Rbaycan respubl

Fənn: Tibbi sosial reabilitasiya 

 

ġöbə: “Mamalıq iĢi” 

23 

 

duş  kafedralarindan  istifadə  olunur  ki,  onun  vasitəsi  ilə  suyun  tempraturu  və  təzyiqi  tənzimlənir. 

Yağışvari  duşlar  xəstənin  bədəninə  deşiklərin  diametrindən  asılı  olaraq,  su  və  ya  yağış  və  ya  tor 

şəklində tökülür, sarko duşu soyunmuş xəstə duş kafedrasından 3-3. 5 m məsafədə dayanır. Prosedura 

arxadan  daban  nahiyyəsindən  başlayaraq  başa  doğru  aparılır,  sonra  ön  tərəfə  keşərək  1-2  dəfə 

təkrarlanır.  Ön  tərəfə  vuran  zaman  üzə,  süd  vəzlərinə  və  cinsiyyət  orqanlarına  diqqət  verilməlidir. 

Suyun  temperaturu 36-37

0

C-dən başlayaraq 20

0

C-dək endirilməlidir.  

Su altı duş masaj: soyundurulmuş xəstə 35-37

0

C dərəcə su tökülmüş xüsusi vannaya yerləşdirilir 

xəstə  5  dəqiqə  müddətində  suya  uyğunlaşdırılır.  Sonra  dəri  səthindən  15-20  sm  məsafədə 

saxlanılmaqla şırınqa ilə ümumi masaj qaydalarına uyğun olaraq bədənə vurulur. Suyun təzyiqi verilən 

nahiyəyə  uyğun  olaraq  tənzimlənir,  masajda  olduğu  kimi  suyun  istiqaməti  periferiyadan  mərkəzə 

doğru təyin olunur. Müalicə hər gün və ya günaşırı olmaqla 20 dəqiqə 15 gün aparılır. ləri ayırd edilir.  

VANNALAR.  Vannalar  su ilə müalicə üsulu olub, xəstə su içərisində yerləşdirilməklə müalicəvi 

təsir  edir.  Bu,  yerli  və  ümumi  olmaqla  iki  yerə  bölünür.  Duşlardan  fərqli  olaraq  xəstənin  bədəninə 

mexaniki, termiki və kimyəvi amillər bütün prosedura ərzində təsir edir. Kimyəvi tərkibinə görə: şirin 

su, mineral, qazlı, aromatik, dərman maddəli və s ayırd olunur. Hərarətinə görə: soyuq 20 dərəcədən 

aşağı, sərin 20-33 dərəcə, indiferent 34-37 dərəcə, isti 38-39 dərəcə və qaynaq 40 dərəcədən yuxarı 

vanna növləri ayırd edilir. Şirin su vannaları ilə müalicə zamanı təsiredici amil termiki və mexaniki 

təsirlərdir.  Vannada  isti  suyun  təsirindən  daxili  üzvlərə  istilik  axını  artır  ki,  bu  da  suyun  hərarətini 

artırdıqca artır. Nəticədə orqanizmin kənarda qalan hissəsindən güclü tərləmə vasitəsilə istiliyin xaric 

olması baş verir.  

İsti  suyun  təsirindən  baş  beyin  qabığında  tormozlanma  prosesi  dərinləşir  ki,  bu  da  ürək 

yığılmalarını azaldır, xarici tənəffüs dərinləşir və seyrəlir, qanda hemoqlobinin miqdarı və laxtalanma 

artır, eozinofillər azalır. Soyuq su vannası təsirindən orqanizmdə istilik hasil olması artır, dəridə qısa 

müddətli spazmdan sonra damarların genişlənməsi hesabına fəal hiperemiya baş verir. Soyuq suyun 

təsirindən sinir sistemində oyanma baş verir.  

Müalicənin  verilmə  texnikası:  Bu  zaman  yerli,  qurşağadək və ümumi vannalar şəklində qəbul 

olunur.  Suyun  miqdarı  müvafiq  olaraq  30,  120-150,  200-250  litr  götürülür. Vanna saxsı, plastmass, 

emallı, paslanmayan polad və ya çuqundan hazırlanmış olur. Xəstəyə çox isti olmasın deyə suyun səthi 

məməyə  qədər  olmalıdır.  Proseduranın  müddəti  12-15  dəq,  hər  gün  və  ya  günaşırı  olmaqla15-20 

vannadır.   

GöstəriĢlər: neyrosirkulyator distoniya, hipertoniya xəstəliyinin 1-ci, 2-ci dər., bronxial astma, 

xroniki obstruktiv bronxit, nevralgiya, osteoxondroz, spastik ifliclər, xroniki qastrit, kolit, öd yollarının 

diskineziyası, piylənmə, impotensiya, babasil.