Режа: Olov va yong'inlarni ochirishning asosiy usullari quyidagilardir



Yüklə 84,86 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/3
tarix22.12.2023
ölçüsü84,86 Kb.
#190686
  1   2   3
Xavfsizlik qoidalari 2-M



Мавзу: 
Yong'in ochirish vositalari va ulardan foydalanish 
usullari. 
Режа: 
1. 
Olov va yong'inlarni ochirishning asosiy usullari 
quyidagilardir. 
2. Birlamchi yong'inga qarshi uskunalari. 
3. Yong'in ochirish vositalari turlari va ulardan 
foydalanish
 . 



Yong'in ochirish vositalari va ulardan foydalanish 
usullari.

Yong'in o'chirish vositalari olov va yong'inni o'chirish uchun 
ishlatiladi. Yong'in o'chirish vositalari i, yonish jarayonini 
to'g'ridan-to'g'ri ta'sir ko'rsatadigan moddalar va ular (suv,
kopik, kukun) yong'inni o'chirish uchun sharoit yaratadi. 

Olov va yong'inlarni ochirishning asosiy usullari 
quyidagilardir


• yonayotgan sirtlarni sovutish (tarqatish va lokalizatsiyani 
oldini olish); 

• Havdan izolyatsiya qilish (oksidlovchi vositalarni to'sib 
qo'yish); 

• Yonuvchan zonadan yonuvchan materialni olib tashlash. 



Yonishini to'xtatishning asosiy belgisiga ko'ra, o'chirish
moddalar quyidagilarga bo'linadi: 

Sovutish ta'siri (suv, qattiq karbonat angidrid);

suyultiruvchi ta'sir (yonuvchan bo'lmagan gazlar, suv bug'lari,
mayda suv zarralari); 

izolyatsion harakatlar (har xil turdagi havo-mexanik ko'pik, 
yirik bo'lmagan yonmaydigan materiallar, qattiq mato 
materiallari);

Ingibir ta'sir (yonish reaktsiyasining kimyoviy usulda
kamaytirish - metilen bromid, etil bromid). 
Sovutgich 
sifatida suv, eng ko'p qullaniladigan moddai. . Suvning 
yong'inga qarshi ta'siri juda yuqori. Suvning katta issiqlik 
quvvati va bug'ni suvga aylantirish uchun katta miqdorda 
issiqlik sarflanishi kerakligi belgilanadi. 



Yonuvchan moddaga kirib, suv bug'lanish uchun issiqlikni oladi, 
shu bilan birga yonuvchi moddalar haroratini pasaytiradi. Bug'ga 
aylantirilganda, suv yonish uchun kerak bo'lgan kislorodning 
nisbatlarini o'zgartiradi va yonish to'xtaydi. Shu bilan birga, bug' 
yonib turgan moddaga havo kirib borishini oldini oladi. 
Yonuvchan moddalarni namlantiruvchi suv moddalarning
yonishini qiyinlashtiradi, chunki suv bug'langanda modda 
harorati 100 ° Cdan yuqori bo'lmaydi va natijada bu modda 
yonmaydi. Oqim shaklidagi suv mexanik kuch bo'lib, olovni 
uradi. 

Shu bilan birga, yonayotgan elektr simlarini va elektr jihozlarini 
suv bilan o'chirishga harakat qiluvchi har qanday kishiga elektr 
o'tkazuvchanligi va qisqa tutashuvlar, elektr toki urishi 
mumkinligi sababli yonib turgan elektr simi va elektr jihozlarini 
suv bilan o'chirish mumkin emasligini yodda tutish kerak. 
Yonuvchan suyuqliklarni suv bilan (neft mahsulotlari, yog'lar, 
laklar va boshqalar) o'chirmang, chunki ular suvdan engilroq va 
suv yuzasi bo'ylab tarqalishi yonish maydonini oshiradi. 



Qattiq karbon dioksid - kristalli massa. Metall natriy va 
kaliy, magniy va ularning qotishmalari bundan mustasno, 
barcha yonuvchan materiallarni yondirishni to'xtatadi. U 
elektr o'tkazuvchan emas va yonuvchan moddalarni 
namlantirmaydi, shuning uchun u elektr energiyasi bilan 
jihozlangan elektr dvigatellarini, dvigatellarni, shuningdek, 
arxivlar, 
kutubxonalar, 
muzeylar, 
ko'rgazmalar 
va 
boshqalarni o'chirish uchun ishlatiladi. 

Yong'inga qarshi izaliasia vositalari yonuvchan 
materiallarni o'chirish uchun keng qo'llaniladi. Ularning 
asosiy vazifasi oksidlovchi moddalarni (kislorod, yonuvchi 
bug'lar va gazlarni) yonish zonasiga kirishni to'xtatishdir. 
Izolyatsia qiluvchi vositalar sifatida ko'pik, qum, talk, 
yong'inga qarshi changlar, shuningdek, qattiq mato 
materiallari (asbest, tuval, paypoq, gilam, mato va boshqa 
yonmaydigan mato) ishlatiladi 



Qum va tuproq yong'inni o'chirish uchun muvaffaqiyatli 
ishlatiladi, ayniqsa yonuvchan suyuqlik yoqilganda. Qum va 
tuproq, belkurak bilan yonayotgan modda ustiga otilib, olovni 
urib, havodan kelishini oldini oladii.

Seyiltuvchi moddalar yonuvchi bug'lar va gazlarni 
yonmaydigan holatga keltiradi, yoki havodagi kislorod 
miqdorini 
yonishni 
qo'llab-quvvatlamaydigan 
konsentratsiyaga kamaytiradi. Xonada suyultiruvchi moddalar 
kiritilganda bosim ko'tariladi, havo almashtiriladi va u 
kislorod bilan yonadigan va yonmaydigan gazlarning
kontsentratsiyasi orttiradi.

Birlamchi yong'inga qarshi uskunalari. Asosiy yong'inga 
qarshi uskunalari qo'lda ishlaydigan o't o'chirish asboblari, 
oddiy yong'inga qarshi vositalar va portativ yong'inga qarshi 
uskunalarni o'z ichiga oladi. Qo'l yong'inga qarshi vositalar 
orasida yong'in va duradgorlar boltalarii, lom, ilgak, bagor, 
bo'ylama kondalang arra, uchli va uchsiz belkurak va
elektr simlarni kesish uchun uskunalar o'rnatilgan. 



Boltalar engil tuzilmalarni ochish, olib tashlash va 
sug'urtalashni moslashadiLom tuzilmalarni ochish, teshiklar 
ochish va boshqa ishlarni qo'lda ishlatish uchun 
ishlatiladi.Yong'in bagori asosan tuzilmalarni demontaj 
qilish uchun mo'ljallangan.Yong'in ilgagi qiyin joylarga 
kirish uchun tuzilmalarni sindirishga xizmat qiladi. 

Qoida tariqasida yong'in uskunasi olov qalqoniga, qizil 
rangga bo'yalgan va uni ishlatish uchun doim tayyor.
Binolar ichidagi (shu jumladan, barcha ta'lim 
muassasalarida) yong'inni o'chirish 
 
uchun yong'in 
hidrantları bilan jihozlangan yong'in o'chirish suvi tarmog'i 
ishlatiladi. Yong'in krani yong'in engi (shlang) va
dastakdan (stvol) uboratr. Yong'inga qarshi vositalarga 
borish yollari ochiq bo'lishi kerak. Yong'in engi (shlang)
kran va dastakka (stvol) ulangan holda bolishi kerak eng 
(shlang) rulon (aylana)i yoki garmoshka tarzida bolishi
kerak. 



Yong'in shlangi saqlash shkafi yopiq va muhrlangan
bolishi kerak. Kranning ishlashi vaqti-vaqti bilan 
tekshirilishi kerak. Buning uchun eng (shlang) ajratib 
olinadi, kran ostida paqir joylashtiring va kran ochiladi.
Eng (shlang) muntazam ravishda changdan tozalab va
bo'ylama burmalarning o'rnini o'zgartirib qayta orash
kerak. 

Yong'in sodir bo'lganda, shkafni ochib, dastakni o'ng 
qo'lingiz bilan olib, kuchli siltash bilan engni yechib, 
keyin olovga boring. Oqim yong'in tarqalishini 
to'xtatish va uni ta'qib qilmaslik uchun ishlatish kerak.
Oqim kuchli yong'in o'rniga yuborilishi kerak.

Vertikal sirtlarni yuqoridan pastga o'chirish 
 
ktrak. 
Yong'in inshootlar ichida (er ostidagi, qismlarda) bolsa, 
ochiq olovga kirishni ta'minlash uchun ular ochilishi 
(taxtalarni ag'darish, gipsni yiqitish) kerak. Elektr 
tarmoqlari, agar ular yong'in zonasida bo'lsa, o'chrishi 
kerak. 



Yong'inni o'chirishning eng oddiy vositasi qo'lda yong'inga qarshi 
uskunalarni o'z ichiga oladi. Bular o'zlarining dastlabki bosqichlarida 
yong'inlarni yo'q qilish uchun mo'ljallangan texnik qurilmalar. Sanoat
turli xil yong'in öchirishlar ishlab chiqaradi.


Yüklə 84,86 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin