133
Mazkurusulob’ektningtashqiqismidagio‘zigaxosliginigidtomonidanbayonetilishini
nazardatutadi.
Tasvirlashusulinafaqatob’ektlar,
balkivoqea-
hodisalarniyoritishdahamqo‘llaniladi.
Tarixiyvoqealarnitasvirlashob’ektlarnitasvirlashganisbatanobrazlixaraktergaega.
Uekskursantlardaobrazlarnigavdalantirishxayolantasavvurqilishimkoniniberadi.
Avtobusliekskursiyadatasvirlashusuliob’ektniko‘rsatishningbarchaturlaridaqo‘llani
ladi (ob’ektniavtobusnitarketibyokitarketmasdantomoshaqilishdaham).
Tavsiflash
(xarakteristikaberish)
usuli
predmet,
hodisa,
shaxsningsifativafarqqiluvchixossasinianiqlashgaqaratilgan.
Ekskursiyajarayonidaob’ektvashaxslarningso‘zlitavsifi (xarakteristikasi) beriladi.
Tasvirlashusulidanfarqliravishdatavsiflashusulidaob’ektvauningo‘rninianiqlas
hdabirqatorxususiyatvaxossalarisanabo‘tilib,
ob’ektnio‘xshashob’ektlarorasidanajratadiyokiaksincha, ularbilanuyg‘unlashtiradi.
Tasvirlashusulidaob’ektningfaqatginatashqiqismlarigae’tiborqaratilsa,
tavsiflashusulidauningichkitomoni, ya’niko‘zilg‘amasxossalari,
qadr - qimmati,
mualliflikyondashuviningo‘zigaxosligi,
jozibadorligigato‘xtalibo‘tiladi.
MisoltariqasidaSamarqanddagi «Registon» maydoninibezabturgan «Tillakori»
madrasasiniqisqachatavsifiniberibo‘tishimizmumkin:
Tillakori
XV
asrdapoydevoriqismansaqlanibqolgankarvonsaroyustidaqurilgan,
imorathammadrasavahamshaharmasjidivazifasinio‘tagan.
Masjidko‘pginagallereyanibirikitiruvchiyagonamarkaziykattazalgaegabo‘lib,
hujralarbilano‘ralganko‘rkamhovlihammavjud.
Aylanaustidagitashqiferuzaranggumbazbizningdavrimizdatugalholgaaylantirilgan.
Mehrobyonigabalandmarmarminbarqurilgandir.
Obidanimozaikbezatishdasariq,
yashilo‘ymakorliksan’atijilolarikeltirilgan.
Masjidningichkiqismikundaltexnikasiasosidagioltinsuviyuritilgangullio‘simlikbeza
klari
(uniTillakori
–Oltinbilanbezatilgan)
bilanboyitilgan.
TillakoriningsharqidaShayboniylardaxmasijoylashgan
(XVIasrboshidako‘chanito‘g‘rilashnatijasidao‘ziningilko‘rnigaqaytarilgan).
134
Mazkurbalandbo‘yli,
to‘g‘riburchakli,
marmarlimaydondao‘zvaqtidaShayboniylarningSamarqanddagiavlodiqabrlariqo‘ni
mtopgan. Madrasata’surotgaboydir. Unibirko‘rishbilanbirumresdasaqlashmumkin.
Reportajusuli
jurnalistikajanrigaxosbo‘lib,
aynidamdagid
ko‘zoldidasodirbo‘layotganhodisanitezkorlikbilanyetkazibberishdaniborat.
Mazkurjanrniqo‘llayotganjurnalisthardoimsodirbo‘layotganvoqeayokihodisaningg
uvohigaaylanadi.
Gidekskursiyaxizmati
davomidaekskursantlarguvohibo‘layotganhodisa,
jarayonnisharhlabboradi
(masalan,
hamirnibo‘lakchalargaajratib,
«Samarqandcha»
nonniyasayotgannonvoyharakatlari),ekskursantlaresa
ko‘zo‘ngidajarayonrivojlanibborayotganliginikuzatadilar.
Ushbuusuldanfoydalanishningmurakkabligishundaki,
hikoyaningma’lumqismigaoldindantayyorgarlikko‘rilmaydivaindividualmatngakiri
tilmaydi.
Uimprovizatsiyaxususiyatigaegabo‘lib,
gidtomonidanyo‘l-
yo‘lakayvoqea-hodisakuzatilayotgandatuziladi.
Dostları ilə paylaş: