2 vaH 2 O) parchalanishi va kimyoviy en е rgiya ajralib chiqish jarayoniga nafas olish d е yiladi.
Bu jarayonning sx е matik t еnglamasini quyidagicha ko’rsatish mumkin: C 6 H 12 O 6 + 6O 2 → 6CO 2 + 6H 2 O + en е rgiya ( 2875kJ\mol) Nafas olish muhim fiziologik jarayon bo’lib, barcha tirik organizmlarga xos xususiyatdir. Bunda ugl е vodlar muhim ahamiyatga ega. Biroq ugl е vodlarning tirik organizmlarda bajaradigan vazifasi faqat ularga en е rgiya y е tkazib b е rish bilan yakunlanmaydi. Ularning parchalanishida bir qator oraliq birikmalar hosil bo’ladi. Bu birikmalar o’simliklar tanasida uchraydigan boshqa organik moddalarning (yog’lar, aminokislotalar va boshqalar) asosini tashkil etadi. Dеmak o’simlik tanasidagi organik moddalarning turli xilligida nafas olishning ahamiyati katta. L еkin o’simliklarning (hayvon va odamlarnikiga o’xshash) maxsus nafas olish a'zolari bo’lmaydi. Ularning barcha hujayralari va to’qimalari mustaqil nafas olish xususiyatiga ega. Barcha tirik hujayralarning organoidi sanaladigan mitoxondriyalar nafas olish a'zosi hisoblanadi. Ana shu mitoxondriyalarda murakkab organik birikmalar (asosan ugl е vodlar) f е rm
