See discussions, stats, and author profiles for this publication at

Nazorat va muhokama uchun savollar
 
1. Hozirgi zamon sharoitida shaxsning qanday salohiyati va 
imkoniyatlari mavjud? 
2. Shaxsning iqtisodiy erkinliklari nimalarda namoyon 
bo‗ladi? 
3. Shaxs bilan davlat o‗rtasidagi o‗zaro bog‗liqlik va 
aloqadorlik nimalarda namoyon bo‗ladi? Bu bog‗liqlikning 
qanday chegaralari bor? 
4. Shaxsning hayotiy manfaatlariga qanday iqtisodiy 
tahdidlar xavf soladi? 
5. 
Shaxsning 
iqtisodiy 
xavfsizligi 
deganda 
nimani 
tushunasiz? 
6. Shaxsning iqtisodiy xavfsizligini qanday ta‘minlash 
mumkin? 
7. Shaxsning iqtisodiy jihatdan himoyalanishini davlat 
qanday ta‘minlaydi? 
8. Shaxsga nisbatan iqtisodiy shantaj va terrorizmga qarshi 
qanday choralar ko‗rish mumkin? 
9. 
Iqtisodiyotni 
dollarlashuvi 
shaxsning 
iqtisodiy 
xavfsizligiga qanday tahdid soladi? 
10. Ishsizlik darajasining o‗sishi jamiyatdagi ijtimoiy 
beqarorlikni kuchaytirgani holda, shaxs va davlatning iqtisodiy 
xavfsizligiga qanday xavf tug‗diradi. 
11. Kambag‗allik muammosi shaxs va davlatning iqtisodiy 
xavfsizligiga qanday xavf tug‗diradi. 
12
 
Viktimologiya
 
qanday o‗zaro aloqalarini o‗rganadigan 
mustaqil yo‗nalishi hisoblanadi. 

---

173 
VII BOB. KORXONA (FIRMA)NING VA TADBIRKORLIK 
FAOLIYATINING IQTISODIY XAVFSIZLIGINI 
TA‘MINLASH 
7.1-§. Korxonaning iqtisodiy manfaatlari va uning iqtisodiy 
xavfsizlik strategiyasi 
Korxona iqtisodiy xavfsizligini ta‘minlash ishlab chiqarishni 
tashkil etishning butunlay yangi tizimi hisoblanadi. Iqtisodiyot 
subyektlari orasida milliy iqtisodiyot rivojlanishining muhim 
dastagi bo‗lgan korxonaning iqtisodiy xavfsizligini ta‘minlash 
alohida ahamiyatga ega.
Korxonaning iqtisodiy xavfsizligi jamiyatda iqtisodiy, 
ijtimoiy va siyosiy barqarorlik buzilganda, ayniqsa, dolzarb 
bo‗ladi. Ishlab chiqarish xo‗jaligi faoliyati deganda, korxonaning 
bo‗linmalari va ishlovchilarining tashqi muhit, o‗zaro bir-biri 
bilan munosabatlarida korxona aktivlari va passivlarining 
o‗zgarishiga olib keladigan yoki salohiyatli holda olib kelishga 
qodir bo‗lgan barcha xatti-harakatlarni tushunishi lozim. Bunda 
korxonalar davlat organlari, boshqa korxonalar va jismoniy 
shaxslar bilan bo‗ladigan turli munosabatlarga kirishadilar, tovar - 
moddiy boyliklardan foydalangan holda doimiy ravishda o‗zgarib 
turadigan bozor sharoitida va raqobat muhitida ishlaydilar. 
Korxona iqtisodiy xavfsizligini ta‘minlash bo‗yicha masalalarni 
hal etishda sanab o‗tilgan barcha omillarni inobatga olish zarur.
 
Korxonaning iqtisodiy xavfsizligi deganda, uning ilmiy-
texnikaviy, ishlab chiqarish salohiyatini hamda kadrlarni faol va 
nofaol iqtisodiy tahdidlardan, masalan, davlatning samarasiz ilmiy-
sanoat siyosatidan yoki tashqi muhitda yuzaga kelgan tahdidlardan 
himoyalanganligi tushuniladi.

---

174 
Eng umumiy holda iqtisodiy xavfsizlik deganda korxonaning 
mavjud tashqi sharoitlarda va ularning ma‘lum bir chegaralarda 
o‗zgarishlarida o‗z maqsadlariga erishish uchun normal holda 
faoliyat ko‗rsatishga qodir bo‗lishi bilan tavsivflanadigan holati 
tushuniladi. Korxonaning iqtisodiy xavfsizligiga ta‘rif berilganda 
ko‗p hollarda ―tahdid‖ atamasidan foydalaniladi, korxonaning 
iqtisodiy xavfsizligi deganda esa uning ilmiy-texnikaviy, 
texnologik, ishlab chiqarish va kadrlar salohiyatini aktiv yoki 
passiv tahdidlardan himoya qilinganligini tushunish tavsiya 
etiladi. 
―Tahdid‖ atamasini ham har xil talqin qilish mumkin. Tahdid 
– bu voqealarning shunday rivoji, harakat (harakatsizliklar) bo‗lib, 
uning natijasida korxonaning normal faoliyat ko‗rsatishining 
buzilishi va o‗z maqsadlariga erisha olmasligi, jumladan, istalgan 
turdagi zararning keltirilishi ehtimoli oshadi yoki buning uchun 
sharoit yaratiladi.
7.1 - jadval