Sh. Maxmudov «statistika» fanidan o’quv uslubiy majmuasi

Ko’rib chiqiladigan asosiy savollar:

1. 
   Statistik jadvallar, Jadval turlari va tuzish qoidalarini tushuntirib bera oladi.
   
2. 
   Grafiklar haqida tushuncha, statistikada ularning roli va ahamiyatini izohlay oladi;
   
3. 
   Grafiklarning turlari va asosiy elementlarini tasniflay oladi;
   

Mavzuga oid tayanch tushunchalar va iboralar:
Statistik jadval, jadval egasi va kesimi, jadval oddiy, jadval guruhiy, jadval kombinatsion, statistik grafiklar, masshtab va shkala, diagramma ustun va tasma shaklli, diagramma siniq chiziqli, diagramma buramali(speralli), diagramma sektorli, diagramma yuzali, diagramma qiyofali, xaritogramma, xaritodiogramma va markazgramma.
Mavzuga oid asosiy muammolar:

• 
  Statistik jadvallar haqida to`liq tushunchaga ega bo`lish;
  
• 
  Jadval turlari va tuzish qoidalarini tahlil qilish.
  

1-savol bo’yicha dars maqsadi:

• 
  Statistik jadvallar mohiyati va ahamiyatini tushuntirib bera oladi.
  
• 
  Jadval turlari va tuzish qoidalarini izohlash.
  

Identiv o’quv maqsadlari:

• 
  Statistik jadvallar mohiyati va ahamiyatini tushuntirib bera oladi.
  
• 
  Jadval turlari va tuzish qoidalarini izohlash.
  

1-asosiy savolning bayoni:
Statistik ma’lumotlarni shunday taqdim etish kerakki, ulardan foydalanish qulay bo‘lsin, ularni o‘qish va tushunish oson bo‘lsin. Ularni taqdim etishning eng kamida 3 ta usuli mavjud:
- matnda so‘z bilan bayon etish,
- jadval shaklida ifodalash;
- grafiklar orqali tasvirlash.
Ma’lumotlarni so‘z bilan matnda bayon etish ko‘rinishda yaxshi yo‘lga o‘xshab tuyulsa ham, ammo subyektning mahoratiga, ma’lumotlarni talqin qilishdagi o‘ziga xoslikka bog‘liq. Bundan tashqari, bu holda ularni har taraflama tushunish, bog‘lanishlarini payqash birmuncha og‘irlashadi.

Jadval statistik ma’lumotlarni yaqqol, ixcham va umumlashtirib taqdim etish usulidir
Statistik axborotlarni jadvalda ifodalash so‘z bilan bayon etishga qaraganda o‘rganilayotgan voqealarni ravshan va jozibali qilib tasvirlaydi.
Statistikadagi jadvallar logarifmlik, karra va boshqa jadvallardan tubdan farq qiladi. Ular ijtimoiy - iqtisodiy hayotimiz, turmushimizning turli tomonlarini ta’riflovchi ko‘rsatkichlarni yaqqol va ixcham shaklda, o‘zaro bog‘lanishda ifodalab, umumiy va o‘ziga xos xususiyatlarini oydinlashtiradi.
Jadval 4.1.