Axborotmadaniyatiaxborot texnologiyalari, axborot tizimlari va raqamli dunyo bilan chambarchas bog’liqdir. Axborot madaniyati tushunchasiga yagona ta’rif berish bilan cheklanib bo’lmaydi, ya’ni uni ta’riflashda turli yondoshuvlar mavjud [3].
Information Culture is closely linked with Information Technology, InformationSystems anddigitalworld.ItisdifficulttogiveonedefinitionofInformationCulture and many approaches exist.( Curry, A. and Moore, C. (2003). Assessinginformation culture - an exploratory model. International Journal of InformationManagement,Vol.23No.2,pp.91-110. Intellektual resurslarini o'zgartirish moddiy resurslarni o'zgartirish bilan birga, qo'llab-quvvatlanadigan bir madaniyat bo’lib, u axborot madaniyatini belgilaydi. Axborot madaniyati bilim, ijtimoiy aql, ijtimoiy hamkorlik va ish ilmi bilan birgalikda ishlab chiqarilgan muhit hisoblanadi [4].
Ginman[4]definesInformationCultureasthecultureinwhichthetransformationofintellectualresourcesismaintainedalongsidethetransformationofmaterialresources.InformationCultureistheenvironmentwhere knowledge is produced with social intelligence, social interaction and workknowledge( Ginman,M.(1988).Informationcultureand businessperformance.IATULQuarterly,2(2),93–106 Axborot texnologiyalaridan foydalanib axborotga ishlob berish uchun intel- lektual bilim talab etiladi va axborot ishlana borgan sari moddiylikdan intelektual- lik sari va aksincha intellektuallikdan moddiylik sari o’zgarib turadi.
Mashinadan tashqarida axborotdan samarali foydalanish uchun axborot mada- niyati axborotni samarali boshqarishni talab qiladi, xuddi shunday axborot texnolo- giyasi ham axborot madaniyatining bir bo’lagi bo’lib, unda interfaol o’rin tutadi [5].
Culture is about effective information management to use information, not machines, and Information Technology is just a part of Information Culture, which has an interactive role in it.( Choo, C.W. (2013). Information culture and organizational effectiveness. International Journal of information management, 33, 775-779.)
Bunday ta’riflarni ko’plab keltirishimiz mumkin. Endi biz axborot madaniyati tipologiyasi bilan tanishib o’tamiz. Choo axborot madaniyatining tipalogiyasini ishlab chiqdi. Axborot madaniyati tipologiyasi beshta sifatlari majmui bilan ta'riflanadi:
axborotni boshqarishning asosiy vazifalari;
axborotning qimmatligi va me'yorlari;
axborotga bo’lgan talab nuqtai nazaridan model to’g’risida ma’lumotga yon- dashuv;
Bundan tashqari Choo axborot madaniyatini to’rtta kategoriyaga ajratadi: madaniyatga asoslangan munosabat; tavakalchilikka asoslangan madaniyat; natija- ga yo’naltirilgan madaniyat va qoidalarga bo’ysinuvchi madaniyat.