Reja: Mehnat bozori shakllanishining mintaqaviy xususiyatlari

1. Davlat hokimiyatining turli pog’onalari o’rtasida vakolatlarni 
taqsimlashning vazifalari va tamoyillari 
Turli miqyosdagi hokimiyat organlarining faoliyatini muvofiqlashtirmay, 
iqtisodiy rivojlangan davlat qurish, jamiyatda siyosiy va ijtimoiy barqarorlikka 
erishish mushkul. “Davlat boshqaruvi”, “Mintaqaviy boshqaruv” va “Mahalliy 
boshqaruv” atamalari murakkab tizimni (davlat boshqaruv faoliyatining o’zaro 
bog’liq tarkibiy qismlari majmui)ni tashkil etadiki, odatda, boshqaruv 
maqsadlari, vazifalari, printsiplari, vazifalari, usullari, shakllari, sub’ektlari va 
ob’ektlari mazkur tizimning asosiy unsurlari hisoblanadi.
O’zbekistonda Respublikasi mintaqa va mahalliy hokimiyat organlari 
o’rtasida vakolatlarni o’zaro manfaatli asosda taqsimlash zarurati - mahalliy 
tuzilmalar faoliyatining quyidagi muhim muammolari bilan belgilanadi:
a) mahalliy tuzilmalar va mahalliy o’zini-o’zi boshqarish organlarining
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida belgilangan huquqlarini himoya 
qilish;
b) davlat mulkini respublika, mintaqa va mahalliy mulklarga taqsimlash;
v) mahalliy mulkning barcha shakllarini muhofaza qilish mexanizmini
ishlab chiqish;
g) mahalliy tuzilmalarning xususiyatidan kelib chiqib, minimal byudjet 
bilan ta’minlash normativlari asosida belgilanadigan mahalliy byudjetlarning 
minimal 
zarur 
xarajatlarini 
qoplash 
uchun 
daromad 
manbalarini 
mustahkamlash yo’li bilan mahalliy byudjetlarning minimal miqdorini 
ta’minlash;
d)
mahalliy tuzilmalar iqtisodiy faoliyatining barqaror normativ-
huquqiy
negizini ta’minlash;
e)
mamlakatdagi mahalliy tuzilmalarning negizini tashkil etuvchi

---

mahalliy o’zini-o’zi boshqarish quyi organlarining mustaqil faoliyatini 
ta’minlash; j) mahalliy hokimiyat organlari va mahalliy o’zini-o’zi boshqarish 
organlarining sud tartibida himoyalanishga bo’lgan konstitutsiyaviy huquqini 
ta’minlash;
z) mahalliy o’zini-o’zi boshqarish organlarining davlat hokimiyat 
organlari tomonidan qabul qilingan qarorlar natijasida yuzaga kelgan 
qo’shimcha xarajatlarning qoplanishi bilan bog’liq konstitutsiyaviy huquqini 
ta’minlash;
i) mahalliy o’zini-o’zi boshqarish organlari berilgan alohida davlat 
vakolatlarini amalga oshirishlari uchun zarur moddiy va moliyaviy 
resurslarning berilishini ta’minlash;
k) huquqning kompleks sohasi sifatida mahalliy huquqni shakllantirish, 
mahalliy qurilish va mahalliy o’zini-o’zi boshqarish sohasida qonunchilik 
faoliyatini takomillashtirish strategiyasini ishlab chiqish.
Mahalliy boshqaruv organlariga davlat tomonidan kafolatlar berish 
hamda davlat hokimiyati va mintaqa boshqaruv organlari tomonidan mahalliy 
hokimiyat organlariga oid qonun hujjatlariga rioya qilinishi va mahalliy 
boshqaruv sohasida amalda bo’lgan me’yoriy-huquqiy hujjatlarning ijro 
etilishini ta’minlash respublika, mintaqa va mahalliy hokimiyat organlari 
o’rtasida vakolatlarni samarali taqsimlashning muhim shartidir.
O’zbekistonda respublika mintaqaviy va mahalliy hokimiyat organlari 
o’rtasida vakolatlarni taqsimlashning quyidagi asosiy tamoyillariga asoslanadi:
- 
davlat, mintaqaviy va mahalliy siyosat maqsadlari, yo’nalishlari, 
vazifalari hamda vakolatlarini taqsimlash mexanizmlarining yagonaligi 
prinsipi; Respublika, mintaqa va mahalliy davlat hokimiyati organlari hamda 
mahalliy boshqaruv organlari o’rtasida o’zaro hamkorlik va aloqa o’rnatish
prinsipi;

---