ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 5 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Academic Research, Uzbekistan 963 www.ares.uz ijobiy ta’siri eng zamonaviy, demokratik talablar asosida qurilishi maqsadga
muvofiqdir. Buning uchun birinchi navbatda o’qituvchi:
-O’quv biluv jarayoni oldiga qo’yilgan talablar;
-Ta’limni tashkil etish va boshqarish yo’llari va prinsiplari;
-O’quvchini aqliy hamda jismoniy jihatdan rivojlantirish metodlari;
-O’quvchi bilan hamkorlik qilish, uni bilim olishga va kasb tanlashga
yo’naltirish;
-O’quvchi yoshlarning kundalik faoliyatini to’g’ri tashkil etish;
-Ular bilan do’stona muloqotga kirishish;
-Kundalik o’quv faoliyati jarayonida uchraydigan muammolar va
kelishmovchiliklarni bartaraf etish yo’llarini birgalikda izlash;
-O’quuvchilar orasida bab-baravar ishchanlik muhitini vujudga keltirish;
-Ularning faoliyatini aniq va to’g’ri demokratik tamoyillar asosida baholash
mezonlari bilan qurollangan bo’lishi lozim. Shu maqsadda o’qituvchilarni
tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish tizimi ishining sifatini
yaxshilashga kuchli ehtiyoj sezilmoqda. Ta’lim jarayonini takominlashtirishning
muhim qirralaralaridan yana biri ta’lim mazmunining to’g’ri, maqsadga muvofiq
tarzda, istiqbolga yo’naltirilgan holda belgilanishida ham namoyon bo’ladi. Bunda
birinchi navbatda o’quv dasturida ko’rsatilgan o’quv yuklamasining hajmiga,
o’quvchilar bilish faoliyatining o’ziga xosliligiga asoslangan holda o’quv
materialini belgilash maqsadga muvofiqdir. O’quv jarayonida o’quvchiga taqdim
etiladigan dars materiallariga birinchi navbatda murakkab didaktik tizim elementi
sifatida yondashish lozim, chunki o’quv biluv jarayonida taqdim etiladigan o’quv
materiallari vositasida har tomonlama rivojlangan mustaqil fikrlovchi barkamol
shaxsni
yetishtirish
maqsadi
amalga
oshiriladi.
Ta’lim
jarayonini
takomillashtirishda o’quvchi hamda o’qituvchi faoliyatining o’ziga xos vazifalari
to’g’ri belgilanishi ham muhimdir. Xuddi shu vazifalardan: o’quvchida o’quv
materialini o’zlashtirishga kuchli intilish va ehtiyoj, qiziqish bo’lishi shart. Turli
tipdagi aqliy, amaliy hamda o’quv ko’nikmalarini samarali rivojlantirish imkonini
beradigan o’quv materiallarining tanlanishi lozim. Bunda to’g’ri tanlangan faoliyat
turi o’quvchining mustaqil fikrlash imkoniyatlarini kengaytiradi. O’quvchilarni
yangi bilimlardan xabardor qilish ta’lim jarayonini takomillashtirish uchun o’quv
topshiriqlarining mazmunini, hajmini, izchilligini pedagogika hamda psixologiya
fanlarining eng so’ngi yutuqlariga tayangan holda belgilab berish talab etiladi.
O’quvchilarning ta’lim jarayonini o’rganishga tayorgarlik darajasini aniq hisobga