Moddiy modellar real ob’ektlarni tabiiy va sun’iy materiallar yordamida aks ettiradi: mel bilan doskada, karton bilan maket tuzish, qalam bilan formula yozish, metalldan avia model yasash. Iqtisodiy jarayonlar va ko’rsatkichlarni modellashtirishda turli xil usullardan foydalaniladi. Ushbu usullar yordamida tuziladigan barcha modellarni 2 turga bo’lish mumkin: Moddiy modellar Ideal modellar Ideal modellar odamni fikrlash jarayoni bilan chambarchas bog’langandir. Bunday modellar bilan operatsiyalar miyada amalga oshiriladi. Misol qilib, hayvonlarning harakatini keltirish miumkin. Moddiy modellar o’z o’rnida fizik va belgili modellardan iborat. Fizik modellar real ob’ektni fizik tabiatini aks ettiradi va asosan fizik xossalarini ifodalaydi. Ular ko’proq texnika fanlarida qo’llaniladi. Belgili modellar xil tillarda ifodalanishi mumkin: so’zlashuv tilida, algoritmik, grafik, matematik tilda.
Iqtisodiy-matematik modellar o’z o’rnida funksional va
strukturali bo’lishi mumkin Funksional modellar kirish va chiqish parametrlarini bog’lanish funksiyalarini aks ettiradi
Strukturali modellar murakkab bo’lib, tizimni ichki strukturasini ifodalab, ichki aloqalarni aks ettiradi
Modellar Chiziqli modellarda maqsad mezoni chiziqli funksiya ko’rinishda bo’ladi, uning ekstremal qiymatlari orasidagi munosabat chiziqli tenglamalar va tengsizliklar orqali ifodalanadi. Dinamik modellarda esa iqtisodiy ko’rsatkichlarning vaqt davomida o’zgarishi kuzatiladi va ularga qaysi omillar ta’sir etishi o’rganiladi Statistik modellarda iqtisodiy jarayonlar va ko’rsatkichlarning ma’lum bir vaqtdagi holati o’rganiladi.
Optimal modellar, ishlab chiqarishni tashkil qilishda ularning optimal variantini topishga xizmat qiladi. Boshqacha qilib aytganda, ular optimallik mezonlari bo’yicha maqsad funksiyasiga maksimal yoki minimal qiymat bera oladi
