S. X. Babadjanova, X. M. Bobojonova Dorivor o‘simliklar florasi va sistematikasi

Dorivorlik xususiyati.
Xalq meditsinasida dalachoy dimlamasi buyrak, qovuq, 
meda-ichak kasalliklarini davolashda ishlatilgan. Abu Ali ibn Sino bu o‘simlikdan 
siydik haydovchi dori sifatida foydalangan. 
Dalachoy- Hypericum perforatum L
. 
Qovoqdoshlar (Cucurbitaceae) oilasi. 
Bu oilaga asosan bir yillik ilashib
o‘suvchi o‘t o‘simliklar,kamdan-kam chala buta yoki kichik daraxtlar kiradi.
Barglari oddiy,yonbargchasiz, bo‘lakchali yoki ko‘p o‘yiqli bo‘lib, birin-ketin 
navbatlashib joylashgan. Ko‘pchiligining guli bir jinsli, bir uyli,yakka yoki 
simozto‘pgulga yig‘ilgan gultojisi odatdatutash kamdankam hollarda ayrim-ayrim
tojibargdan iborat. Changchisi 3-5 ta bo‘lib. ular o‘zaro har xil birikib o‘sgan
yoki erkin bo‘ladi. Changdonlari ikki uyali, o‘ziga xos tarzda egri-bugri.
Pushtsiz debataladigan erkak gullarida ko‘pincha urug‘chi palak otib chirmashib 
o‘suvchi 2-5ta mevacha bargli, tugunchasi pastki va uch uyali bo‘ladi. Oila
vakillari asosan entomofil o‘simliklar bo‘lib, ular asalari, sariqari va
qovoqarilar vositasi bilan changlanadi. Mevasi yirik rezavor, qovoq meva ayrim 
hollarda ko‘sak meva ham uchraydi. Urug‘I endospermsiz bo‘ladi. 
Qovoqdoshlarning ko‘p turining mevasini iste’mol qilish mumkin
bo‘lganligidan yer yuzining hamma qit’alarida ko‘p yillardan beri ekib 
yetishtirib kelinadi. Bularning eng ko‘p ekiladigan turkumlari quydagilardir. 

---

80 
Sistematikasi 
Bo‘lim.
Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li)o ‘simlikIar (Magnoliophyta yoki
Angyospermae) -Магнолиевые или Цветковые, или Покрытосеменные 
Ajdod (sinf).
Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar)(Magnoliopsida yoki
Dicotyledones) - Магнолиевые илиДвудольные 
Ajdodcha (sinfch)-
Dalachoykabilar (Dilleniidae) -Диллепиеаые