Reja: Masal va uni o‘rganish metodikasi. Masal matni ustida ishlash

3. Masal matni ustida ishlash:

3. Masal matni ustida ishlash:

a) masalning tuzilishi va kompozistiyasini aniqlash (o‘qish, reja tuzish va hok.);

b) qatnashuvchilarning xatti-harakati, fe’l-atvori, xarakteriga xos xususiyatlarini tushuntirish (tanlab o‘qish, so‘z bilan va grafik tasvirlash, savollarga javob berish);

v) masalning aniq mazmunidan kelib chiqib, undagi asosiy fikrni belgilash;

g) krossvordlar, ta’limiy o‘yinlar, topishmoqlardan foydalanib, masal mazmuni va g‘oyasini o‘zlashtirish.

4. Allegoriyani ochish.

5. Axloqiy xulosa aks ettirilgan qismni tahlil qilish.

6. Hayotda uchragan shunga o‘xshash hodisalarga taqqoslash.

Doston o‘qish metodikasi

O‘zbek xalqi og‘zaki ijodi juda uzoq tarixga ega. Og‘zaki ijodning qadimdan shakllangan janri dostondir. U eng murakkab, yirik va keng tarqalgan shakllardan hisoblanadi. «Doston» so‘zi «qissa», «hikoya», «ta’rif», «maqtov», «shon-shuhrat», «sarguzasht» ma’nolarida ishlatiladi. U adabiy atama sifatida yirik hajmli, liro-epik asarlarni anglatadi. Dastlab xalq og‘zaki ijodida shakllangan bu janr keyinchalik yozma adabiyotda ham salmoqli o‘rin tutgan.

Xalq dostonlari maxsus ijrochilar tomonidan kuylangan. Ular hozir ham baxshi, oqin, shoir nomlari bilan ataladi. Xalq dostonlarining matni nazmiy va nasriy parchalardan iborat bo‘lib, mavzusiga ko‘ra xilma-xildir. Xalq dostonlari quyidagi turlarga bo‘linadi:

Xalq dostonlari maxsus ijrochilar tomonidan kuylangan. Ular hozir ham baxshi, oqin, shoir nomlari bilan ataladi. Xalq dostonlarining matni nazmiy va nasriy parchalardan iborat bo‘lib, mavzusiga ko‘ra xilma-xildir. Xalq dostonlari quyidagi turlarga bo‘linadi:

1. Qahramonlik dostonlari.

2. Jangnoma dostonlar.

3. Ishqiy-romantik dostonlar.