Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sistemi Metodika və biblioqrafiya şöbəsi


Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi



Yüklə 244,04 Kb.
səhifə61/66
tarix02.01.2022
ölçüsü244,04 Kb.
#2382
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   66
Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi

Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sistemi

Metodika və biblioqrafiya şöbəsi

20 yanvar Milli Matəm günü ilə əlaqədar



20 Yanvar – Xalqımızın qürur yeri

(metodik vəsait)



Şəki-2013

Tərtib edəni: Əhmədova Nəzakət - Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin baş biblioqrafı.


Redaktor: Nəsrullayeva Zibar - MKS-nin Metodika və

biblioqrafiya şöbəsinin müdiri.

Xalqımız 1990-cı ilin mühdiş 20 yanvar faciəsini heç vaxt unatmayacaqdır.Çünki o, ayrı-ayrı insanlara qəsd, təcavüz deyildi, bu bütün Azərbaycan xalqına, Azərbaycan ölkəsinə edilən hərbi təcavüz idi. Bu təcavüz nəticəsində həlak olanlar xalq qəhrəmanlarıdır, onlar millətimizin qəhrəmanlarıdır.

H.Əliyev


I.Bölmə: 20 yanvardan başlanan faciə.

1990-cı il yanvarın 20-si Azərbaycanın müasir tarixinə ən faciəli günlərdən biri kimi daxil olmuşdur. Düz 23 il əvvəl doğma yurdumun, xalqımın azadlığını, şərəf və ləyaqətini hər şeydən uca tutan vətənpərvər Azərbaycanın övladları həmin müdhiş gecədə canlarından keçərək şəhidlik zirvəsinə ucalmışlar.

Bədnam M.Qorbaçov başda olmaqla, SSRİ rəhbərliyinin Azərbaycana qarşı qərəzli, ermənipərəst siyasətinə, əzəli torpaqlarımıza iddia edən Ermənistanın təcavüzkar hərəkətlərinin açıq-aşkar dəstəklənməsinə və o zamankı respublika rəhbərliyinin xəyanətkar mövqeyinə etiraz əlaməti olaraq ayağa qalxmış geniş xalq kütlələrinə qarşı sovet ordusunun iri hərbi birləşmələrinin yeridilməsi Bakıda misli görünməmiş faciəyə gətirib çıxarmışdı, böyük itkilərə, günahsız insanların ölümü ilə nəticələnmişdir. Nəticədə 170 nəfər həlak olmuş, 400-ə yaxın insan yaralanmışdır.

Azərbaycanın o vaxtkı səriştəsiz , kölə pisxologiyalı rəhbərlərinin əksinə olaraq, həmin vaxt Moskvada yaşayan xalqımızın dahi H.Əliyev həyatını təhlükədə qoyaraq, faciənin ertəsi günü Azərbaycanın daimi nümayəndəliyinə gələrək, Qanlı Yanvar qırğınını törədənləri pisləyən kəskin bəyanatla çıxış etmişdi, xalqımızın başına gətirilən müsibəti dünyaya çatdırmışdı.

Xalqımızın ümummilli lideri H.Əliyevin Azərbaycan rəhbərliyinə yenidən qaydışından sonra, 1994-cü ildə 20 Yanvar hadisələrinə siyasi-hüquqi qiymət verilmişdi və cinayəti törədənlərin adları ictimaiyyətə çatdırılmışdı. 20 Yanvar-Ümümxalq Hüzn Günü elan edilmişdi.

20 Yanvar qurbanlarının dəfn edildiyi yer Şəhidlər Xiyabanıdır.Hər il yanvarın 20-də minlərlə insan vətəninin azadlığı və suverenliyi uğrunda canlarından keçmiş Azərbaycan oğul və qızlarının əziz xatirəsini ehtiramla yad etmək üçün buranı ziyarət edirlər. Bakının ən yüksək nöqtələrindən biri hər bir azərbaycanlı üçün müqəddəs bir yerə çevrilib. Nəsillər dəyişəcək, lakin vətən oğullarının xatirəsi ürəklərdə əbədi yaşayacaqdır.

II.Bölmə.Faciənin 23-cü ildönümü ilə əlaqədar keçirilən

tədbirlər

20 Yanvar 1990-cı il...Bu qanlı olaydan nə az, nə çox 23 il ötür. Hər il olduğu kimi bu ildə şəhidlərimiz yad olunur, onların xatirəsinə dualar oxunur. 20 yanvar faciəsi ilə bağlı kitabxanalarımızda da tədbirlər planı hazırlanmışdır. Bu tədbirlərin sayı çox genişdir. Belə ki, tədbirlər planına kitab sərgisini, foto sərgisini, şeir müsabiqələrini, xatirə gecələrini, ədəbi-bədii kompozisiya və sair tədbirləri daxil etmək olar. İlk öncə kitabxanalarda kitab sərgisi və şəhidlərimizin foto stendləri hazırlanmalıdır. Sərgi müxtəlif başlıqlar altında keçirilə bilər: “Qanlı faciə”, “ Tarixin qan yaddaşı”, “Başın sağ olsun vətən” və sairə.

“20 Yanvar-Azadlığa gedən yolun zirvəsi” adlı sərginin sxemini veririk:

1.Başlıq: “20 Yanvar-Azadlığa gedən yolun zirvəsi”

2.Mövzuya aid şəkillər.

3.Sitatlar.

4.Dövrü mətbuatda çap olunan məqalələr

5.20 Yanvar faciəsinə aid nəşr olunan kitabların siyahısı

6.Şeir parçası:

Sitatlar:

I. XX əsr tarixində totalitarizmin törətdiyi ən qanlı terror aktlarından biri olan 20 Yanvar faciəsində Azərbaycan xalqına qarşı işlədilmiş cinayət əslində, bəşəriyyətə, humanizmə, insanlığa qarşı həyata keçirilmiş dəhşətli bir cinayətdir.Həmin cinayəti törədənlər indiyədək öz cəzalarını almamışlar.Xalqımız əmindir ki, müqəssirlər tarix, bəşəriyyət, eləcə də Azərbaycan xalqı qarşısında cavab verməli olacaqlar.

Ümummilli lider Heydər Əliyev

II. 20 yanvarda sovet rejiminin hərbi, siyasi və mənəvi təcavüzünə məruz qalmış Azərbaycan xalqı öz tarixi qəhrəmanlıq ənənələrinə sadiq olduğunu bütün dünyaya nümayiş etdirdi. Azərbaycanda haqq ədalətin müdafiəsi yolunda canlarından keçmiş vətən övladları Qanlı Yanvarda xalqımızın qəhrəmanlıq salnaməsinə parlaq səhifə yazdılar.

İlham Əliyev

III. Bizim vəzifəmiz həmin günü sadəcə qryd etməklə, şəhidlərin məzarını ziyarət etməklə, başqa tədbirlər keçirməklə kifayətlənmək deyil.Biz bu günlər o faciənin yaranma səbəblərini , Azərbaycan xalqına nə qədər zərbə vurduğunu bütün vasitələrlə açmalıyıq.

Heydər Əliyev

Şeir parçası:

Bu günahsız qanlara,

Bu müqəddəs canlara,

Bu nakam cavanlara,

Ağla,qəeənfil, ağla!

_____1_____

_______ _____2_____ _________

________ ______ _____3_____ ___________

________ ______ _____4_____ ___________

_______ _____5_____ _______

Kitabxanada 20 yanvar matəm günü ilə əlaqədar keçirilək tədbirlərin siyahısına xatirə gecəsini daxil etmək olar.“Əbədiyyət yolçuları” başlıqlı xatirə gecəsinin ssenarisini veririk:

“20 yanvar 1990-cı il...” sözləri yazılmış plakat asılmışdır. Aparıcılar səhnəyə çıxır.

I aparıcı: 19 yanvar 1991-cı il.Narahat, mühdiş şənbə gecəsi...Bütün şəhər həyacanlı ürək kimi döyünür.

II aparıcı: Bakı azadlıq ümmanlı təlatüm dənizi idi ogünlər. Azadlıq carçısı, azadlıq mücahidi, azadlıq təşnəsi oğullar bu ümmanda çalxalanan qəzəbli dalğalar kimi şahə qalxmışdı.

I aparıcı: Xalqın mənəvi birliyi mərkəzi hökuməti - Qarbaçov hakimiyyətini qorxuya saldı. Azərbaycana-Bakıya qoşun yeridilməsi haqqında gizli fərman verildi.

II aparıcı: Dövlət öz vətəndaşlarını əliyalın, köməksiz xalqın üzərinə odlu güllələrlə, zirehli maşınlarla hücuma keçdi.Bakı-Sovet tanklarının qarşısına müstəqillik inamı ilə çıxan Azadlıq fədailəri hədəfə çevrildilər, müqəddəs bir yolun əbədi yolçuları oldular o gecə.

Arxadan atışma səsləri gəlir. Səhnədə 20 yanvar gecəsində baş verən hadisələr göstərilir.Həzin musiqi səslənir.

Aktyor: Nə qara, nə mühdiş gecəymiş, Allah

Qarqara güllələr, odlar, silahlar

Axıb tökülübmüş gül səhərinə

O gecə fəryadlar, amanlar, ahlar

Od vurdu bir qara yel şəhərinə,

O gecə yas tutdu el şəhərinə.


Hardan yol başladı oqara gecə

Sinəmdə çal-çarpaz bir yara gecə,

İlanmış sürünə-sürünə gəlib

Şeytanmış bürünə-bürünə gəlib.

Gəlib niyyətində ölüm, fəlakət,

Gəlib əllərində qara bir qərar.

Hanı haqq-ədalət, hanı həqiqət,

Axı bu torpağın nə günahı var?

Elnarənin “Təlqin” mahnısı səslənir. Qara paltarlı baş gəlir.Ruhlara üz tutaraq: Gözləriniz yoxdu torpaq tökülə

Telləriniz yoxdu sığal çəkilə

Cəsədiniz yoxdu kəfən bükülə

Biz necə oxşayaq yaranı, qardaş,

Torpaq götürməsin bu qanı qardaşı.
Əliniz ümüddən qopmayıb hələ

Qanınız torpağa hopmayıb hələ

“Sevirəm” kəlməsi tapmayıb hələ

Qəfil güllə tapdı sevdanı, qardaş,

Torpaq götürməsin bu qanı, qardaş.
Bəlkə ana, bacı kiriyə, dönə

Yandıqca bir yanar körüyə dönə

Bu yoldan çətin ki, geriyə dönə

Vətən çətin dönüb usanır, qardaş,

Torpaq götürməsin bu qanı, qardaş.

Qaranlıq gözümün işığı qardaş.

Anamın vuran ürəyi,

Atam evin dirəyi,

Dar gündə vətənin gərəyi qardaş.

Şah igidim, şahbaz igidim mənim

Şəhidim mənim.

Musiqinin ikinci bəndi səslənir. Ana gəlir:

Oğul, oğul ay oğul,

Niyə qırdın belimi.

Demədinmi sənə gəlsə mənə göndər ölümü?

Sənə ümüd bağlamışdım

ümüdlərim qırıldı,

Uzun-uzun yollarına baxmaqdan

Görən gözüm kor oldu.

Şirin-şirin arzularım ağulandı,

Bəs beləni danışmışdıq

Niyə pozdun, oğul andı?!

Nər oğlum, ər oğlum

İgidim mənim,

Şəhidim mənim!

Musiqi dəyişir. “Anama deyin”

Ağ geyimdə Şəhid ruh ayağa qalxır.Fon səsiylə:

Ağlama, bacı, ağlama, ana

Mən bu meydana

“Vətən, vətən” deyib gəldim,

Mən əynimə kəfənimigeyib gəldim.

Əhmədlərin, Məmmədlərin, Fəridlərin,

Milyonlarla şəhidlərin biriyəm mən.

qədər ki, azərbaycan torpağı var,

Nə qədər ki, bu vətən var,

Ölməmişəm, diriyəm mən.

Musiqi sədaları altında iştirakçılar əllərində şam səhnədə “Şəhidlər” mahnısını xorla oxuyurlar:

Qatil gülləsinə qurban gedirkən

Gözünü sabaha dikdi şəhidlər.

Üçrəngli bayrağı öz qanlarıyla

Vətən göylərinə çəkdi şəhidlər.
Millət millət olur xeyir-şəriylə,

İnsan insan olur əməlləriylə,

Torpağın bağrını cəsədləriylə

Azadlıq tumunu əkdi şəhidlər.


Bu vətən, bu torpaq mənimdi deyib

Üstündə vüqarla gəzdi şəhidlər.

Əyninə qanundan bir köynək geyib

Düşmənin yolunu kəsdi şəhidlər.


Təki vətənimiz düşməsin dara

Baxmayıb soyuğa, borana, qara

Cavab vermək üçün o azğınlara

Hər bir cətiniylə dözdü şəhidlər.


Arzusu göylərə, yerə sığmayan

Araza sığmayan, Kürə sığmayan

Nağıla, dastana, şeirə sığmayan

Ən ali, müqəddəs sözdü şəhidlər.

I aparıcı: Bəli belə bir ömür yaşadı 20 Yanvar facəsinin qurbanları. Əsil igid ömrü, şəhid ömrü.

Musiqi: Yaşa, qol-qanad aç, qovaq kimi yox,

Barlı bağ kimi.

Elə bəhər gətir, elə yaşa ki,

Sənə həyat eşqi şirin görünsün.

Çağla, sısqa axan bulaq kimi yox

Coşqun sel kimi,

Elə vur özünü dağa-daşa ki,

İzin qayalarda dərin görünsün!
Alış, tüsülənən ocaq kimi yox

İldırım kimi.

Elə vur vuranda ömrü başa ki,

Özündən sonra da yerin görünsün.

Beləliklə, illər bir-birini əvəz edəcək, nəsillər dəyişəcək, lakin vətən oğullarının xatirəsi ürəklərdə əbədi yaşayacaqdır.Xalqın milli qürur günü heç vaxt unudulmayacaqdır. 20 yanvar bizim milli qürur günümüzdür.

Tədbir Azərbaycanın Dövlət Himni ilə başa çatır. Tədbirdə iştirak edən qonaqlar şəhidlər xiyabanını da ziyarət edirlər.

Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin! Qəbirləri nurla dolsun!

Adınız dolaşdı bütün dünyanı,

Çox da ki, ağınız qara yozuldu.

Bizim şəhidlərin tökülən qanı

Haqqın kitabında imzanız oldu.

SON.


Kitabxana işçiləri söhbətlər, məruzələr vasitəsilə Ümumxalq Hüzn günü haqqında geniş məlumatlar verməlidirlər. Kitabxanaçılara tövsiyə edirik ki, Ümumxalq Hüzn günü ilə əlqədar dərc olunan materialları mövzu kartotekası şəklində hazırlayıb oxucuların istifadəsinə versinlər.

İstifadə edilmiş ədəbiyyat:



  1. Qanlı Yanvar 1990-cı il həqiqətləri [Mətn] /tərt.ed.X. Muxtarlı.-Bakı:Mütərcim,2005.-116s.

  2. Məhərrəmov V. Qanlı gecə, qanlı tarix [Mətn] /H.N.Şıxlar; red.R. Əsgər.-Bakı: Müəllim, 2011.-95s.

  3. Yanardağ S.Yanvar qırğınının intiqamı [Mətn]/ S. Yanardağ; red.S.Vəfadar.-Bakı:Şəms, 2009.-122s.

  4. Şəhidlər unudulmur //Təhsil problemləri.-2009.-21-31 yanvar.-s.3.

  5. Osmanov C. Qanlı faciə// Respublika.-2009.-23 yanvar.- s.6.

  6. Bəhramov M. Tariximizin qanlı səhifəsi // Respublika.-2009.-11yanvar.-s.4



Yüklə 244,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   66




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin