Reje: Kirisiw 2 I. Bap. Tiykarǵi bo’lim. Elektron sabaqliqlar haqqinda

Elektron sabaqlıq - bul, birinshi náwbette, baspa baspalardı tolıqlawısh, individual hám individual oqıtıw ushın xızmet etiwshi hám sheklengen dárejede studenttiń alǵan bilim hám kónlikpelerin sınap kóriw imkaniyatın beretuǵın jańa maǵlıwmatlardı usınıw ushın mólsherlengen kompyuter, pedagogikalıq programmalıq qural.
Elektron tálim quralların islep shıǵıwda tómendegi jaǵdaylar esapqa alınıwı kerek:

• 
  elektron sabaqlıq maǵlıwmat hám informaciya sistemaları hám de avtomatlastırılǵan basqarıw hám oqıtıw sistemalarınıń ámeldegi múmkinshiliklerin ózinde sáwlelendirgen bolıwı kerek;
  
• 
  elektron sabaqlıq qaǵazdan ayrıqsha bolıp esaplanıw, materialdıń ózgeriwshen prezentaciyası hám oy-órislerdi shólkemlestiriw sebepli hár bir studenttiń individual qásiyetlerin anıqlaw esapqa alıw imkaniyatın beredi;
  
• 
  EHMlardan paydalanıwdıń tiykarǵı maqseti mexanik operaciyalardı avtomatlastırıw, mısalı, standart máseleler sheshimin tekseriw, kerekli maǵlıwmatlardı izlew hám taǵı basqalardı avtomatlastırıw arqalı nátiyjelililikti asırıwdan ibarat ;
  
• 
  elektron oqıw qollanbasın arnawlı bir oqıw procesine maslastırıw quralları zárúr, sebebi oqıw processinde islenbe qanday qollanılıwın aldınan aytıp bolmaydı ;
  
• 
  elektron sabaqlıq túrli maqsetler ushın qosımsha komponentler islep shıǵıw hám olardı sabaqlıq ortalıǵına integraciya qılıw múmkinshiligin támiyinlewi kerek.
  

Elektron sabaqlıq jańa túrdegi tálim quralı retinde ashıq yamasa bólek ashıq sistema bolıwı múmkin, yaǵnıy. sabaqlıq mazmunı hám dúzilisine ózgertiwler kirgiziw imkaniyatın beretuǵın sonday sistema.
Bunda, tuwrısında, sabaqlıqqa ruxsatsız ózgertiwler kiritiliwine sheklew qoyılıwı, birinshiden, “Avtorlıq huqıqı hám soǵan uqsas huqıqlar tuwrısında”gi nızam buzılmawı, elektron sabaqlıqtı ruxsat etilmegen ózgertiwlerden,paroldan qorǵaw zárúr sistemasınan paydalanıw kerek.
Ekinshiden, eger bunday múmkinshilik ámeldegi bolsa, elektron sabaqlıqtıń ulıwma dúzilisi hám mazmunı buzılmawı ushın tek tájiriybeli oqıtıwshına ózgertiwler kiritiliwi kerek.
Elektron sabaqlıqtı ózgertiw, birinshi náwbette, onı arnawlı bir oqıw programmasına, materiallıq-texnikalıqa bazası múmkinshiliklerine, oqıtıwshınıń jeke tájiriybesine, pánniń házirgi jaǵdayına, oqıwshılardıń tiykarǵı tayarlıq dárejesine maslastırıw ushın talap etiliwi múmkin., pánni úyreniw ushın ajıratılǵan saatlar muǵdarı hám basqalar. Sonı atap ótiw kerek, elektron sabaqlıq tek baspa baspalardı tákirarlamasdan, bálki kompyuter texnologiyalarınıń barlıq zamanagóy jetiskenliklerinen paydalanıwı kerek.
Elektron sabaqlıq tómendegi májburiy komponentlerdi (bloklardı ) óz ishine alıwı kerek:

• 
  pánniń teoriyalıq tiykarların úyreniw quralları (informaciya komponenti);
  
• 
  ámeliy shınıǵıwlardı qollap-quwatlaw quralları ;
  
• 
  pánni úyreniwde bilimlerdi baqlaw quralları ;
  
• 
  pánni úyreniw processinde oqıtıwshı hám studentler ortasındaǵı óz-ara baylanıs quralları ;
  
• 
  pútkil pánni de, odaǵı bólek ob'ektlerdi de úyreniw boyınsha stilistik usınıslar ;
  
• 
  pánni úyreniw procesin basqarıw quralları.
  

Joqarıdaǵı komponentler bir-birine baylanısqan.
Oqıw qóllanbanıń dúzilisi elektron sabaqlıqlardan tiykarlanıp studentlerdiń ózbetinshe jumısların shólkemlestiriwde qollanılıwı hám qaysı bólimler hám qanday izbe-izlilikde úyreniliwi, sonıń menen birge, óz-ara baylanıslılıǵı anıq belgileniwi kerekligi menen belgilenedi.
Elektron sabaqlıq formasında elektron jarıyalaw ushın tayarlanǵan pán materialları tómendegi talaplarǵa juwap beriwi kerek:

• 
  pán materialınıń anıq dúzilisi (bólimler, temalar, paragraflar boyınsha) jáne onıń strukturalıq bólimlerin úyreniwdiń málim tártibi;
  
• 
  oqıw materialınıń dúzilisiniń quramalılıǵı hám tereńligi;
  
• 
  pánni úyreniw boyınsha usınıslar bar ekenligi;
  
• 
  usınıs atırǵan informaciya materialınıń ıqshamlıǵı ;
  
• 
  tiykarǵı pikirlerdi bayanlawda qısqalıq hám anıqlıq ;
  
• 
  oqıw materialı elementleri ortasında ishki (mısalı, atamalar sózligi) hám sırtqı (mısalı, paydalaniletuǵın hár qanday programmaǵa ) baylanıslardıń bar ekenligi;
  
• 
  grafik dizayn hám illyustrativ materialdıń bar ekenligi (túsindiriw sxemaları, sızılmalar, video hám audio qosımshalar hám basqalar );
  
• 
  bilimlerdiń aralıq hám ámeldegi qadaǵalawın kirgiziw hám basqalar.¹
  

Elektron sabaqlıqtıń tiykarǵı ózgesheligi zárúrli teoriyalıq materialdıń kóp sanlı hár túrli, qıyqımlıq menen tańlap alınǵan testler menen uyqaslashuvi bolıp tabıladı, olardıń hár biri túsindiriwler menen birge keledi.
Juwaptı tańlaǵannan keyin, juwap tuwrı saylanǵanma yamasa joq ekenliginen qaramastan, student sol yamasa soǵan uqsas máseleniń tolıq sheshimin kóriwi kerek. Bul sizge úyrenilip atırǵan materialdı tereńrek túsiniwge járdem beredi.
Statistikalıq maǵlıwmatlarǵa kóre, student birinshi ret esitken zatınıń 1/4 bólegin, kórgen zatınıń 1/3 bólegin, esitken hám kórgen zatınıń 1/2 bólegin bir waqtıniń ózinde úyrenedi. Oqıtıwshılar hám psixologlardıń atap ótiwishe, úyrenilip atırǵan materialdıń eń úlken kólemi, yaǵnıy 3/4 bólegi háreketde sıpaladi.
Túrli pánler boyınsha oqıw materiallarınıń jetkilikli emesligin esapqa alıp, elektron sabaqlıqlardıń áhmiyeti jáne de artıp barıp atır. ǵ
Tariypine kóre, elektron sabaqlıq - bul málim bir tárzde tayarlanǵan hám dúzilgen oqıw maǵlıwmatların jáne onı túsiniw hám bekkemlew ushın shınıǵıwlar sisteması, oqıw jumısları scenariyleri hám olardı ámelge asıratuǵın programmalardan paydalanǵan halda oqıw materialın ǵárezsiz úyreniw ushın mólsherlengen kompyuter sisteması. kompyuter. Sonday etip, elektron sabaqlıq pán boyınsha barlıq túrdegi sabaqlardı usınıwı hám keminde ush komponentti óz ishine alıwı kerek: teoriyalıq, ámeliy bólimler hám bilimlerdi baqlaw.
Oqıw processinde elektron sabaqlıqlardan paydalanıw oqıw materialın tereńrek úyreniw, qızıqlı yamasa qıyın temalar menen tanısıw imkaniyatın beredi.
Elektron qóllanbadaǵı bay hám reń-barang illyustrativ material teoriyalıq maǵlıwmatlardı barlıq túrli-tumanlıǵı hám quramalılıǵı menen anıq kórsetiw imkaniyatın beredi. Elektron sabaqlıqlardan paydalanǵande tekǵana oqıwshılardıń reproduktivlik iskerligi, bálki abstrakt hám logikalıq iskerlik de júzege keledi, bul oqıw materialın jaqsılaw túsiniw hám ózlestiriwge járdem beredi.
Informaciyalı tálim oqıwshılardıń dóretiwshilik qábiletlerin etarli dárejede rawajlantirmasliǵina hám individuallashtirishni támiyinlemesligine qaramay, bul túrdegi úyreniw waqtıniń kútá úlken bólegin iyeleydi. Informaciya hám illyustrativ oqıtıw úlken kólemli hám júdá quramalı materialdı ózlestiriwge járdem beredi. Tekǵana tekst hám grafik maǵlıwmatlardı, bálki dawıs hám video fragmentlerdi de óz ishine alǵan elektron sabaqlıq úyreniwdi individuallastırıw imkaniyatın beredi hám ápiwayı (baspa ) sabaqlıqtan ayrıqsha bolıp esaplanıw, ol ınteraktiv múmkinshiliklerge iye, yaǵnıy. studenttiń sorawina kóre onı (elektron sabaqlıqtı ) oqıtıwshı baslıqlıǵında alıp barılatuǵın shınıǵıwlarǵa jaqınlastiratuǵin zárúr maǵlıwmatlardı usınıwı múmkin. " Kompyuterdiń oqıwshılarǵa beretuǵın sorawları, ásirese kompyuterge qoyılıwı múmkin bolǵan sorawlar, oqıtıwshı menen ushırasıwda soralatuǵın sorawlardan talay tómen bolsa -de, olardıń sheńberi az-azdan keńeyip barıp atır. "
Student lekciya, ámeliy shınıǵıwlar hám ózbetinshe jumıs processinde birdey elektron resurstan paydalanıw múmkinshiligine ıyelewi júdá zárúrli, olardan oqıw processinde paydalanıw úyrenilip atırǵan pánniń pútin túsi qáliplesedi.
Elektron sabaqlıqlardı, sonıń menen birge, basqa oqıw programmaların proektlestiriw hám jaratıwda insan hám kompyuterdiń óz-ara tásiriniń psixologiyalıq principlerıge ámel qılıw kerek. Buzılıw kóbinese tómendegi jaǵdaylarda kórinetuǵın boladı : " artıqsha járdem, etarli dárejede járdem kórsetpeslik, salawattı bahalawdıń nadurıslıǵı, maǵlıwmatlı sáwbettiń artıqmashlıǵı, kompyuterdiń islemey qalıwı, yaǵnıy kompyuter hal qılınıp atırǵan mashqalaǵa yamasa qoyılǵan sorawǵa uyqas kelmaytuǵın juwap beriwi múmkin., járdem motivaciyasınıń etarli emesligi, hádden tıs kategoriyalilik”.jáne bul kutilgen qısqarıw ornına úyreniw waqtıniń asıwına, oqıwǵa bolǵan motivaciyanıń tómenlewine hám taǵı basqalarǵa alıp keliwi múmkin.

1.2.§ Elektron sabaqlıqlar jaratıw quralları

Joqarı sapalı elektron sabaqlıqtı jaratıw uzaq process, júdá kóp miynet talap etedi hám úlken qarjın talap etedi. Bunday halda, maman qánigelerden ibarat jaqsı muwapıqlastırılǵan jámáát bolıwı kerek: sabaqlıq teksti avtorı, veb-dizayner, programmist, súwretshi hám psixolog.
Jumıstıń pútkil kólemin jalǵız orınlaw derlik múmkin emes, sebebi bul halda sabaqlıq avtorı bir waqtıniń ózinde bir neshe shaxsda háreket etiwi kerek. Eger esaptan tısqarılar bolıwı múmkin. Biraq, sabaqlıqtı jaratıwda úlken jámáát qatnasıwı zárúrligine qaramastan, oqıw materialın tańlaw sapası, onıń stilistik tárepten isleniwi, usılı hám prezentaciya tili ushın tolıq juwapkershilikti óz moynına alǵan sabaqlıqtıń tiykarǵı avtorı óz moynına alıwı shárt. bir bol. Aqırǵı ilaj retinde eki danadan artıq hamfikrlar avtor retinde isley almaydı. Ámeliyat sonı kórsetedi, bul eń turaqlı gruppa bolıp, bunday iskerlik dawamında hár túrlı túrdegi dawlarǵa eń kem beyim boladı.
Sabaqlıq jaratıw procesiniń texnikalıq yamasa dizayn tárepine tiyisli bolmaǵan barlıq tartıslı máselelerde sońǵı sóz avtordıń ózi bolıwı kerek. Keri jaǵdayda, usınıs etilgen sxema boyınsha jámáátlik juwapkerlik, mısalı, ishda, barlıq jaqsı niyetlerdi bıykarlawı hám jaratılǵan sabaqlıqtı uqsas baspa baspalardıń gúńgirt eliklewine aylandırıwı múmkin, biraq basqa informaciya jardeminde.
Eger elektron sabaqlıqtı islep shıǵıw úlken qánigeler jámáátin tartıwdı názerde tutmasa, elektron sabaqlıqlardı jaratıwdıń ápiwayılaw usıllarınan paydalanıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı.
Sabaqlıqtıń elektron versiyası klassikdan tupten parıq etiwi kerek - bul qashannan berli hákisioma. Bunday sabaqlıqlardı jaratıw procesi ele jolǵa qoyılmalıǵin esapqa alsaq, ol juwap beriwi kerek bolǵan talaplardı sistemalastırıwǵa háreket qılıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Bul, ásirese, eger sabaqlıq aralıqtan oqıtıw (DL) sistemasında, da keys texnologiyasınan paydalanǵan halda, da Internet tarmaǵı texnologiyasınan paydalanıw ushın mólsherlengen bolsa, ásirese zárúrli bolıp tabıladı.
Elektron sabaqlıqlardı eki túrge bolıw múmkin: ǵárezsiz hám paydalanıwshınan arnawlı programmalıq támiynatqa ıyelewdi talap etpeytuǵın, yaǵnıy ǵárezsiz bolmaǵan.
Birinshisi islewi ushın aqırǵı paydalanıwshı kompyuterinde operacion sistemadan basqa programmalıq támiynat ámeldegi dep esaplanbaydı.
Ekinshi túrdegi sabaqlıqlar arnawlı bir programmalıq ónimlerge, ortalıqta yamasa sabaqlıq kimnin’ qadaǵalawı astında islewi kerekligine qaratılǵan.
Bul túrlerdiń hár biri óziniń abzallıqları hám kemshiliklerine iye.
Aralıqtan oqıtıw sisteması kompyuter Internet-texnologiyalarınan aktiv paydalanıwdı óz ishine aladı, sol sebepli apriori paydalanıwshınıń brauzeri bar ekenligine isenim payda etiwińiz múmkin. Yaǵnıy, ekinshi túrdegi elektron sabaqlıqlar (joqarıdaǵı klassifikaciyaǵa kóre) bul halda eń jaqsı gipertekst belgilew tili (HTML) járdeminde ámelge asıriladı. Platforma málim bolǵanlıǵı
sebepli, hújjetlerdi HTML formatında usınıwdıń múmkinshilikleri hám qásiyetlerin tolıq kórip shıǵıwǵa arzıydı. Usınıń menen birge, birinshi náwbette, HTML fayllarındaǵı tekstti formatlaw múmkinshilikleri Word sıyaqlı tekst processorlarinin’ múmkinshiliklerinen sezilerli dárejede tómen ekenligin esten shıǵarmaw kerek. Bul formatlaw sheklewlerine qosımsha túrde, baylanıs ótkeriw qábileti menen baylanıslı sheklewler, isletiletuǵın hár qıylı versiyalardaǵı kóp túrdegi brauzerler hám aqırǵı paydalanıwshı kompyuterleriniń múmkin bolǵan texnikalıq sheklewleri bar.²

2. Bap. HTML arqali electron sabaqliqlar islep shiǵiw