Səlahəddin Xəlilov

Elm  və onun təşkilati formaları 
 
 
- 37 -
də  mənəvi  ehtiyaclarının  ödənilməsinə  yönəlmiş 
fəaliyyət sahələri ilə yanaşı, əslində heç bir konkret 
insana lazım olmayan,  yalnız müəyyən sosial təşki-
lati  strukturların  özünümühafizəsinə  xidmət  edən 
fəaliyyət  sahələri  də  daxildir.  İnsanın  bilavasitə 
maddi tələbatına xidmət edən yüngül sənaye, həmin 
sənayenin texniki ehtiyaclarını təmin edən maşınqa-
yırma  sənayesi,  texnologiyalara  nəzarət  edən  mü-
həndis  fəaliyyəti,  fəhlələrin  bilavasitə  icraçılıq 
fəaliyyəti,  yeni  texniki  sistemlərin  layihəsini  hazır-
layan  ixtiraçı  və  konstruktorların  fəaliyyəti,  elmi 
nailiyyətlərin istehsala tətbiq yollarını axtaran elmi-
texniki  fəaliyyət  və  nəhayət,  yeni  elmi  biliklərin 
əldə  olunmasına  xidmət  edən  elmi  işçilərin  fəaliy-
yəti  –  elmi  kəşflər.  Elmi  axtarışlar  aparan  adamla-
rın, habelə mühəndis və konstruktor kadrlarının ha-
zırlanmasına  xidmət  edən  təhsil  sistemi.  Bu,  vahid 
bir  zəncirdir.  Təhsil-elm-ixtiraçılıq  fəaliyyəti  –  tex-
nologiyaların  mənimsənilməsi,  –  mühəndis  fəaliy-
yəti – bilavasitə icraçılıq – istehlak mallarının hazır-
lanması – istehlak...  
Lakin  həyatda  elm  həlqəsini  bir  tərkib  ele-
menti  kimi  özündə  saxlayan  başqa  analoji  zəncirlər 
də  az  deyil.  Məsələn,  Təhsil-Elm-Səhiyyə-Fiziki 
sağlamlıq;  Təhsil-Elm-İdarəetmə;  Təhsil-Elm-Siya-
sət;  Təhsil-Elm-Hüquq;  Təhsil-Elm-Ticarət;  Təhsil-
Elm-Özünüidarə  və  s.  Bütün  bu  zəncirlərin  başlan-
ğıcında  dayanan  Təhsil  özü  də  mürəkkəb  sistem 

---