ovqat iste’mol qilsa, u shuncha kamaya boradi va y o g‘siz g o ‘sht iste’mol qilganiga nisbatan 2,5 marta kamayib ketadi. Y og‘li ovqatlarni ko‘plab iste’mol qilish esa lipazalar ajralishini, ugevodlami iste’mol qilinishi - amilazalami va oqsilli oziqlar esa tripsin ajralishini tezlashtiradi. Kavshovchi hayvonlarga xasbakni silos bilan almashtirilishi esa tripsin va amilazalar faolligini oshiradi. Sut iste’mol qilinishi esa barcha fermentlar ajralishini chaqiradi. Odamlarda bir kecha-kunduzda 1,5-2,0 1 m e’da osti bezi shirasi, itlarda 600-800 ml, kavshovchilarda - 6-7 1, cho‘chqalarda - 8 1 va ko‘proq ajaraladi. Odamlarda shiraning ajralish tezligi bir minutda o ‘rtacha 4,7 ml. bo‘lsa itlarda 2,3 ml.ni tashkil etadi. ME’DAOSTI BEZI SHIRASI AJRALISHINING NERV VA NERV- GUMORAL BOSHQARILISHI Og‘iz bo‘shlig‘idagi va tamoqdagi reseptorlarni oziqlar bilan qo‘zg ‘alishi m e’daosti bezi shirasining reflektor ajralishini chaqiradi. Afferent impulslar uzunchoq miyagacha boradi va u yerdan adashgan nervlar tarkibida effektr impulslari bezga qarab y o ‘naladi, ya’ni adashgan nervlar orasida m e’daosti bezi faoliyatini qo‘z g ‘atuvchi va tormozlovchi nerv tolalari ham mavjud. Tormozlovchi tolalar turli reseptorlarni ta’sirlagan paytda reflektor ravishda juda yengil qo‘z g ‘aladi va shu sababli m e’daosti bezining sekresiyasi yengil tormozlanadi. Bu bezning sekresiyasi unga keluvchi simpatik nerv tolalari bilan ham chaqiriladi. Reflektor fazada ajraladigan m e’daosti bezining sekresiyasi unchalik ko‘p emas, lekin bu shira fermentlarga boydir. U ko‘pchilik paytlarda faol tripsinni saqlaydi. 0 ‘n ikki barmoqli ichakga va qorin bo‘yiniga
