s. KiriSH. «Kuntug‘mish» I bob. Xalq og‘zaki ijodi 1-§. Kirish. «Kuntug‘MlSH»

13-§. SHUKUR XOLMIRZAYEV 159

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida «birovning mulk-u molini o'zlashtirishdan vijdoni qiynalmaydigan, birovning ko'ngil boyligiga ham changal solmoqni xohlaydigan, «birov» deganlari ham odam ekanligi, faqat qorabayiridan ayrilmaslik uchun hamma narsasidan voz kechmoqqa tayyorligini birzum bo‘lsin o‘ylamaydigan» obraz qaysi?
    

A) Eshmat podachi B) Egamberdi Xudoyberdiyev
C) Bo'riboy D) Tangriqul Abdurahmonov

11. 
    «Otning egasi» hikoyasining qahramoni - Inodning xotini qanday halok bo'ladi?
    

A) Qishloq o'rtasidagi tepada o'rnashgan ikki xonali maktabda beso'roq tajriba o'tkazib, zaharlanib o'lgan farzandlarining dog'iga chidolmay vafot etadi.
B) Soy bo'yidagi serdaraxt qishlog'ining ko'p yillik, ichi kovak daraxtlaridan biri qattiq shamolda uyini bosib qolgach, halok bo'lgan bolalarining jasadlarini ko'rib, yurak pardasi yorilib o'ladi.
C) Beda solingan bostirmada gugurt o'ynab, yong'inda qolgan farzandlarini qutqaraman deb o'zi ham sob bo'ladi.
D) Qishloq chetida bosmachilar bilan urushda halok bo'lgan otasining qabri yaqinidagi jarga qulayotgan farzandlarini qutqaraman deb o'zi ham tushib ketadi.

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida Inod otini bermaslik uchun kichik leytenantga nima(lar) beradi?
    

A) bir sog'in sigir B) ikkita ho'kiz
C) o'nta qo'y D) bir sog'in echki

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida qirq yoshida ham kurashda yiqilmagan, keyin bir o'rta yashar o'rtacha polvon bir qoqmada yiqitib qo'yganida - dardi shunchalik bo'lib, omborga bo'yra to'shab, ustidan suv sepib, unga bag'rini berib yota-yota oldin yo'talni orttirib, keyin qon qusa-qusa o'lib ketgan obraz qaysi?
    

A) Eshmat B) Bo'riboy
C) Rahmon D) Egamberdi

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida qaysi qahramon o'z otini o'z qo'li bilan nobud qiladi, o'zining ko'ngil boyligini boshqalar ixtiyoriga, dargumon taqdirga topshirishdan ko'ra, uni, jonsiz holda bo‘lsa-da, yonida qolishini istaydi?
    

A) Bo'riboy B) Egamberdi
C) Eshmat D) Inod

160 13-S. SHUKUR XOLMIRZAYEV

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida qaysi obrazga nafaqat tabiat va uning jonzotlariga, balki odam bolalariga nisbatan shafqat ham butkul begona?
    

A) Ultonga B) Hamdamga
C) Omonga D) Rahmonga

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida qaysi obraz yoshligini eslarkan, onasi otasi bilan urushib ketganlarida o‘zining har gal otasi bilan qolganligini, kiyik ovlariga chiqqanda to‘rt-besh kunlab kimsasiz kamarlarda yotib, pistirmalarda tunaganliklarini o'ylaydi?
    

A) Omon B) Ulton
C) Rahmon D) Hamdam

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasidan olingan quyidagi Omonning o'ylari berilgan parchada tushirib qoldirilgan ismni toping.
    

«Olatog‘da jonivor zoti qurisa, nima qilaman? - Uning ko'ziga ...ning uyida televizorda ko'rgani Kavkaztog' manzarasi, kiyiklar ko'rindi. — Boraman. U yerlargayam boraman...» .
A) Hamdam B) Rahmon
C) Ulton D) Bo'riboy

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omon qaysi jonivorlarni sira otmas, aksincha, uzoq-uzoq tomosha qilishni yaxshi koTardi, ularning tundek unlariga singishib o'tirishni istardi?
    

A) kalamush, sichqon, boyqushlarni
B) kaltakesak, kalamush, ilonlarni
C) kalamush, kaltakesak, kakliklarni
D) kaltakesak, toshbaqa, boyqushlarni

11. 
    «Otning egasi» hikoyasining qahramoni - Inodning nechta boyligi bor edi?
    

A) beshta B) to'rtta
C) ikkita D) uchta

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida bir qadar xo'mraygan, og'irkarvon va allanechuk odamovi, hamma hurmat qiladigan yigit kim edi?
    

A) Hamdam B) Inod
C) Rahmon D) Bo'riboy

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omon ayrim jonivorlarni sira otmas, aksincha, uzoq-uzoq tomosha qilishni yaxshi ko'rardi, ularning tundek unlariga singishib otirishni istardi, inson ruhiyatidagi bu aynish holati G'arb psixologiya fanida qanday talqin etiladi?
    

13-§. SHUKUR XOLMIRZAYEV 161

1. 
   «nekrofiliya» — «o‘limsevarlik»
   
2. 
   «tragediya» — «fojia»
   
3. 
   «optimizm» — «nekbinlik»
   
4. 
   «pesimizm» — «tushkunlik»
   

11. 
    Shukur Xolmirzayev qaysi qahramonini: «Uning yuragi ham baquvvat ko'kragidek qattiq», - deya ta'riflaydi?
    

1. 
   «Otning egasi» hikoyasida Egamberdini
   
2. 
   «Otning egasi» hikoyasida Inodni
   
3. 
   «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omonni
   
4. 
   «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Rahmonni
   

11. 
    Shukur Xolmirzayevning «Omon ovchining o‘limi» hikoyasi qahramoni - Omonning hayoti bilan bog'liq to‘g‘ri ma'lumotlarni toping.
    

1. 
   U harbiydan qaytgan yili otasi qazo qildi;
   
2. 
   Otasi qazo qilgach, u otasining ishini oldi: qishloqchaga tutash sakkiz gektar o‘rikzor bo'lib, otasi unga qorovul, ayni chog'da bog‘bon ham edi;
   
3. 
   Otasi vafot etgach, ikki yildan keyin onasi uni uylantirdi;
   
4. 
   Onani ham tuproqqa topshirgan yili o‘g‘il ko'rdi;
   
5. 
   O‘g‘li o‘n ikkiga qadam bosganda xotini o'g'lini olib ketib qoldi.
   

A)1,2, 3, 5 B)1,2, 4, 5
C)2, 3, 4, 5 D)1,2, 3, 4

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida bolajak fojiadan voqif bo'lgan jonivorning ichidan o'tgan hislar tolqini o'quvchiga qaysi birgina gapda to'la sezdiriladi?
    

A) «Of xuddi dahshatli bir xavfni sezgandek olayib, egasi kirib ketgan uyga qarar, hayratda qotgan antiqa haykalga o'xshar edi».
B) «Uning ko'zlariga ko'zi tushib, eti jimirlab ketdi».
C) «Qorabayir ko‘m-ko‘k yo‘ng‘ichqazorda suvsardek yaltillab, odatdagi otlarnikidan yo‘g‘on bo‘ynini gajak qilib, odatdagi arg'umoqlarnikidan keng o‘mrovini kerib va odatdagi chopqir otlarnikidan ingichka oyoqlarini yerga qattiq tirab turdi».
D) «Ot birdan titroq tovushda kishnab yubordi».

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida Inod otining jasadini nima qiladi?
    

A) Qabristonga otasi, xotini va farzandlarining yoniga ko'mib keladi.

2. 
   Chorbog'dan bir yorma go‘r qazib, o s^ha yerga ko'madi.
   
3. 
   O'z uyining hovlisidan bir yorma go‘r qazib, o‘sha yerga ko'madi.
   
4. 
   Tog‘ga qushlar yeb ketishi uchun tashlab keladi.
   

162 13-§. SHUKUR XOLMIRZAYEV

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida chorbog' qorovuli kim edi?
    

A) Inod B) Bo'riboy C) Egamberdi D) Eshmat

11. 
    «Otning egasi» hikoyasining qahramoni - Inodning nechta farzandi bor edi?
    

A) to'rtta B) bitta
C) uchta D) ikkita

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida garchi tog‘ qishloqlarining katta-kichik bolalariga muallimlik qilsa-da, tabiatan sodda va ishonuvchan, chiroyli gaplardan, kitobiy so'zlardan nihoyatda yiroq obraz qaysi?
    

A) Egamberdi B) Inod
C) Bo'riboy D) Eshmat

11. 
    «Otning egasi» hikoyasi qahramoni Inodning ismi qaysi tildan olingan va qanday ma'nolarni anglatadi?
    

A) Forschadan olingan bo'lib, «cho‘rtkesar», «takabbur», «mag‘rur» ma'nolarini beradi.
B) Forschadan olingan bo'lib, «ilmli», «zehnli», «odobli» ma'nolarini beradi.
C) Arabchadan olingan bo'lib, «ishonchli», «e’tiqodli», «iynjonli» ma'nolarini beradi.
D) Arabchadan olingan bo'lib, «cho‘rtkesar», «qat’iyatli», «qaysar» ma'nolarini beradi.

11. 
    «Otning egasi» hikoyasida kichik leytenant kim?
    

A) Eshmat podachi B) Inod
C) Bo'riboy D) Egamberdi Xudoyberdiyev

11. 
    Shukur Xolmirzayevning qaysi qahramoni qishloq aholisi cholni o'zlashtirish uchun ko'chib ketganda ham oilasidan voz kechib bo'lsa- da, bo'shab qolgan qishloqda yolg'iz qolishni afzal biladi?
    

1. 
   «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omonning otasi
   
2. 
   «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omon
   
3. 
   «Otning egasi» hikoyasida Ulton piyon
   
4. 
   «Otning egasi» hikoyasida Inod
   

11. 
    «Omon ovchining o‘limi» hikoyasida Omonning ikki oyog'ining to‘pig‘i shishib ketib, yon-verida jigarrang doglar paydo bo'lgach, Omon ko'chadan yurishni xohlamagani sabab qayerdan borib, kasalxonaning etagidan chiqishadi?
    

A) lchaksoydan B) Bildirsoydan
C) Quriqsoy D) Enasoydan