M e’dadan kislotali moddalari o ‘n ikki barmoqli ichakka tushganidan keyin u yerdagi ishqorli shiralar bilan neytrallanguniga qadar pH odamlaming o ‘n ikki barmoqli ichagida muhit 4,5-8,0 ga qadar o ‘zgarib turadi. 0 ‘n ikki 182
barmoqli ichakka hazm shiralarini ajratuvchi hazm bezIanm:!M iuoiiyai; m e’dadagi ovqat hazmi bilan uzviy bogiangan. M E’D A OSTI BEZI SHIRASINING TARKIBI VA HAZMI OVCHI XUSUSIYATLARI Odamlaming m e’daosti bezi shirasi - rangsiz, tiniq suyuqlik b o iib , 98,7 % suv saqlab muhiti ishqoriydir (ph 7,5 dan 8,5 gacha) va bu k o‘rsatkich natriy gidrooksidining miqdoriga qarab o'zgarib turadi. Shu sababli ham katta miqdordagi shiraning yo‘qolishi organizmning kislota - ishqor muvozanatining buzilishiga ham olib keladi. Shira tarkibida 10 % miqdorgacha yetadigan qattiq moddalaming asosiy qismini oqsillar tashkil qiladi. Shiradagi fermentlaming miqdoriga qarab oqsillaming miqdori 0,1 dan 10 % gacha o ‘zgarib turadi. M e’daosti bezining shirasida proteazalar, amilazalar va lipaza fermentlari saqlanadi. Bular orasida bosh yoki asosiy b o iib proteolitik ferment tripsinogen hisoblanadi va bu ferment ichaklar shirasi - entrokinaza fermenti ta’sirida faol - tripsinga aylanadi. Tripsin bir necha proteazalar; tripsinni o ‘zi, ximotripsin va karboksipeptidazalardan iboratdir. Ximotripsin ham faol boim agan holatdagi ximotripsinogendan entrokinaza fermenti ta’sirida faol holatga o ‘tadi. Tripsin pepsindan farqli oiaroq kuchsiz ishqoriy, neytral yoki kuchsiz kislotali muhitda butun oqsillami va albumoz hamda peptonar kabi oqsillar parchalanishining mahsulotlarini so‘rilishi uchun yaroqli b o ig a n oxirgi mahsulotlargacha -
