Nazorat savollari:
1.
PDV larni yaratishda psixologik talablar?
2.
Didaktik talablarga nimalar kiradi?
3.
Pedagogik dasturiy vositalarni yaratishda amal qilinishi zarur boʻlgan
tamoyillar qaysilar?
4.
Metodik talablar deganda nimani tushunasiz?
5.
Estetik talablarnning oʻziga xos xususiyatlari?
6.
Motivatsiya nima siz uchun?
7.
PDV larni loyihalashtirish bosqichlari qaysilar?
1.3.
Pedagogik dasturiy vositalarni yaratishda qoʻllaniladigan dinamik
vositalar illustratsiyalar, animatsiyalar va video yaratish vositalari
Maxsus dasturlar yordamida xuddi bir varaq oq qogʻozga qalam yoki
ruсhka bilan har xil rasmlarni solish singari kompyuter ekranida siсhqonсha
yordamida rasm сhizish, yаʻni tasvir tuzish, tuzatish va ularni harakatlantirish
imkonini yаratdi. Bu dasturlar rasm solish programmalari yoki grafik redaktorlar
hisoblanib, ular yordamida tasvirning elementlari boshqarib boriladi. Bunday
dasturlardan biri Adobe Illustratordir.
39
Adobe Illustrator dasturi C++ tilida yozilgan boʻlib, uning birinchi
versiyasining ishlab chiqilishi 1985-yilda Picasso nomi bilan boshlangan. Adobe
kompaniyasi Creative Cloud tizimiga kirganidan soʻng Illustrator CC chiqarildi.
Oxirgi versiyasi Illustrator CC 2018.1 boʻlib, 2018-yil mart oyida chiqarilgan va
mahsulotning 22-avlodi hisoblanadi. Adobe Illustrator CC gacha chiqarilgan
versiyalar turli nomlar bilan atalgan. Adobe Illustratorning 1997-yildan keyingi
chiqarilgan versiyalari asosan Windows va MacOS platformalari uchun
chiqarilgan.
6
Adobe Illustrator CC 2018 dasturi – professional darajadagi innovatsion
vektor grafik muharriri boʻlib, u asosan illyustratsiyalarni yaratishda, veb-sayt
tarkibiy qismida, mobil ilovalarda va videokliplarda qoʻllaniladi.
Adobe Illustrator Adobening boshqa ilovalari bilan aloqani qoʻllab-
quvvatlaydi. Adobe Illustratorning oxirgi versiyasida veb-sayt yaratishdagi turli
belgilar, naqshlar, logotiplar uchun CSS-kodni mustaqil shakllantiruvchi
utilitalariga ega. Gradientlar bilan bevosita obyekt ustida ishlasa ham boʻladi.
Elliptik gradientlarga oʻlchamlar, ranglarni toʻgʻrilash va shaffoflik
parametrlarini sozlash imkoniyati mavjud.
7
Bundan tashqari toʻr koʻrinishida joylashgan 100 tagacha montaj
sohalarini koʻrib chiqish va tartiblash ham mumkin. Istalgan vaqtda loyihani
ham kompyuter qattiq diskida, ham bulutli saqlash mumkin.
Adobe Illustrator dasturi yoqilganda zamonaviy foydalanuvchi interfeysi
chiqadi va tizim turli takliflar beradi.
2018-yilda PC Magazine kompyuter jurnali Adobe Illustratorni vektor
grafikasini tahrirlashning eng yaxshi dasturi deb atadi va ushbu dastur quyidagi
imkoniyatlarni taqdim etadi:
-
Illyustratsiyalarni chiqarish funksiyasi;
-
Perspektivada chizish imkoniyati;
6
Михаил Райтман. ADOBE ILLUSTRATOR CC. Эксмо. 2014.
7
Adobe Creative Team. Справкапо Adobe® Illustrator® CC.
Июнь 2016.
40
-
Matnni avtomatik tekislash imkoniyati;
-
Asbob-uskunalar sozlanuvchan paneli;
-
Pikselli toʻrning qoʻlda boshqarish imkoniyati;
-
Kaskadli jadvallar va stillarni chiqarish;
-
Tasvirlarni vektorli grafikaga oʻtkazish;
-
Logotiplar uchun gradientlar yaratish imkoniyati;
-
Mobil qurilmalarning sensorli ekrani yordamida loyihalar ustida
ishlash;
-
Bir qancha montaj sohalarini ishlatish (alohida yoki birga).
Adobe Illustrator boshqa dasturlar kabi oʻziga xos xususiyatlarga,
afzallik va kamchiliklariga ega. Uning afzalliklariga quyidagilar kiradi:
-
Vektorli naqshlarni yaratish;
-
Rastrli tasvirlarni ochish;
-
Belgilarning tiniqligi bilan ishlash;
-
Boshqaruv elementlarining intuitiv tushunarliligi;
-
Konturlar va chiziqlarning yuqori tiniqligi;
-
Adobening boshqa mahsulotlari bilan tor integratsiyasi;
-
Murakkab figuralar va dinamik obyektlar yaratish;
-
Katta va ogʻir fayllarni qayta ishlashga imkon beradi;
-
Grafik formatlarning katta miqdorini qoʻllab-quvvatlaydi.
Adobe Illustrator dasturining kamchiliklariga esa quyidagilar kiradi:
-
Litsenziyaning qimmatligi;
-
Oʻrnatish vaqti uzoqligi;
-
Vaqtincha ishlatish vaqti – 7 kun;
-
Illustratorning yangi funksiyalari va keng imkoniyatlari faqatgina
toʻliq versiyada mavjud.
Ilovani birinchi bor ishga tushirganda “Uskunalar” paneli ekranning
chap tomonida joylashgan boʻladi. “Uskunalar” panelidagi uskunalar Illustrator
dasturida obyektlarni yaratish, ajratish va ular ustida amallar bajarish uchun
ishlatiladi. Baʻzi uskunalarning parametrlari mavjud boʻlib, ular uskunalar ustiga
41
ikki marta bosganda koʻrsatiladi. Ularga kiritish, ajratish, chizish, tanlash,
tasvirni oʻzgartirish va boshqa joyga koʻchirish uskunalari kiradi.
8
Adobe Illustrator oynasi esa quyidagicha koʻrinishda boʻladi:
1.3.1.-rasm. Adobe Illustrator ishchi oynasi
1.3.2-rasm. Adobe Illustrator dasturida grafika va illyustratsiyalar
yaratishga moʻljallangan boʻlim
Illustratsiyalarni yaratishda chizish usullaridan keng foydalaniladi.
Illustrator quyidagi chizish usullariga ega.
-
Standart usulda chizish
-
Obyektlar orqasida chizish
-
Obyektlar ichida chizish.
Hozirda “Pero” uskunasi yordamida yulduz chizamiz va unga effekt
beramiz. “Pero” uskunasi yordamida chizish mumkin boʻlgan eng oddiy kontur
– bu “Pero” uskunasi yordamida bosish orqali yaratilgan ikkita tayanch nuqtadan
tashkil topgan toʻgʻri chiziq. Uskuna yordamida sichqonchani bosishni davom
8
Евгения Ивановна Тучкевич. Самоучитель AdobeIllustratorCC. БХВ-Петербург, 2014, 353 с.
42
ettirsa burchak nuqtalari bilan bogʻlangan kesilgan toʻgʻri chiziqlardan tashkil
topgan kontur yaratish mumkin.
1.3.3-rasm. Illustratsiyaga effekt berilgan koʻrinishi
Animatsiyalar bilan ishlovchi dasturlardan biri bu - Ulead Gif Animator
dasturi hisoblanadi.
Dastur 1989-yilda yaratilgan boʻlib, u .gif (Graphics
Interchange u Format) formatida fayllarni saqlaydi. Bu dastur bir qancha
1.3.4-rasm. Ulead Gif Animator dasturi interfeysi
imkoniyatlarga ega boʻlib, bunda kadrlarni ketma-ketligini yaratgan holda
animatsiya roliklarini yaratish mumkin. Ulead Gif Animator dasturi interfeysi.
1.3.5-rasm. Ulead Gif Animator dasturining uskunalar paneli
43
Dastur File, Edit, View, Object, Frame, Filter, Video F/X va Help
boʻlimalaridan tashkil topgan.
File menyusidan New boʻlimini tanlaymiz va yangi layer ochiladi. Biror
obyektni olib unga animatsiya beramiz.
1.3.6-rasm. Frame bilan ishlash
Frame menyyusidan uni kadrlarga boʻlinish holatlarini koʻrishimiz
mumkin.
Uskunlar panelidan obyektga yozuv yozish, rang va oʻlcham berish
mumkin.
Ulead Gif Animator dasturining yana bir foydalanuvchilar uchun
qulaylik jihati shundaki, ishlash oson va qulay.
Dostları ilə paylaş: |