Sanoat korxonalarining barchasida bugungi kunda texnologik jarayonlarning

=
t
+
273,15
bu yerda:
T
— mutlaq termodinamik shkaladagi temperatura
t —
xalqaro amaliy 
shkaladagi temperatura (°C). 
Angliya va AQSH da 1715-yilda taklif qilingan Farengeyt shkalasi (°F) 
qo‘llanadi. Bu shkalada ikki nuqta: muzning erish nuqtasi (32°F) va suvning 
qaynash nuqtasi (212°F) asos qilib olingan. Xalqaro 
amaliy 
shkala, 
mutlaq 

---

130 
termodinamik shkala va Farengeyt shkalasi bo‘yicha hisoblangan temperatura 
munosabati quyidagicha: 
t 
0
C = T 
0
K - 273,15 = 0,556(n 
0
F - 32) 
bu yerda: n — Farengeyt shkalasi bo‘yicha graduslar soni. 
Hozir 1968-yilda qabul qilingan va 1971-yil 1-yanvardan majburiy joriy 
etilgan Xalqaro amaliy harorat shkalasi (XAHSH-68) qo‘llaniladi. XAHSH-68 
temperaturani 13,81 dan 6300°K gacha oraliqda o‘lchashni ta’minlaydi. 
Quyidagi 4-jadvalda temperaturani o‘lchash uchun qo‘llaniladigan turli 
shkalalarda muzning erish va suvning qaynash temperaturalarining qiymatlari 
keltirilgan. 
4- jadval 
Temperaturani o‘lchash uchun qo‘llaniladigan turli shkalalarda muzning 
erish va suvning qaynash temperaturalari 
Shakala
turi 
Nomi
 
Selsiy 
shkalasi, 
0
C 
Kelvin 
shkalasi, 
0
K 
Farangeyt 
shkalasi, 
0
F 
Reomer 
shkalasi, 
0
R 
Muzning erish 
temperaturasi 
0 
275,15 
32 
0 
Suvning qaynash 
temperaturasi 
100 
375,15 
212 
80 
Temperaturani o‘lchash uchun bir qancha turdagi o‘lchash vositalari 
yaratilgan. Shulardan ayrimlari bilan tanishamiz. 
Temperaturani o‘lchash vositalari o‘lchash jarayonida o‘lchash obyekti bilan 
bevosita kontaktda bo‘lishi va kontaktsiz holda bo‘lishimumkin. Shunga ko‘ra ular 
ikki turga bo‘linadi: 
1. Temperaturani kontaktli usulda о‘lchashga mо‘ljallangan barcha 
temperatura о‘lchash vositalari