Salom Dunyo! yoziladi va uni Birinchi htm qilib

Multimedia 

vositalari. 
Mutaxassislarning ta’kidlashicha materialni 
o’zlashtirish darajasi o’qiganda 10%, eshitganda 20%, ko’rsa va eshitsa 50%,
boshqalar bilan muhokama qilganda 70%ni tashkil etadi. Demak, multimedia 
axborot uzatishni bir necha usullarini – matn, statik tasvir (rasm va surat), dinamik
tasvir (multiplikatsiya va video) va ovoz (raqamli va MIDI) – interaktiv mahsulot 
sifatida birlashtiradi.
Audio axborot nutq, musiqa, ovoz effektlaridan iborat. Video axborotning 
statik video qatorini ikki guruhga bo’lish mumkin: grafika (chizma tasvirlar) va
foto suratlar. Dinamik video qator statik elementlardan yahni kadrlar ketma-
ketligidan tashkil topgan.
Multimedia mahsulotlarining boshqa axborot resurslaridan farqli jihati katta 
hajmda bo’lishidir. SHuning uchun xozirgi paytda bunday mahsulotlarning
tashuvchisi 650 Mbayt hajmli CD-ROM optik disklardir. 


Gipermatn va gipermedia vositalari. Gipermatn – matn shaklidagi
materialga chiziqli bo’lmagan o’tish usuli, matnda ba’zi jumlalar ajratilgan bo’lib 

---

32
ular boshqa matn fragmentlariga bog’langan. SHunday qilib, foydalanuvchi 

nafaqat sahifalarni birin ketin ochishi mumkin balki yo’llovchi jumla yordamida
boshqa sahifaga o’ta oladi. Gipermedia tizimida rasmlar yordamida o’tishni 
amalga oshirish mumkin, mahlumot sifatida matn, grafika, videotasvir yoki ovoz
bo’lishi mumkin. 
Gipermatn texnologiyasi strukturasi oddiyligi va qo’llanishi qulayligi
jihatlari bilan darsliklarga qo’yilgan talablarga javob beradi. Lekin, uning dizayni 
va shu kabi ba’zi jihatlarining kamchiliklari mavjud. Hozirgi paytda turli
gipermatn formatlari mavjud, bular (HTML, DHTML, ‘H’ va b.). 
Elektron darslik seriyalab chiqariladigan dasturiy mahsulot hisoblanadi. Har
bir dasturiy mahsulotning harajatlari bo’lganligi kabi elektron darslik yaratishda 
ham turli harajatlar mavjud. Harajatlar dasturning qiyinlik darajasi va qaysi sinfga
mansubligiga bog’liq. Dasturiy mahsulotning ta xayot tsikli davomidagi asosiy 
harajatlari Sa quyidagi harajatlarni o’z ichiga oladi:
Sya – tya vaqt davomida dasturni yaratishga ketgan jami harajatlar va 
dasturni yaratish davomida EHM qurilmalari va texnik tahminoti harajatlari;
Se – te vaqt davomida dasturiy mahsulotni tarqatishda qo’llaniladigan 
dasturlarni ishlatishga va EHM qurilma vositalariga ketgan harajatlar;
Sn – tn vaqt davomida dasturiy mahsulotni nazorat qilib borishga ketgan 
harajatlar, ularning butligi va nazorati, moderniztsiya va hatolarini tuzatish,
ko’paytirish va h.k. 
Shunday qilib, SaqSyaQSeQSn.