qobiliyatini o ‘zgartiradi; shu bilan so ia k ajratishga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Iste’mol qilingan ovqatlar o g ‘iz bo‘shlig‘idan m e’daga tushadi va u yerda navbatdagi kimyoviy va mexanik qayta ishlanadi. 168
10-12 yoshli bolalaming m e’dasining hajmi 1,5 L gacha boisa, voyaga yetgan odamlarda esa 3,0 L gacha uO ladl. jUyilQuiviaiiU ivU p iste’mol qiluvchi odamlarda esa m e’daning hajmi ayrim paytlarda 5-10 l.gacha yetishi mumkin bo‘lsa, otlarda 6-15 1, qoramollarda esa - 100 l.ga yaqindir. Odamlar m e’dasi odatda ikkita hazmlovchi bir-biridan tuzilishi va funksiyasi jihatidan jiddiy farq qiluvchi ikkita bo‘shliqdan iborat b o iib , ular fundal va pilorik qismlar deb ataladi. Bir kamerali oshqozonga ega b o ig a n hayvonlarda esa m e’dalar uch qismga farqlanadi va kardial qismi ham mavjud. Kardial qism bezsiz, fundal va pilorik qismlar bezli bo'shliqlar hisoblanadi. Odamlarda fundal bo‘shlig‘i m e’daning umumiy hajmining 4/5 qismini tashkil etsa, pilorik b o'sh lig l 1/5 qismini tashkil etadi. Bu bo‘shliqlar doimo bir-biri bilan uzviy aloqada b o iib turish bilan birga muskulli qovuzloq (pilorik oldi sfmektri) bilan ajralib turadi. Bunday ajralib turish ovqat hazmining ayrim davrlarida yuz beradi. m e’daning shilliq qavatida bez hujayralari b o iib , ular bosh, qoplama va qo‘shimcha bezlarga farqlanadi. Fundal qismidagi bosh hujayralardan fermentlar, qo‘shimcha bezlardan - shilliq va qoplama bezlardan xlorid kislota ishlab chiqiladi. Xlorid kislotaning hosil bolishida oqsillaming sulfagidril guruhi ishtirok etadi. Fundal qismning shirasi kislotali muhitga ega b o isa , pilorik qism esa ishqoriy muhitga ega boiadi.
