Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi


b o isa , venoz qoni 66% ga to‘yingan b oiadi



Yüklə 14,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə69/318
tarix25.09.2023
ölçüsü14,15 Mb.
#148184
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   318
2 5213200508969289537

b o isa , venoz qoni 66% ga to‘yingan b oiadi.
100 g qon bosimi 14231 Pa va tana haroratiga teng boiganida bor
y o ‘g ‘i 0,31 ml yoki 0,3% 0 2 ni erita oladi, demak qondagi 0 2 ning
barchasi gemoglobin bilan birikkan boiadi.
148


C 0 2 ning qonda eruvchanligi, 0 2 eruvchanligiga nisbatan jiddiy
darajada katta va 2,5-3% tashkil etadi. Qonda C 0 2 ning miqdori 17-18
barobar ko‘p va bu tana haroratiga teng bo‘lgan haroratdagi va qon
tarkibidagi parsial bosimiga teng bo‘lgan sharoitdagi eruvchanligiga mos
keladi.Shunday ekan, C 0 2 ning qondagi katta qismi erimagan holda, ya’ni
karbonat angidrid birikmalari holatida boiadi.
Odam tinch turgan paytida har bir soatda 1 kg tirik og‘irligi hisobiga
300 ml 0 2 qabul qiladi (o‘rtacha bir kecha kunduzda 420-500 L) va 1
soatda har bir kg tirik vazni hisobiga 250 ml C 0 2 (o‘rtacha bir kecha-
kunduzda 380-450 1) ajratadi. Bir kecha-kunduzda 450 ml suv bug‘larini
ajratadi.
Nafasga olinadigan va chiqariladigan hamda alveolayar havolarning
tarkibi. Nafasga olinadigan atmosfera havosi o ‘z tarkibiga ko‘ra nisbatan
doimiydir, unda 20,96 %, 0 2, 0,04 % C 0 2 va 79,0 N saqlanadi.
Chiqarilayotgan havo 16,4 % 0 2, 4,1 % C 0 2 va 79,5 N saqlaydi.
Alveolyar havoda esa,14-15,0 % 0 2, 5,0-6 % C 0 2 va 80-80,5 % N
saqlanadi. Alveolyar havo tarkibi qonni kislorod bilan to‘yinishi yoki
uning arteriallanishini (oksiginasiya) ta’minlashda hal qiluvchi ahamiyatga
ega.
Alveolyar havo va venoz qonlar orasida gazlar almashinuvi uchun
undagi gazlaming foizli miqdori va undagi 0 2 va C 0 2 larning parsial
bosimlari farqi muhim ahamiyatga ega.
Bu gazlaming parsial bosimi, ya’ni ular hisobiga to‘g ‘ri keluvchi

Yüklə 14,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   318




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin