharoitiga ko‘ra uch toifaga bodinadi:
I toifa — katta miqyosda ishlab chiqarish zararli mod- 
dalar ajratuvchi korxonalarga ega b o ‘lgan sanoat rayonla- 
ri, seliteb hududdan kamida 500 — 800 m masofada joyla- 
shishi kerak;
II toifa — u n ch a k o ‘p b o ‘lm agan zararli m oddalar 
ajratuvchi korxonalarga ega bo‘lgan sanoat rayonlari, seliteb 
hududdan kam ida 50 — 30 m m asofada joylashishi kerak.
III toifa — atrof-muhitga salbiy ta ’sir ko ‘rsatmaydigan 
yokijuda kam miqdoida zararii moddalar ajratuvchi korxonalaiga 
ega bo‘lgan sanoat rayonlari, seliteb hududga bevosita yaqin 
joyda yoki undan 50 m masofada joylashtiriladi.
Zararli chiqindilarni oson tarqaladigan hollarda sano- 
at zonasini yuqoriroq sathda joylashtirish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi.
Relyefko‘rinishi orol holatidabo‘lganidaselitcb hiuhul 
va sanoat rayonlari relefining ekranlanuvchi shaklida ayi 
1111 
ayrim joylashtirish maqsadga muvofiqdir.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Xorij am aliyotida shaharlarni funksional zonalash- 
tirish d a relef shaklidan zararli m o d d alarn in g tarqalish 
yo ‘liga to ‘siq sifatida foydalanish misollari uchraydi. Bu 
iflos m oddalarning katta qismi qurilish hududidan holis 
b o ‘lgan sa n ita r-h im o y a zo n asin in g m axsus ajratilgan 
joylariga tushadi.
H avo tarkibidagi ajralm a m oddalarning konsentra- 
siyasini pasaytirish u ch u n b alan d d u d b u ro n la r q o 'lla - 
niladi.
D udburon quvuri q an ch a baland b o ‘lsa, yer ustki 
qatlamidagi zararli ajralm alar konsentrasiyasi shunchalik 
kamayadi, biroq uning ta ’sir radiusi oshadi. Zararli ajrat- 
malar miqdori o ‘zgarmagan va xatarli meteorologik holatlar 
b o ‘lm agan holda dudburon quvurlari uzunligi 50 m dan 
100, 200 va 250 m ga oshishi, zararli ajratm alar konsen- 
trasiyasini tegishlicha 3, 8, 12 martaga kamaytiradi, biroq 
b u n d an dudburon quvuri balandligi 10 — 40 karra osh- 
ganda maksimal ifloslanish zonasi tegishli ravishda 2, 4, 5 
marta oshadi. Bu usul faqatgina aholi uncha zich bo ‘lmagan 
va qishloq x o ‘jalik m ahsulotlari yetishtirish uchun foyda- 
lanilmaydigan hududlarda qo ‘llanishi mumkin.

Yüklə 3,17 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   52




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin