Sh. R. Xolmoʻminov mehnat bozori iqtisodiyoti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
12.3.
Ishga joylashtirish bo‘yicha xususiy vositachi agentliklar va firmalar O‘zbekiston xalq xo‘jaligida aholining mehnatda bandlik tuzilmasining o‘zgarish istiqbollari, birinchi navbatda, ishlab chiqarish tuzilmalarida ro‘y berayotgan o‘zgarishlarga bog‘liqdir. Ana shu tarmoq guruhlaridagi ish bilan bandlar soni bir xilda o‘sayotgani yo‘q – eng past sur’atlar moddiy buyumlashgan ishlab chiqarish tarmoqlarida, eng yuqori sur’atlar ishlab chiqarish infratuzilmasi tarmoqlaridadir. Industrial tarmoqlarning rivojlanishidagi uzoq davom etadigan yo‘nalishlar shunga olib keladiki, mehnatda bandlarning kasbiy tarkibi ana shu tarmoqlar ta’siri ostida vujudga keldi [4, 54 b.]. 2006–2009-yillarda mamlakat mehnat resurslari 17,5% ga o‘sdi, yiliga o‘rtacha o‘sish 3,1% ga teng bo‘ldi. Mehnat salohiyatining tez sur’atlar bilan o‘sishi ish bilan bandilikni ta’minlash muammosini ko‘ndalang qilib qo‘ymoqda. Mamlakatda 2009 yilda 900 mingdan ziyod ish joyi yaratildi, ulardan 70–75% i qishloq joylarda. Kichik va xususiy biznes ish joylari yaratilishining sezilarli manbayi bo‘lib qolmoqda. Hozirgi kunda faqatgina kichik korxona va mikrofirmalarda 900 mingdan ortiq kishi ishlamoqda. Qishloq xo‘jaligi ishchi kuchlarining kamayishi va boshqa faoliyat turlariga – xizmatlar sohasi, kichik biznesga – qayta taqsimla- 136 nishi ko‘lamlari sezilarli o‘sdi. Iqtisodiyotdagi tuzilmaviy o‘zgarishlar- ga mos ravishda va aholining mehnat tanlovining o‘zgarganligi sababli, ish bilan bandlikning tarmoqlararo tarkibi o‘zgarmoqda. Qishloq xo‘jaligida ish bilan bandlik ulushi qisqarmoqda (so‘nggi 7 yil mobaynida 38,0% gacha), ijtimoiy soha, axborot ta’minotida ishlovchilar sonining nisbatan ko‘payishi aniqlangan. Ish o‘rinlari tarkibida malakasiz, kam malakali mehnatni talab qiladigan o‘rinlar ulushi yuqori darajada saqlanib qolishi yuksak kasb mahorati va bilimning qadrini pasaytiradi, buning oqibatida ta’lim sifatining nufuzi tushib ketadi. Malakali kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlashda rivojlanayotgan industrial tarmoqlar bilan ta’lim (oliy) muassasalari o‘rtasida kadrlarni yetkazib berish bo‘yicha aloqadorlik va uzviylikni ta’minlash zarur. Mehnat bozorining hududlararo va tarmoqlararo ahvoli haqida ishonchli va to‘liq ma’lumotning yo‘qligi ishchi kuchi safarbarligiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Respublikamiz ish bilan bandlik xizmati organlari oldida turgan asosiy vazifalardan biri – mehnat bozori subyektlari o‘rtasida ish bilan bandlik masalalari bo‘yicha axborot tizimini vujudga keltirishdan iborat [8, 61 b.]. Ish bilan bandlik xizmatining ish samaradorligini oshirish va mijozlarga xizmat ko‘rsatish sifatini yaxshilashning asosiy shartlaridan biri Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|