muskul elementlarining xususiyatlaridan kelib chiqadi. Lekin m e’da harakati nerv tizimi tomonidan boshqarilgan taqdirdagina organizmning uzluksiz o'zgarib turadigan ehtiyojini qondirishi mumkin. M e’da harakatining o ‘zgarishiga javoban shartli reflekslar hosil qilgan. Demak, uning boshqarilishida bosh miya katta yarim sharlar p o‘stlog‘i ham ishtirok etadi. M e’da motorikasiga bir qancha omillar ta’sir qiladi. Shiradagi xlorid kislotaning miqdori, m e’daning ozuqa bilan nechog‘li to‘lganligi, gistamin, oqsillar parchalanishidan hosil bo‘ladigan xilma-xil mahsulotlar, tashqi muhitning harorati va boshqalar shunday omillardandir. A.Y.Yunusovning kuzatishlarida issiq harorat va quyosh nuri dastlab m e’daning sekretor faoliyati bilan birgalikda motor faoliyatini ham tormozlagan, keyinchalik shu funksiyalaming ikkalasi ham oldinma - keyin asliga keladi. Bu organizmning o ‘zgargan sharoitga moslanishining natijasi bo‘lib, m e’da motorikasi dastlab sekinlashtirishi harakatning issiqdan miqdori kamayib ketadigan shiraning ozuqaga uzoqroq vaqt davomida ta’sir qilishiga imkon beradi. ME’DAD A HAZM BO‘LGAN OZIQ MODDALARNING ICHAKKA 0 ‘TKAZILISHI Ozuqa m e’daga tegishli ravishda hazm bolganidan keyin, m e’da devorining, peristaltik harakati va pilorus sfmkterining faoliyati tufayli o ‘n ikki barmoq ichakka o ‘tkaziladi. M e’daga ozuqa luqmalarining tushishi undagi harakatlami jumladan, peristaltik harakatni ancha jonlantiradi va yaxshi aralishib hazm b o la boshlaydi hamda m e’daning pilorus qismiga ola d i. M e’da tubidan kelayotgan o ‘ta kislotali shu ozuqa bo‘tqasi piloms retseptorlarini ta’sirlaydi. Oqibatda hosil b o ig a n qo‘zg ‘alish adashgan
