muskullari, qushlaming qanot muskullari va boshqalarda bir muncha zahira kislorod to‘planadi va muskullaming faol ishiga sarflanadi. Jismoniy ish paytida muskullardagi oksidlanish jarayonlaming yaxshi va t o la amalga oshirishda organizmning chiniqqanligi ham katta ahamiyatga ega. Binobarin, to‘g ‘ri muntazam ravishda m e’yori bilan ish bajarib yurgan, ya ’ni yaxshi chiniqtirilgan organizmlar ish bajarayotganda faol kapillyarlaming soni darhol oshadi, bu esa organizm muskullarida oksidlanish jarayonlarining yaxshi amalga oshishini ta’minlydigan omildir. Jismoniy ish bajarayotgan organizm nafasining boshqarilishida bosh miya yarim sharlarining po‘stlog‘i ham ishtirok etadi. Ilgari ishlab yurgan organizmlarda ish boshlanishi oldidan 155
nafasning tezlashishi ana shundan darak beradigan shartli reflektor aktdir. Organizmni ishga tayyorlash, odatdagi ishlaydigan joyiga olib kelish kabi “shartli ta’sirlaming o ‘zi ham hayvonda hali ish boshlamasdan oldinroq xuddi ish paytidagidek yurak ishi, nafasning tezlashuviga, o ‘pka ventilyatsiyasi va minutlik hajmining ortishiga sabab bo‘ladi. Atmosfera bosimi o'zgargan sharoitlarda nafas olish. Dengiz sathidan qancha balandlikka ko‘tarila borilsa, atmosfera bosimi shuncha pasayib boradi. Masalan, 3000metr balandlikda alveola havosidagi kislorodning parchalanishini 55-56ml. ga tenglashib qoladi, natijada qondagi kislorodning parsial bosimi ham pasayib ketadi. Shunga ko‘ra nafas tezlashib o ‘pka ventilyatsiyasi kuchayadi (giperventilyatsiya). 0 ‘pka ventilyatsiyasining kuchayishi, qondan
