“Mərkəz – periferiya” modeli. Yeniliklərin yayılması və kontrol edilməsi bir mərkəzdən idarə olunur. Bu halda prosesin effektivliyi mərkəzin enerjisindən və resurslarından, onun əks-əlaqələr yaratmaq və kontrol etmək bacarığından asılıdır. Bu modelin iki variantı var: maqnit modeli: (məsələn, Qərbin qabaqcıl ölkələrinə inkişaf edən ölkələrin nümayəndələri gəlirlər, orada hər hansı bir yenilikləri mənimsəyərək vətənlərinə qayıdır və onları orada tətbiq edirlər); “orta əsr bardı” modeli, hansı ki, səyahət edir və yenilikəri həm nümayiş etdirir, həm də tətbiq edir.
