Rbaycan respubl

Fənn: Tibbi sosial reabilitasiya 

 

ġöbə: “Mamalıq iĢi” 

36 

 

Ağır ürək patologiyası, aritmiya, qeyri-stabil qan təzyiqi olarsa xəstələrə tənəffüs gimnastikası 

məsləhət görülmür.  

Hərəki təlimlərə ətrafların kiçik və orta əzələ qrupları və çiyin qurşağı əzələləri ilə məşğələlərlə 

başlanır.  Xəstənin  ətraflarında  hərəkətə  qarşı  müqavəmət  varsa  ilk  növbədə  bu  müqaviməti  aradan 

qaldırmaq lazımdır. Təlimçinin iştirakı ilə aparılan aktiv hərəkətlər və massaj ətrafları daha hərəkətli 

vəziyyətə gətirir. Müntəzəm və məqsədyönlü şəkildə aparılan məşqlərin tədricən kiçik uğurlara gətirib 

çıxardığını görmək xəstədə sağalacağına inam yaradır və əhvalını yüksəldir.  

Nümunəvi hərəkətlər: 

1. Xəstə əllə sağlam əlin barmaqlarını tutub sıxmaq- təlimçinin göstərişi ilə əvvəlcə yavaş, sonra 

bir az güclü, daha güclü, çox güclü və maksimal.  

2. Tədricən əldə kiçik əşyaları tutub saxlamağı öyrənmək: çörək dilimi, qaşıq, daraq və s.  

3. Qaşıqla çayı qarışdırmaq, yumaq dolamaq və s.  

Bu kimi hərəkətlərlə yanaşı tədricən daha böyük hərəki məşqlər edilir. Məşqlər yataqda uzanmış 

vəziyyətdə aparılır. Xəstə sərbəst şəkildə edə bilmirsə, təlimçi kömək göstərir: 

4.  Qolları  tərpətmədən  yalnız  əlləri  yataqdan  qaldırıb  salmaq.  Xəstə  qol  qalxmırsa  instruktor 

yardım edir. Hərəkət 4-6 dəfə təkrarlanır.  

5. Yavaş  tempdə əllərin dairəvi hərəkəti 

6. Uzanmış vəziyyətdə ayaq  barmaqları yumub  açmaq 

7. Ayaq  pəncələrini özünə tərəf əymək 

8. Pəncələri yanlara doğru əymək 

9. Başı yastıqdan qaldırmadan  sağa-sola çevirmək 

10. Barmaqları yumruq kimi sıxıb-açmaq, tennis topunu əllə sıxmaq 

11. Barmaqları bırləşdirib maksimum aralamaq 

Bütün hərəkətlərdə xəstə ətrafakı hərəkətlərə təlimçi yardım edir, hərəkətlər həm xəstə, həm da 

sağlam ətrafda 4-6 dəfə təkrarlanır.  

Bu  cür  bəsit  hərəkətlər  də  xəstə  üçün  olduqca çətin və əziyyətvericidir. Buna görə də bərpa 

dövrü xəstənin təlimçisindən və yaxınlarından çox böyük qayğı və səbr tələb edir.  

Sonrakı  mərhələdə  xəstə  yataqda  oturmuş  vəziyyətdə  və  daha sonra ayağa duraraq hərəkətlər 

etməyə  başlayır.  Sinirlərin  zədələnmə  dərəcəsindən  asılı  olaraq  bu  dövr  bir  neçə  həftədən bir neçə 

ayadək davam edə bilər. Xəstəyə verilən fiziki yük və hərəkətlərin mürəkkəbliyi də tədricən artırılır. 

Müalicəvi gimnastikanın məqsədi maksimum şəkildə xəstədə özünəxidmət vərdişlərini bərpa etməkdir. 

Bundan  sonra  isə  daha  uzunmüddətli  planlar  qurub  xəstəni  yenidən  cəmiyyətə  qazandırmaq  haqda 

düşünmək olar.