Sərbəst iş Fakültə Riyaziyyat İxtisas Riyaziyyat Fənn Fizika Müəllim dos. S sadıqova



Yüklə 150,81 Kb.
səhifə5/8
tarix28.03.2023
ölçüsü150,81 Kb.
#90601
1   2   3   4   5   6   7   8
Fizika

     


P1 = m11,P2 = m22,...PN = mNN olan N sayda maddi nöqtədən təşkil olunmuş sistemə baxaq.
Bu sistemi təşkil edən cisimlər həm bir-birlərilə, həm də sistemi əhatə edən digər cisimlərlə qarşılıqlı təsirdə ola bilər. Bu halda sistem daxilindəki cismə həm daxili, həm də xarici qüvvələr təsir edəcəkdir. Daxili qüvvələr dedikdə sistem daxilindəki cisimlər arasında meydana çıxan qüvvələr, xarici qüvvələr isə cisimlərə sistemdən kənar cisimlər tərəfindən təsir edən qüvvələr nəzərdə tutulur.Xarici qüvvələrin təsiri mövcud olmayan sistem qapalı sistem adlanır. Sistemin impulsu dedikdə həmin sistemi təşkil edən cisimlərin impulsları cəmi nəzərdə tutulur.
    n
P = P1 + P2 + ...+ Pn = Pi
i=1
Sistemin ətalət mərkəzini mühitdə vəziyyəti rc vektoru ilə təyin olunan nöqtə adlandıraq.
    
r = m1r1 + m2r2 + ...+ mnrn miri = miri (11) =
c
m1 + m2 + ...+ mn mi m

Burada mi i-ci cismin kütləsi, ri -bu cismin mühitdəki vəziyyətini təyin edən radius-vektor, m sistemin kütləsidir.

Ətalət mərkəzinin Dekart koordinat sistemində rc -nin koordinat oxlarıüzrə proyeksiyaları
m x
xc = i i ; yc = mi yi ; zc = mi zi (12)
m m m
kimi təyin edil Qeyd edək ki, ətalət mərkəzi, sistemin ağırlıq mərkəzi üzərinə düşür. Ətalət mərkəzinin sürəti
• 
 • mi rc mii
c = rc = =
  m m
kimi , impulsu isə Pi = mic kimi təyin edilir.

Yüklə 150,81 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin