S. N. Yuldashev, X. M. Ibragimova, B. X. Fayziev mehnatni tashkil etish va

n
q
m
n
q
m
as
K
l
n
L
t
yoki
K
n
m
L
t
t
×
×
×
×
=
×
×
×
×
=
=
60
2
60
2
.
.
Bunda, t
m.q
– bir juft poyabzal uchun mashina qo’l vaqti, sekundda, L – ishlov
berilgan detalning o’rtacha o’lchami bo’yicha chokning, yoki mix qoqish
uchastkasining uzunligi, mm. da, m – 1 sm. da qaviqlar soni, n – mashina bosh
valining aylanish tezligi, ayl/min da.,
l
– mixlar, vintlar yoki qaviqlar orasidagi
masofa mm. da. U texnik shartlar bo’yicha qabul qilinadi, K
n
– mashina bosh
valining aylanish tezligidan foydalanish koeffitsienti. Bu ko’rsatkich texnologik
operatsiyalarni bajarish vaqtida mashina tezligini sekinlashtirish va qisqa muddatli
tanaffuslarni ko’rsatadi.
2. Mehnat predmetlarini val yoki rolik orqali harakatga keltiradigan jihozlar
uchun asosiy vaqt quyidagicha aniqlanadi: u poyabzal detallari chetini edirishda
ishlatiladi.
sir
q
m
as
K
n
d
L
t
t
×
×
×
×
×
=
=
p
60
2
.
Bunda, L – ishlov beriladigan detal perimetrining uzunligi, mm. da, d – harakat
qilayotgan val yoki rolikning diametri, mm. da, n – harakat qilayotgan vallarning
aylanish tezligi, ayl/min, K
sir
- harakatlanish vaqtida detallarni sirpanishini
ko’rsatuvchi koeffitsient.
3. Ko’p zarbali mashinalar uchun: patokni qolipga biriktirishda ishlatiladi.
t
q
m
as
K
n
R
t
t
×
×
×
=
=
60
2
.
bunda, R – operatsiyani bajarish uchun kerak bo’lgan zarbalar soni, qoqilishi
kerak bo’lgan mixlar soni, K
t
– mashinaning unumsiz zarbalarini ko’rsatuvchi
koeffitsient, n – mashina bosh valining aylanish tezligi, ayl/ min.
4. Bitta zarbali mashinalar uchun. Unga Poyabzal tag qism detallarini qirqish
mashinalari kiradi.
n
t
q
m
60
2
.
×
=
Bunda, n – mashina bosh valining aylanish tezligi, ayl/min.

---

127
Yordamchi elementlarni bajarishga ish o’rniga xizmat ko’rsatish va dam
olishga sarflanadigan vaqt ishlab chiqarish jarayonini tashkil etish usuliga ko’ra
tarmoq me’yoriy hujjatlari yordamida aniqlanadi.