Bilim shakllari – Inson o‘zini qurshagan olamni anglab etadi, uni har xil usullar yordamida
o‘zlashtiradi. Bu usullardan ikkita eng muhimini qayd etish mumkin. Birinchi – moddiy-
texnikaviy usul – tirikchilik vositalarini ishlab chiqarish, mehnat, amaliyot. Ikkinchi – ma’naviy
(ideal) usul; uning doirasida sub’ekt va ob’ektning bilishga doir munosabatlari ular o‘rtasidagi
ko‘p sonli munosabatlarning biridir. O‘z navbatida, bilish jarayoni va unda olinadigan bilimlar
amaliyot va bilishning tarixiy rivojlanishi mobaynida tabaqalanadi va o‘zining har xil shakllarida
mujassamlashadi. Bilishning bu shakllari, garchi o‘zaro bog‘liq bo‘lsa-da, lekin bir-biriga
o‘xshamaydi va har bir-biri o‘ziga xos xususiyatlarga ega.
Kundalik amaliy bilim. Tabiat haqida, shuningdek, odamlarning o‘zlari,ularning yashash sharoiti, ijtimoiy aloqalari va hokazolar to‘g‘risida elementlar bilimlar beruvchi kundalik- amaliy bilimlar bilishning tarixan eng birinchi shakli hisoblanadi . Bilishning bu shakli kundalik
hayot, odamlar amaliy tajribasidan kelib chiqqan. Shu asosda olingan bilimlar garchi mustahkam
bo‘lsa-da, biroq tartibsiz, tarqoq xususiyatga ega bo‘ladi, ma’lumotlar, qoidalar
va shu
kabilarning oddiy majmuini tashkil etadi. Kundalik bilish sohasi juda
rang-barang. U sog‘lom
fikr, e’tiqodlar, belgi-alomatlar, shaxsiy tajribadan
chiqarilgan dastlabki xulosalar, ularning
an’analar, rivoyatlar, o‘gitlar va
hokazolarda ifodalangan ko‘rinishlari, intuitiv ishonch, sezgilar
va shu kabilarni o‘z ichiga oladi.
O‘yin vositasidagi bilim nafaqat bolalar, balki kattalar faoliyatining ham muhim unsuri
hisoblanadi.
O‘yin jarayonida shaxs qizg‘in bilish faoliyatini amalga oshiradi, bilimlarning katta