Reja: Axborot oqimlari tushunchasi. Axborot tizimlari

 

---

Axborot tizimlari. 
- Har bir logistik tizimining muhim unsuri bo‘lib, ahborot o‘tishi va qayta ish-lanishini ta’minlovchi tizimcha xizmat qiladi. 
O‘z navbatida bu «tizimcha» ham tur-li xil tizimchalardan tashkil topgan murakkab axborot tizimidan iboratdir. Boshqa tizimlar 
singari, axborot tizimi ham tartibli o‘zaro bog‘langan unsurlardan tashkil topishi va integrativ jihatlarning biror-bir birligiga, 
«yig‘indisiga» ega bo‘li-shi lozim. Ko‘p hollarda ahborot tizimlarini ikkita tizimchaga ajratadilar: funk-sional va ta’minlovchi 
(11.1.-rasm) 
- Funksional tizimcha, maqsadning umumiyligi belgisi bo‘yicha guruhlangan, yechi-ladigan masalalar yig‘indisidan iborat. 
Ta’minlovchi tizim esa, o‘z navbatida, quyi-dagi unsurlarni o‘z ichiga oladi: 
- texnik ta’minot, ya’ni axborot oqimlarini qayta ishlashni va uzatishni ta’-minlovchi texnik vositalari yig‘indisi; 
- axborot ta’minoti, u o‘z ichiga turli ma’lumotlar, klassifikatorlar, kodifi-katorlar, ma’lumotlarni rasmiy izohlash 
vositalarini oladi; 
- matematik ta’minot, ya’ni funksional masalalarni yechishning uslublari yi-g‘indisi. 

---

Shartli belgilar: 
A – texnik ta’minot 
B – axborot ta’minoti 
V – matematik ta’minot 
G – boshqa ta’minot vositalari 
rasm. Axborot tizimi tuzilmasi 
Logistik axborot tizimlari, odatda logistik jarayonlarni boshqarishning av-tomatlashtirilgan tizimi sifatida namoyon 
bo‘ladilar. Shuning uchun ham logistik axborot tizimlaridagi matematik ta’minot – bu dasturlar majmui va moddiy oqim-lar 
1 масала 
2 масала 
… масала 
N масала 
Ф
ун
кц
и
он
ал 
ти
зи
м
ча
ла
р
А 
Б 
В 
Г 

---

boshqaruvi masalalari yechilishini, matnlarni qayta ishlashni, so‘rov ma’lumot-larini olishni va texnik vositalar amal qilishini 
ta’minlovchi dasturlash vosita-lari yig‘indisidir. 
Logistikaning axborot tizimlaridagi unsurlar orasidagi aloqalarni tashkil etilishi, ana’naviy ahborot tizimlarinikidan sezilarli 
ravishda farq qilishi mumkin. logistikada axborot tizimlari barcha unsurlarni har tomonlama integra-siyasini, ta’minlashlari 
lozim. «Logistik tizimlarning axborot texnik ta’mino-ti, axborot jihatlari va uni qayta ishlashning texnik vositalari to‘plami bilan 
emas, balki ularni barpo etish uchun qo‘llaniladigan uslublar va tamoyillar bilan farq qiladi». 
Axborot tizimi ta’rifini quyidagicha ifodalash mumkin: axborot tizimi – bu u yoki bu funksional masalalar (Logistikada – 
moddiy oqimlarni boshqarish bo‘yicha masalalar) yechimini ta’minlovchi, o‘zaro bog‘langan hisoblash texnikasi vositalari-ning 
muayyan tarzda tashkil etilgan yig‘indisi birligidir. Logistikada axborot tizimlari turlari. 
Agrologistikada axborot tizimlari ayrim korxona miqyosidagi moddiy oqim-larni boshqarish maqsadida, yoki mintaqa, 
mamlakat va hattoki mamlakatlar guruh-lari hududidagi logistik jarayonlarni tashkil etishga yordam berish uchun tashkil 
etilishlari mumkin. (11.2.-rasm).