Saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

13-rasm. AN-3000 infundir apparat.
Apparat silindrik korpusdan (1) iborat. Bu korpus suv hammomi sifatida ishlatilib uning suv 
hajmini nazorat qiladigan oyna (9) va elektr qizdirgichi bor. Bu korpus metall kobik (2) bilan 
qoplangan, unga boshqaruv panel (4) joylashtirilgan. Panelda quvvatni o‘zgartirgich (5) signal lampa 
(6) va extiyot saqlaydigan asbob (predoxranitel) (7) joylashgan. Ishlatilmaganda suv hammomining 
kamforqasi qopqog‘i bilan yopiladi, ish vaqtida infundir idishi (8) joylanadi. Uning ichida esa 
teshikli savatchasi, xom ashyoni sikadigan qurilmasi, stakani bor. Teshikli stakanga xom ashyo 
solinadi. Infundir idishiga esa suv hajmini aniqlovchi oyna belgisigacha suv solinadi. Kamforqani 
qopqoq bilan yopib, apparat ulanadi. Bunda quvvat o‘zgargich ―3‖ holatga qo‘yiladi. Bunda quvvat 
maksimal, ya‘ni 1200 Vt bo‘ladi. Suv hammomidagi suv qaynatgandan (taxminan 30 minutdan 
keyin) keyin uning kamforqasiga to‘ldirilgan infundir idish o‘rnatiladi, yana qayta qaynatgandan 
keyin apparat quvvatini ―2‖ yoki ―1‖ holatga o‘tkaziladi (300 yoki 600 Vt), bu suvning bir tekis 
qaynashi uchun etarli. Belgilangan vaqtdan keyin apparat o‘chiriladi. Infundir idishni suv 
hammomining kamforqasidan olib xona haroratigacha sovitgandan keyin xom ashyodan ajratma 
qoldig‘i siqib olinadi. Bu apparatda 2 ta infundir idish bo‘lib, birinchisida
ajratmani sovitilayotganda, 2-sida (b) boshqa ajratmani tayyorlash mumkin. Bu esa ishda 
ancha qulaylik tugdiradi. Apparatning hamma qismlari (ya‘ni ajratma tegib turadigan) indeferent, 
korroziyaga chidamli materialdan ishlangan.
Damlama va qaynatmalarga sovitish vaqtining ta‘siri 
Damlamalar to‘la sovutilgandan keyin (ya‘ni 45 min) suziladi.
qaynatmalar uchun sovitish kam ahamiyatga ega, shuning uchun 10 min. dan keyin 
suziladi. Lekin oshlovchi moddalar saqlagan o‘simliklar (toloknyanka, zmeevik, dub) xom 
ashyosidan olingan qaynatmalarni tezda sovutmasdan suzib olish kerak. CHunki ular 
sovitilganda loyqalanib qoladi.
Dorixonada ko‘p uchraydigan angishvonagul va bahorgi adonis o‘simliklaridan 
tayyorlanadigan damlamalardir. Bu guruhga kiruvchi o‘simliklardan damlama tayyorlashda 
qo‘yilgan talablarni to‘la bajarish kerak. Bu talablarga maydalik darajasi, ma‘lum vaqt 
mobaynida damlash, issiqlik darajasi, damlash tartiblari aniq bajarilishi kiradi. Yurak glikozidlari 
issiqlikka chidamsiz bo‘lgani uchun eritma issiqlik darajasini oshirib yuborishi, glikozidlarni 
geninlarga parchalanishiga olib keladi, bu geninlar kam biologik faollikka ega. Sovitish vaqtini 
qisqartirish angishvonagul ajratmasiga suvda erimaydigan digitoksinni o‘tishini, adonisda esa 
adonitoksinni ajratma tarkibiga o‘tishini kiyinlashtiradi. Angishvonagul va adonis damlamalarini 
tayyorlash uchun olingan angishvonagul bargi va adonis o‘ti biologik faol moddalar saqlash 
jixatidan XDF tegishli moddalar talabiga javob berishi kerak. Agar saqlaydigan moddalari ko‘p 
bo‘lsa, o‘simlik kam miqdorda olinadi, ta‘sir etuvchisi kam bo‘lsa, bu o‘simlikdan damlama 
tayyorlanmaydi.

---